Τα γαϊδούρια τ’ αγαπώ. Είναι το αγαπημένο μου είδος στο ζωικό βασίλειο, σχεδόν παραπάνω από τους ανθρώπους. Με γεμίζει ευτυχία το βλέμμα τους, συνεννούμαι μαζί τους κατευθείαν. Τ’ αγκαλιάζω, όταν τα βρίσκω στα νησιά, τρίβουνε κι αυτά τη μουσούδα επάνω μου σαν να μ’ αναγνωρίζουν. Υπάρχουν άνθρωποι που άνετα θα τους έλεγες γαϊδούρια, αν δεν γνωρίζεις τα γαϊδούρια τ’ αληθινά.
Είναι από τις εγκληματικές αστοχίες της ελληνικής γλώσσας, που ελπίζω να αποκατασταθεί στα επόμενα χρόνια. Οι άνθρωποι δεν είναι ευγενείς, εκτός σπανίων εξαιρέσεων. Δεν είναι υπομονετικοί, εκτός σπανιοτάτων. Δεν δέχονται αγόγγυστα τη μοίρα τους, κοιτάνε να την ανατρέψουν σε βάρος άλλων.
Αγαπάω τα γαϊδούρια γιατί είναι ειλικρινή. Όταν δεν αντέχουν το βάρος σου σε πετάνε κάτω. Δεν σου λένε ψέμματα, ούτε κάνουν ότι τους ξύνισες. Δεν σε εκμεταλλεύονται. Δέχονται την αγάπη σου χωρίς υστεροβουλία. Χαίρονται την αγάπη σου, γιατί ξέρουν ότι είναι το μόνο που αξίζει.
Την τελευταία νύχτα της ζωής μου, νομίζω ότι την έχω ζήσει. Στο τέλος ενός πανηγυριού, με την άψα της ζωής, σ’ ένα μικροσκοπικό νησάκι που τα δέντρα του, λίγα και στριμωγμένα, μοιάζουν βγαλμένα από αγιογραφία. Οι δύο ταξιτζήδες του νησιού ζητούν υπέρογκα ποσά για να σε μεταφέρουν στη χώρα. Αποφασίζω να πάρω την κατηφόρα παρέα με τ’ αστέρια. Παρέα και μ’ ένα γαϊδούρι που του μίλησα και φαίνεται δεν θέλει να μ’ αποχωριστεί. Μέσα στο μαύρο σκοτάδι που απαλύνουν τα αμέτρητα αστέρια, μέσα στις γκρίζες σκιές, τη θάλασσα μακριά που λάμπει γκρίζο φως και την ανάσα του γαϊδουριού που ακολουθεί σα νυχτερινός σύντροφος που συνοδεύει την καινούρια του φίλη στην ασφάλεια. Με άφησε σαν μπήκα στο χωριό και γύρισε στα μέρη τα δικά του. Με άφησε με την αγάπη του ουρανού, υπάρχει ανθρωπιά, υπάρχει γαϊδουριά, μόνο που δεν σου πετυχαίνει πάντα σωστά το ζευγάρωμα.
Άμα περάσει κι αυτή η μπόρα, άμα σταθούμε στα πόδια μας, έχουμε τόσες ομορφιές να δούμε, τόσα όμορφα λόγια ν’ ακούσουμε, στην πιο όμορφη, δραματική κι ακαταπόνητη χώρα του κόσμου. Άκουσα μια ιστορία για μια μεγάλη γυναίκα που την είχαν αφήσει λίγο πολύ στην τύχη της τα φιλόδοξα παιδιά της κι όταν ένιωσε στο νοσοκομείο πως θα πεθάνει κάλεσε μια νοσοκόμα απ’ το χωριό της, και κείνη βρήκε μερικές συντοπίτισσες και ζήτησε να της τραγουδήσουν τραγούδια της μικρής της πατρίδας και τον εθνικό ύμνο. Ευφράνθηκε, τις φίλησε. Πέθανε την άλλη μέρα. Η θλιβερή μας, ποιητική πατρίδα. Η περιουσία μας. Το έρμαιο των νταβατζήδων. Οι λέξεις, οι φωνές. Οι ήχοι της νύχτας. Η πατρίδα μου, τα ελληνικά και ο ήχος από το ήρεμο κύμα.
Ελένη Στούμπου-Κατσαμούρη,
Αρχαιολόγος, σκηνοθέτρια
Πηγή/φωτό: Ανιχνεύσεις, anixneuseis.gr
