«Γνωρίζουμε πλέον ότι η διακυβέρνηση του οργανωμένου χρήματος είναι επικίνδυνη όσο και η διακυβέρνηση του οργανωμένου εγκλήματος»
Φραγκλίνος Ρούσβελτ, Πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ
Μεγάλη άνοδο παρουσιάζουν την πρώτη ημέρα της Συνόδου των G-20 στο Λονδίνο πολλά χρηματιστήρια στην Ασία, ενώ και στην Ευρώπη τα περισσότερα χρηματιστήρια ξεκίνησαν τις συνεδριάσεις τους με μεγάλα κέρδη.
Tο Λονδίνο μοιάζει με «οχυρό» καθώς οι ηγέτες των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου λαμβάνουν μέρος στη Σύνοδο των G-20, προκειμένου να δοθούν οι κατευθυντήριες γραμμές προς αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Μόνο τυχαίο βέβαια δεν είναι το γεγονός ότι όλες οι αντίστοιχες συγκεντρώσεις ηγετών σε συνόδους κορυφής τα τελευταία χρόνια λαμβάνουν χώρα υπό «κατάσταση πολιορκίας».
Αυτό που η λογική προειδοποιούσε, ότι δηλαδή η σπατάλη των οικονομικών και ζωτικών πόρων του πλανήτη, η οικονομική ανισότητα και η φούσκα της διαρκούς μεγέθυνσης των οικονομικών μεγεθών μέσα από μία διαρκή κατασκευή νέων αναγκών (σχεδόν στο σύνολό τους πλασματικών) θα οδηγήσουν σε μία κρίση άνευ προηγουμένου, ήδη σαλεύει καταστρέφοντας αρχικά τις αυταπάτες μας και κατά δεύτερο τις θεωρήσεις μας.
Είναι σαφές ότι υπάρχουν και είναι αναγκαίες κάποιες χειραγωγήσεις στην κρίση και την διαδικασία της πτώσης. Βέβαια δεν έχουμε δει χειραγωγήσεις στην άνοδο ώστε να μην αναπτύσσονται χρηματιστηριακές φούσκες. Έχουμε λοιπόν εντοπίσει κατ’ επανάληψιν να λειτουργεί μια ιδιαίτερη μορφή χειραγώγησης που συνδέεται από την μία με τις εκτιμήσεις, τις ανακοινώσεις -τις προβλέψεις για την ακρίβεια- παραγόντων που παρακολουθούν την αγορά μέσα από έρευνα γνώμης οικονομολόγου και άλλου ειδικού κοινού για τους δείκτες της οικονομίας.
Στις ΗΠΑ, και όχι μόνον, υπάρχει σοβαρό πρόβλημα έλλειψης κατάλληλου νόμου για την αντιμετώπιση των μπόνους που δίνονται εν μέσω οικονομικής κρίσης στα μεγαλοστελέχη των πτωχευμένων επιχειρήσεων. Όμως σε μία κοινωνία δικαίου δεν υπάρχει κενό δικαίου. Υπάρχουν οι γενικές ποινικές, αστικές και διοικητικές διατάξεις καθώς και το σύνταγμα και επιπλέον ορισμένες αρχές δικαίου που μπορούν να βοηθήσουν στην έρευνα της νομιμότητας ή μη ορισμένων δράσεων. Στις δημοκρατίες πάντοτε υπάρχουν τέτοιες αρχές και είναι ζήτημα της πολιτικής βούλησης να τις εφαρμόσει.
Η οικονομική ανάπτυξη, ο τρόπος πραγματοποίησής της και ο μερισμός της, αποτελούν και θα συνεχίσουν να αποτελούν τα κύρια ενδιαφέροντα για την ανθρωπότητα, τα κράτη, τις κοινωνίες και τους ανθρώπους.
Είναι στο επίκεντρο των εξελίξεων καθώς για τον άνθρωπο το χρήμα αποτελεί τον παράγοντα κεφαλαιοποίησης των επιθυμιών και των συμπεριφορών του. Καθώς η οικονομία, αποτελεί το πεδίο της συναλλακτικής δυναμικής του ανθρώπου απέναντι στις ανάγκες, τις επιθυμίες και τα μέσα του, η οικονομία συνεχίζει να αποτελεί το κομβικό πεδίο της ανθρώπινης εξέλιξης. Παρά τις περί του οποιουδήποτε αντιθέτου διακηρύξεις.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα μέρος της οικονομίας αφορά τη διατροφή, δηλαδή το αν επιβιώνει ή όχι ο άνθρωπος και αυτά που τον συντηρούν στην ζωή.
