ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΦΟΒΙΑΣ (του Benedict Beckeld)
Η ιστορία μάς δείχνει ότι η οικοφοβία – η αισθητή ανάγκη να υποβαθμιστεί κάποιος το δικό του πολιτιστικό σπίτι – προκύπτει όταν ένας πολιτισμός αρχίζει να παρακμάζει.
Η ιστορία μάς δείχνει ότι η οικοφοβία – η αισθητή ανάγκη να υποβαθμιστεί κάποιος το δικό του πολιτιστικό σπίτι – προκύπτει όταν ένας πολιτισμός αρχίζει να παρακμάζει.
Η Δύση μοιάζει σήμερα με την Κίνα τον δέκατο έννατο αιώνα, που είχε τέτοια αλαζονεία και σιγουριά για την ανωτερότητά της, θεωρώντας τους άλλους υποδεέστερους, που δεν έκανε τίποτα για να αλλάξει προς το καλύτερο τα πράγματα στο εσωτερικό της, μέχρι που οι δυτικοί την άλωσαν, διαμοίρασαν τα εδάφη της και άσκησαν κυριαρχία πάνω της.
Ένα από τα πιο δύσκολα εμπόδια που λειτουργούν ενάντια στους απλούς πολίτες στη Δύση είναι η αυτοικανοποιητική υπόθεση ότι οι δυτικοί θεσμοί και φιλοσοφίες είναι εγγενώς απρόσβλητοι από την άνοδο του ολοκληρωτισμού.
Οι περισσότεροι σήμερα αναρωτιούνται και ανησυχούν για το τι πρόκειται να απογίνει η Δύση, γιατί φαίνεται να περνάει μία ριζική κρίση, δηλαδή μία κρίση τόσο στο πολιτισμικό όσο και στο γεωπολιτικό πεδίο. Το φιλελεύθερο μοντέλο της κοινωνικής και πολιτικής της ζωής ήταν όντως ένα υπόδειγμα για όλο τον κόσμο
Είναι αδύνατο να προβλέψουμε πώς θα εξελιχθεί η κρίση στην Ουκρανία, αλλά η ρήξη στις σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Δύσης είναι απίθανο να επουλωθεί σύντομα. Τουλάχιστον, το εμπόριο μεταξύ αυτών των δύο πλευρών θα επηρεαστεί άσχημα για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Η απληστία έχει δραματικές συνέπειες, όταν λειτουργεί στις διεθνείς σχέσεις, γιατί επηρεάζει όλον τον κόσμο και όχι μόνον την προσωπική ζωή κάποιου. Για την απληστία ο άλλος είναι πάντοτε ένας περιορισμός, ένα όριο. Αυτή είναι μία ψυχολογική παρέκκλιση, που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και να μη θεωρούμε τόσο εύκολα ότι το συμφέρον διατηρεί πάντοτε τη λογική του
Επενδυτές και εταιρείες προσπαθούν να αποστασιοποιηθούν από τον Πούτιν – αλλά οι συνέπειες θα γίνουν αισθητές και από 144 εκατομμύρια Ρώσους
Στην εποχή μας ζούμε ήδη καταστάσεις που ο κόσμος για δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είχε ξεχάσει και φανταζόταν ότι τις είχε αφήσει πίσω του οριστικά. Αυτό, κατά τη γνώμη πολλών, ήταν ένα πρωτόγονο παρελθόν που και μόνον η αλλαγή του αιώνα εγγυόταν ότι είχε αφεθεί ανεπιστρεπτί πίσω.
Στις διαπραγματεύσεις το 416πΧ μεταξύ Αθηναίων και Μηλίων (Θουκιδίδης) οι Αθηναίοι διαπραγματευτές Κλεομήδης και Τεισίας διαμηνύουν: Δεν χρειάζεται να φτάσετε στα έσχατα…..διότι δεν αγωνίζεστε περί αρετής εναντίον ίσων αντιπάλων, οπότε θα ήταν ντροπή να υποχωρήσετε, αλλά αγωνίζεστε για την σωτηρία σας.
