|
Στόχος του δορυφόρου Cryosat-2, ο οποίος αποτελεί διάδοχο της αποτυχημένης προσπάθειας του πρώτου Cryosat του 2005, είναι να προσφέρει τα πλέον ακριβή μέχρι τώρα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με το λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική, την περιοχή στην οποία οι συνέπειες της παγκόσμιας υπερθέρμανσης είναι πιο αισθητές από οπουδήποτε αλλού.
Ο δορυφόρος θα προσπαθήσει με τη βοήθεια ειδικών ραντάρ να υπολογίσει τον ακριβή ρυθμό τήξης των πάγων στις πολικές περιοχές και τη Γροιλανδία, μέσω του συνολικού τους όγκου.
Υπολογίζεται ότι, αν λιώσουν όλοι οι πάγοι της Γροιλανδίας, η στάθμη των θαλασσών παγκοσμίως θα ανέβει κατά 7 και πλέον μέτρα. Δεκαπλάσια (δηλαδή πλέον των 70μ.) θα είναι η άνοδος της στάθμης των παγκόσμιων υδάτων εάν λιώσουν και οι πάγοι των πόλων, οι οποίοι ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2007 βρίσκονται σε ιστορικό χαμηλό[1].
Μια δεύτερη σημαντική πρόκληση για τον Cryosat-2 θα είναι να να μετρήσει με ακρίβεια το πάχος των πάγων σε διάφορες περιοχές του αρκτικού κύκλου. Για να γίνει με ακρίβεια η μέτρηση αυτή, ο δορυφόρος έχει σχεδιαστεί να μετρά τα στρώματα πάγου από το υψηλότερο σημείο τους στον αέρα έως το χαμηλότερό αντίστοιχο μέσα στο νερό.
Οι επιστήμονες ευελπιστούν ότι θα μπορέσουν χάρη στα εξελιγμένα όργανα που θα φέρει ο Cryosat-2, να έχουν ακριβείς μετρήσεις για τον όγκο του πάγου που βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας και αποτελεί τα 7/8 κάθε όγκου πάγου που επιπλέει[2].
|
 Το λιώσιμο των πάγων δεν αμφισβητείται ούτε από τους πολέμιους της κλιματικής αλλαγής, αφού τα δεδομένα που προκύπτουν από διάφορες έρευνες είναι συντριπτικά. Μία τέτοια έρευνα είναι αυτή του Πανεπιστημίου του Κάλγκαρι στον Καναδά, η οποία έχοντας στη διάθεσή της στοιχεία δεκαετιών για το νησί Ντέβον στον Αρκτικό Κύκλο, συμπέρανε ότι οι πάγοι του λιώνουν σταθερά και με επιταχυνόμενο ρυθμό από το 1985.
Την αμέσως προηγούμενη περίοδο για την οποία υπήρχαν μετρήσεις, από το 1961 έως το 1985 παρατηρούταν αυξομείωση του συνολικού όγκου των πάγων[3].
|
|
Εξαιτίας του γεγονότος ότι η Αρκτικός Κύκλος είναι μια έρημη περιοχή με χαμηλό ετήσιο ρυθμό κατακρημνίσεων (σε μορφή βροχοπτώσεων ή χιονοπτώσεων), ένα θερμό καλοκαίρι μπορεί να λιώσει πάγους οι οποίοι αναπτύχθηκαν σε διάρκεια πέντε ετών. Η δεκαετία του 2000 σύμφωνα με την έρευνα είχε τέσσερα τουλάχιστον πολύ θερμά καλοκαίρια, το 2001, το 2005, το 2007 και το 2008, με αποτέλεσμα το λιώσιμο τεράστιων ποσοτήτων πάγων.
Η τήξη των πάγων στους πόλους και τη Γροιλανδία δεν θα έχει αποτέλεσμα μόνο την καταστροφική αύξηση των υδάτων που θα συνεπάγεται καταστροφή εκτεταμένων παραλιακών περιοχών ανά τον πλανήτη. Άλλες σημαντικές επιπτώσεις θα υπάρξουν στη βιοποικιλότητα των θαλασσών καθώς θα μεταβληθεί η αλμυρότητά τους, ενώ υπάρχει σοβαρός κίνδυνος μεταβολής της θερμοκρασίας και της κίνησης των θαλασσίων ρευμάτων.
Για παράδειγμα, έχει υπολογιστεί ότι το λιώσιμο των πάγων, θα έχει ως αποτέλεσμα την πτώση της θερμοκρασίας του ρεύματος του Κόλπου του Μεξικού, το οποίο φτάνει ετησίως στα βορειοδυτικά ευρωπαϊκά παράλια. Εδώ και χρόνια έχει εκτιμηθεί ότι μια τέτοια πιθανότητα, ίσως έχει ως αποτέλεσμα βαρύτατο ψύχος σε όλη τη βόρεια Ευρώπη ακόμα και σε συνθήκες παγκόσμιας υπερθέρμανσης.
[1] Satellite blasts off on mission to map the Earth’s melting ice, The Independent, 9 Απριλίου 2010,
[2] Esa’s Cryosat mission switches on radar instrument, BBC, 12 Aπριλίου 2010,
[3] Massive Arctic Ice Cap Is Shrinking, Study Shows; Rate Accelerating Since 1985, Science Daily, 13 Απριλίου 2010 |
|
14 Απριλίου 2010
Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr |
|
O ευρωπαϊκός δορυφόρος Cryosat-2, που εκτοξεύτηκε από το ρωσικό κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, θα προσπαθήσει να προσφέρει ακριβή επιστημονικά στοιχεία για το λιώσιμο των πάγων της Αρκτικής, την ίδια στιγμή που μία έρευνα καναδικού Πανεπιστημίου αποδεικνύει ότι οι πάγοι στην περιοχή λιώνουν σταθερά και με συνεχώς επιταχυνόμενο ρυθμό από το 1985. 