Επομένως, εάν αυτό το κομμάτι της οικονομίας αποτυγχάνει να διαθρέψει τους ανθρώπους και αυτοί πεθαίνουν από την πείνα, σημαίνει ότι η οικονομία θα έχει κάποιο λάθος και όχι ο άνθρωπος που πεθαίνει.
Οι ελληνικές τράπεζες, ενισχυμένες από το πακέτο διάσωσης εκ μέρους του κράτους (δηλαδή των Ελλήνων φορολογουμένων) με σκοπό την ενίσχυση της δραστηριότητάς τους μέσα στην Ελλάδα, αντί να σπεύσουν να εκπληρώσουν αυτή την υποχρέωσή τους, σπεύδουν να ενισχύσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες στα Βαλκάνια.
Επικαλέστηκαν βέβαια σαν δικαιολογία (Βλέπετε 1) το ότι τα χρήματα που διαθέτουν σε αυτή τη δράση δεν είναι αυτά που πήραν από το κράτος, αλλά άλλα κεφάλαια δικά τους και από άλλες πηγές!
Απίστευτο, όμως πέρα για πέρα αληθινό. «Παγκόσμια οικονομία – Τι θα σκεπτόταν ο Μαρξ;» ήταν ο τίτλος του εξωφύλλου, στο οποίο δέσποζε μια ψηφιακή απεικόνιση της κλασικής φιγούρας του Μαρξ. Εύστοχο και καλοδιαλεγμένο το τσιτάτο από το… «Κομμουνιστικό Μανιφέστο (!)» που προέβαλε με θεαματικό τρόπο το περιοδικό: «Η σύγχρονη αστική κοινωνία, με τις σχέσεις παραγωγής, ανταλλαγής και ιδιοκτησίας της, μια κοινωνία που δημιούργησε ως διά μαγείας τέτοια γιγαντιαία μέσα παραγωγής και ανταλλαγής, μοιάζει με μάγο που δεν είναι πλέον σε θέση να ελέγξει τις καταχθόνιες δυνάμεις που απελευθέρωσε με τα μάγια του».
Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός της Ελβετίας, όπου συνήθως –μεταξύ άλλων- συμμετέχουν τα διάφορα αστέρια ή οι «γκουρού» της οικονομίας, εφέτος δεν θα προσέλθουν ορισμένοι από εκείνους που διηύθυναν τις τύχες κολοσσιαίων χρηματοπιστωτικών οργανισμών όπως της Λίμαν Μπράδερς και άλλων. Αυτό βέβαια συμβαίνει επειδή αυτοί οι άνθρωποι έχουν αποτύχει κραυγαλέα στο να επιτύχουν αυτό που υποσχέθηκαν και που θέλησαν να επιβάλουν σε όλο τον κόσμο μέσα από ένα εξειδικευμένο οικονομικό σύστημα μέσα στον ευρύτερο καπιταλισμό.
Η έννοια της δημοκρατικής διακυβέρνησης μετατρέπει τον συμβολαιακό χαρακτήρα του κράτους από δυνητικό σε καθοριστικό, για κάθε έναν όπου το πραγματικό ή το ρεαλιστικό είναι το οικονομικό, δηλαδή η αγορά και οι ανισότητες εξουσίας. Ταυτόχρονα δίνει ακριβώς αυτό τον προσανατολισμό η δημοκρατική διακυβέρνηση για την συγκρότηση μέσα από ένα πρόγραμμα μεταβιομηχανικού πολιτικού υποκειμένου και κινήματος και για τον σχηματισμό του. Σχηματίζει επίσης σε μια δυναμική εξέλιξης αυτό το μεταβιομηχανικό πολιτικό υποκείμενο και κίνημα.
1) Θα ισχυριστούν αρκετοί ότι υπάρχει σαφής ανταγωνιστικότητα μεταξύ των μεγάλων εμπορικών αλυσίδων. Αλλά αυτό που πραγματικά συμβαίνει, μοιάζει μ’ ένα θέατρο εμπορικότητας που δημιουργεί εντυπώσεις ανταγωνιστικότητας, το οποίο συνδέεται βέβαια περισσότερο με την πληθώρα των προϊόντων, με την διαφορά των ποιοτήτων, με την εναλλαγή προσφορών και άλλων στρατηγικών που χρησιμοποιεί το κάθε, για παράδειγμα super-market παρά με την ανταγωνιστικότητα στο επίπεδο των τιμών.
«Ελευθερία από την φτώχεια», Φρ.Ρούσβελτ
Η ριζική αντιμετώπιση της φτώχειας δεν έχει μέχρι τώρα επιτευχθεί σε καμιά περίπτωση και αυτό δηλώνει ότι το πρόβλημα αυτό είναι ένα ιδιαίτερα ριζικό και δομικό. Υπό μια έννοια συμμετοχής και συνενοχής του ανθρώπινου παράγοντα θα λέγαμε είναι ανθρωπολογικό.
Η Άγγελα Μέρκελ μίλησε για τραπεζίτες και επιχειρηματίες « που συμπεριφέρονται σαν ζώα την περίοδο της χειμερίας νάρκης». Μήπως πρέπει να μιλήσουμε για πολιτικούς τεχνοκράτες ή «χειμερία νάρκη»;
Ο διεθνής οικονομικός τύπος, με «έγκυρα» οικονομικά έντυπα όπως οι FINANCIAL TIMES κλπ, τελευταία κοινοποίησε και προεξόφλησε επικοινωνιακά, αξιολογήσεις για την ελληνική οικονομία που θα την δυσχεράνουν στον δανεισμό της και στα πλαίσια των οικονομικών ελιγμών της. Εδώ καλούμαστε να είμαστε συστηματικοί. Να ζητήσουμε και από τα «έγκυρα» οικονομικά έντυπα αλλά και από τους αντίστοιχους «έγκυρους» οργανισμούς να μας πουν πόσο προβλεπτικοί αποδείχθηκαν ότι ήταν στην αξιολόγηση της οικονομικής πραγματικότητας της αλληλόχρεης φούσκας πριν αυτή ξεσπάσει.
Ως πρώτο συμπέρασμα, παρατηρώντας τις κρίσεις και τις μεταπτώσεις των κρίσεων και την ποικιλία τους που άρχισε να ξεσπάει δραματικά από το καλοκαίρι και επεκτάθηκε στο φθινόπωρο του 2008, μπορεί να πει κανείς ότι όλες οι κρίσεις τελικά μοιάζουν με του ’29. Διαφέρουν όμως και αποκτούν δικά τους χαρακτηριστικά από τρείς βασικούς παράγοντες:
Α. Πρώτον από τα μέτρα που παίρνονται.
Β. Δεύτερον, από τη διακύμανση, τα στοιχεία και τον έλεγχο των ψυχολογικών αντιδράσεων.
Γ. Τρίτον από τις διαφοροποιημένες αντοχές και τις αλληλεπιδράσεις με την πραγματική οικονομία.
Η εντύπωση που δημιουργείται όλο και πιο πολύ είναι ότι φτιάχνουμε τον διάκοσμο χωρίς να πειράζουμε τα αίτια. Προσπαθούμε να περιορίζουμε την οχληρότητα χωρίς να αγγίζουμε την νοσηρότητα στο οικονομικό σύστημα, στην οικονομική πραγματικότητα και την πολιτική. Εκεί βρίσκεται ένα μέρος της ίδιας της νοσηρότητας. Τελικά καταλαβαίνουμε όλο και πιο πολύ ότι πρόκειται για μια Λερναία Ύδρα που μεταμορφώνεται και αναγεννάται σε κάθε αποσπασματική εναντίωσή μας απέναντί της.
Παρατηρώντας τον κύκλο των εξελίξεων που ξεκίνησε με το τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα μπορούμε να πούμε ότι σηματοδοτήθηκε από μια νέα φάση, διαπραγματευτική αρχικά, του Μεσανατολικού με τις διαπραγματεύσεις του Καμπ Ντέιβιντ. Στην συνέχεια σηματοδοτήθηκε από την ανάπτυξη του νέο – συντηρητισμού και του νέο – «φιλελευθερισμού» αρχικά στη χούντα του Πινοσέτ και ύστερα στις αναπτυγμένες οικονομίες των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας πρωταρχικά με τους Ρήγκαν και Θάτσερ.
Πρόσφατα ο Ζαν Ζιγκλέρ, αρμόδιος για τα επισιτιστικά ζητήματα της φτώχειας και της διατροφής στον FAO του ΟΗΕ, ανέφερε ότι στις αναπτυγμένες χώρες και πόλεις τα τρόφιμα προσφέρονται στο 1/3 της τιμής με την οποία διατίθενται στην αγορά του τόπου και της χώρας στην οποία παράγονται. Αυτό το φαινόμενο περιλαμβάνει και χώρες ακόμη όπως και η Ελλάδα. Είναι νωπές οι μνήμες της αποκάλυψης της υπερτιμολογημένης διάθεσης ελληνικών προϊόντων στην ελληνική αγορά σε σχέση με την τιμή που αυτά τα προϊόντα διατίθενται σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