Τα τελευταία χρόνια, η κλιματική αλλαγή έχει γίνει κεντρικό πολιτικό ζήτημα στη Δύση. Ωστόσο, η ιδεολογικοποίησή του εμποδίζει τόσο την κατανόηση της πολυπλοκότητας και της ασάφειας αυτού του ζητήματος, όσο και το ίδιο το γεγονός ότι δεν υπάρχει συναίνεση στην επιστημονική κοινότητα για το πώς οι άνθρωποι επηρεάζουν την κλιματική δυναμική
Το πρόβλημα των κοινωνικών σχέσεων – είτε στην ίδια κοινωνία είτε στο διεθνές πεδίο – είναι πάντοτε πρόβλημα ανισότητας και, επομένως, ελευθερίας. Κάθε παραβίαση της ισότητας, της ελευθερίας και της ενότητας δεν είναι τίποτε άλλο παρά μορφές ολοκληρωτισμού που άλλοτε έχει μικρή εμβέλεια και άλλοτε (σε περιόδους κρίσης) πολύ μεγάλη, όπως ήταν π.χ. ο ναζισμός στον 20ό αιώνα.
Η κατανάλωση άλλων ζώων εγείρει τεράστια ηθικά ζητήματα σχετικά με το πώς αντιμετωπίζονται τα ίδια τα ζώα, καθώς και τη ζημιά που προκαλεί η βιομηχανική παραγωγή τροφίμων στην υγεία του πλανήτη. Τι θα γινόταν όμως αν η κρεατοφαγία γινόταν παρελθόν;
Τα τελευταία χρόνια, η συζήτηση για την πολιτική στη Δύση έχει γεμίσει με δυσοίωνες προειδοποιήσεις — δημοκρατική οπισθοδρόμηση, αυταρχικός λαϊκισμός, νεοφασιστικά κινήματα, και το τέλος της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Αυτό το ερώτημα είναι πολύ παλιό και άπτεται της φύσης του ανθρώπου και των όντων. Ο ρεαλισμός (θα τον ονόμαζα υπαρκτό ρεαλισμό, γιατί αληθινό ρεαλισμό δεν μπορούμε προς το παρόν να έχουμε) θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι κακός, γιατί για χιλιάδες χρόνια έτσι τον ξέρουμε.
Η ανθρωπότητα πρέπει να επιβάλει ορισμένα όρια στον εαυτό της εάν θέλει να επιτύχει πραγματική βιωσιμότητα. Ζούμε σε έναν πλανήτη – και ένα σύμπαν – με πεπερασμένους πόρους, όπου η συνεχής ανάπτυξη απλά δεν είναι δυνατή. Ακόμη και με μεγάλες προόδους στην τεχνολογία, ο φυσικός κόσμος δεν θα υποστήριζε μεγάλη οικονομική ή πληθυσμιακή αύξηση μετά το έτος 2100.
Το πρόβλημα στην ανθρώπινη ζωή – και κυρίως στην πολιτική – είναι ότι όλοι θέλουν μία πρόταση εντυπωσιακή που να τους λύσει τα προβλήματα γρήγορα και αποτελεσματικά. Δηλαδή, απαιτούν άμεσα αποτελέσματα.
Ο Γ. Ν. Χαράρι είναι ένας ευφυής ιστορικός που έγινε παγκόσμια γνωστός με το θαυμάσιο βιβλίο του για τον χόμο σάπιενς. Στο νέο του βιβλίο, ο ανθρωποθεός, ο Χαράρι ασχολείται με την νέα τεχνολογία, αλλά παρότι επισημαίνει ορισμένες δυστοπικές επιπτώσεις της θεωρεί ότι είναι ουδέτερη και η χρήση της καλή ή κακή, απελευθερωτική ή ανήθικη.
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO) έχει εμπλακεί σε μια διαμάχη σχετικά με το εάν οι μικροί αγρότες ή οι αγροτικές επιχειρήσεις τρέφουν το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου.
Δεν θα υπεισέλθω σε άλλες λεπτομέρειες του βιβλίου του Κ. Σβαμπ. Ήθελα κυρίως να παρουσιάσω μερικά προβληματικά σημεία της σκέψης του, που δεν είναι όμως ασήμαντα, αλλά τόσο κομβικά που ανατρέπουν τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου.
“Στις κρίσεις αναγκαζόμαστε να στοχαστούμε –έστω για λίγο– για τον προορισμό μας και για τα βαθύτερα αίτια που μας οδήγησαν σε αυτές. Είναι μια διαδικασία αυτογνωσίας, ατομικής και συλλογικής, πολύ επίπονη και όχι πάντα τελέσφορη.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού