ΠΑΛΙΑ ΚΑΙ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ, ΣΥΝΘΕΣΗ & ΣΧΕΔΙΟ ΙΔΕΩΝ

Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ & ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΕΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ (του Γιάννη Ζήση)

New Pl sphere.commo - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

New Pl sphere.commo - Σόλων ΜΚΟΒρισκόμαστε πραγματικά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι εξελίξεων. Ο 21ος αιώνας αποδεικνύεται όλο και πιο πολύ ότι θα είναι καθοριστικός για το μέλλον. Ζούμε μια μεταβατική περίοδο ρύθμισης διογκούμενων περιβαλλοντικών, οικονομικών, πολιτικών και πολιτισμικών κρίσεων. Όλο το σύστημα του πολιτισμού της ανθρωπότητας λόγο της κρίσης στην οποία εισέρχεται θα τεθεί αναπόφευκτα σε νέα βάση. Το μέλλον των επόμενων εκατονταετιών θα κριθεί από την απόφαση και την επάρκεια δράσης της ανθρωπότητας απέναντι στη συστημική κλιμακούμενη κρίση.

Ο ανεπαρκής και αναβλητικός τρόπος με τον οποίο αντιδρά η σημερινή ηγεσία στις κρίσεις που καλείται να διαχειριστεί έχει κάνει φανερή την απουσία ενός οράματος και της αναγκαίας  ομαδικής δυναμικής που θα έπρεπε να την διακρίνει. Χωρίς ουσιαστικό όραμα που να ανταποκρίνεται στις σημερινές πραγματικές ανάγκες και χωρίς την αναγκαία ομαδική αντίληψη δεν πρόκειται να δούμε καμία ηγεσία να αναλαμβάνει τις ευθύνες της ούτε να αντιλαμβάνεται την ευκαιρία της ανθρωπότητας να κάνει άλλο ένα βήμα μπροστά. Είναι σίγουρο ότι αυτό το κενό οράματος και ομαδικής αντίληψης κληρονομείται στην επόμενη γενεά η οποία όμως είναι ένας αστάθμητος παράγοντας όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω. Οι αντιδράσεις της επόμενης γενεάς είναι ο αστάθμητος παράγοντας μπροστά στην ανερχόμενη ολοκληρωτική δυναμική των φουτουριστικών σεναρίων.

Το δυσοίωνο περιβάλλον για τις αποφάσεις της γενιάς του 2025
Ο πνευματικός προσδιορισμός του χάρτη των αλλαγών που πρέπει να διαμορφωθούν –ενός  πνευματικού σχεδίου, των δυνατοτήτων κινητοποίησης και αλλαγής και των πραγματικών αναγκών-  δεν έχει αναδειχθεί στο προσκήνιο. Η συνέπεια είναι ότι αυτή τη στιγμή απουσιάζουν τα κατάλληλα εργαλεία της γενεάς αυτής την οποία μπορούμε να την ονομάσουμε ως: γενεά του 2025. Η γενεά του 2025 είναι μια γενεά που θα συγκροτηθεί από:

  1. την ήδη αναμένουσα στελεχιακή γενεά της ανθρωπότητας και
  2. την αναπτυσσόμενη γενεά που θα αποτελέσει τη νεολαία του 2025

Δηλαδή η γενεά του 2025θα συναπαρτίζεται από αυτούς που θα είναι σε πλήρη εξέλιξη η δυναμική τους την ομώνυμη χρονική περίοδο και από την νεολαία της εποχής εκείνης. 

Υπάρχει ένας συνδυασμός δύο παραγόντων που καθιστούν δυσοίωνες τις προοπτικές η νέα γενιά να πάρει ορθές αποφάσεις για το μέλλον.

Α. το έλλειμμα ιστορικής εμπειρίας

Θα έχουν χαθεί οι άνθρωποι που έζησαν τους δύο μεγάλους παγκόσμιους πολέμους, και μαζί τους και οι μνήμες της αθλιότητας που η υπονόμευση της δημοκρατίας, η οικονομική απληστία και η ανάθεση της εξουσίας σε «σωτήρες» του ολοκληρωτισμού επιφέρει. Τα βιώματα του Α’ και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και των λαθών όπως της αναβλητικότητας απέναντι στον ανερχόμενο ολοκληρωτισμό θα έχουν εξαχνωθεί τελείως. Αυτό είναι κάτι που συμβαίνει ήδη και για αυτό το γεγονός τον καθοριστικό ρόλο τον έχει ο κυρίαρχος ψυχισμός του καταναλωτισμού, και της κοινωνίας του θεάματος. 

Β.  η εξάχνωση της διανόησης και της σοφίας του παρελθόντος

Έχει εξαχνωθεί ένα μεγάλο μέρος του προβληματισμού και της διανόησης του στοχασμού και της σοφίας του παρελθόντος από στοχαστές που δοκιμιακά ανήκουν σε ένα μακρινότερο παρελθόν. Το μεγαλύτερο μέρος της διανόησης δείχνει να είναι αφομοιωμένο στο σύστημα. 

1.Τίθεται λοιπόν το ερώτημα του κατά πόσο αυτή η νέα γενεά:

  • χωρίς τα βιώματα των δραματικών εμπειριών, κρίσεων και συμπερασματικών  προσεγγίσεων του παρελθόντος
  • χωρίς μια ενεργοποιημένη παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά στην διάθεση της που να συντονίζεται από ένα σχέδιο και μια συντονιστική επίκληση – αίτημα

κατά πόσο θα μπορέσει να διαχειριστεί με βιώσιμο τρόπο την τεράστια πίεση και τις νέες συνθήκες και δυναμικές που προκύπτουν.

Οι προκλήσεις επίτευξης της νέας γενιάς
Ήδη ο κόσμος σήμερα αποπροσανατολίζεται και αδυνατεί να βγάλει ολοκληρωμένα συμπεράσματα απέναντι στην παγκόσμια οικονομική και περιβαλλοντική κρίση και «πιέζεται» από το σύστημα να αποδεχθεί  αντικρουόμενες μεθόδους και στρατηγικές για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του, οι οποίες αποδυναμώνουν θεσμικά την ελευθερία του, οικονομικά τους πόρους του και πνευματικά την ολοκλήρωσή του.  

Είναι προφανές ότι για να επιβιώσουμε πρέπει να πετύχουμε ευημερία με πολύ λιγότερη κατανάλωση και παραγωγή, με άλλη ποιότητα και περιεχόμενα. Και όμως ο μηχανισμός της διαφήμισης που δημιουργεί ανάγκες για την κατανάλωση νέων προϊόντων είναι τόσο ισχυρός αυτή τη στιγμή που δημιουργεί ζήτηση εκεί όπου αυτός θέλει.  Αυτή η ηγεμονία της προσφοράς πάνω στην ζήτηση έχει διαμορφώσει ένα κυρίαρχο πολιτισμικό προφίλ για την πλειοψηφία των ανθρώπων το οποίο φαίνεται ότι έχει τέτοια επάρκεια δυναμικής ώστε να παραμένει κυρίαρχο και στην γενεά του 2025.

Μέσα σε αυτό το κυριαρχούμενο από μια ελίτ μοντέλο ζωής η γενεά του 2025 θα κληθεί να σηκώσει το φορτίο της αναδιάρθρωσης της εμπράγματης οικονομίας που επιχειρείται τώρα μέσω των κυλιόμενων οικονομικών κρίσεων και της περιβαλλοντικής κρίσης η οποία και πάλι θα απαιτεί αντίθετες λύσεις από τις λύσεις που επιβάλλει η λογική της κυκλικής αναθέρμανσης και διεξόδου από τις οικονομικές κρίσεις.

Ταυτόχρονα με το φορτίο της αναδιάρθρωσης της εμπράγματης οικονομίας θα εξελίσσεται και η πολιτική κρίση η οποία θα είναι συνυφασμένη με την νομενκλατούρα των μέσων ενημέρωσης που είναι διασυνδετική της πολιτικής και της οικονομικής ελίτ. Όλοι αυτοί οι παράγοντες όπως και σήμερα, θα λειτουργούν ως ένας παράγοντας φραγής απέναντι σε κάθε εγχείρημα βαθιάς ανανέωσης με όλες τις γνωστές «τεχνικές» δημιουργίας συναίνεσης.

Είναι προφανές ότι στο άμεσο μέλλον –λόγω των παραπάνω αλλαγών- θα αναδειχθεί το κοσμοθεωρητικό ιδεολογικό έλλειμμα και το επακόλουθο έλλειμμα της κριτικής πολιτικής ανάλυσης και διαλεκτικής το οποίο υπάρχει και σήμερα. Το κοσμοθεωρητικό ιδεολογικό έλλειμμα θα αναδειχθεί ως το κρίσιμο έλλειμμα το οποίο πρέπει να το αντιπαρέλθει να το αντιπαλέψει η γενεά του 2025.

Η γενεά του 2025 πρέπει να μπορέσει να βρει λύσεις με τα λιγότερα δυνατά εφόδια, με πολλά ντισαβατάζ, με πολλά οχυρωμένα κάστρα του παρελθόντος, συστημικές αδράνειες και  πατερναλιστικές και ολοκληρωτικές ομάδες εξουσίας.

Πρέπει να αρχίσει να σχηματίζεται ένα ανοικτό δίκτυο για το 2025ένα ανοικτό δίκτυο διαλόγου διαγενεακό ένα δίκτυο που να προτείνει σχέδιο, να αναζητάει κοσμοθεωρητικά, να λειτουργεί στην λογική της κριτικής προσέγγισης του παρόντος και στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στον ενδιάμεσο χρόνο, στον χρόνο που μας έχει δοθεί.       

Παράλληλα κάτι πρέπει να γίνει ώστε να συγκροτηθεί από την νέα γενιά μια πνευματική έκφραση με ιστορική διάσταση εγχειρήματος που θα απαντά στα θεμελιώδη ζητήματα και προβλήματα της ανθρωπότητας ανάμεσα στα οποία κορυφαία δυναμική εκδηλώνει το πεδίο της οικονομίας. 

Επίλογος
Όλα δείχνουν ότι η εποχή του 2025 θα είναι δύσκολη και ίσως η πιο δύσκολη περίοδος που θα έχει μια γενεά κληθεί να βιώσει γιατί θα έχει όλα τα μέσα αλλά δεν θα μπορεί να συγκροτήσει όλους τους τρόπους για να διευθύνει τα μέσα για την πραγματοποίηση των πραγματικών αναγκών της, γιατί τα μέσα κυριαρχούνται από τις αδράνειες της εξουσίας της ισχύος και τους ολοκληρωτισμούς του συστήματος ή του κατεστημένου. Φυσικά ακόμη και στην πολιτισμική ταυτότητα αυτής της γενιάς διαχέονται αυτές οι αδράνειες και την κατέχουν την γοητεύουν.

Εδώ λοιπόν βρίσκεται το μυστήριο για την κρίση του 21ου αιώνα -που είναι μια πολύ μεγάλη κρίση, μια κρίση που τα αποτελέσματα της θα διαρκέσουν για πολλές εκατονταετίες δεδομένης της περιβαλλοντικής κρίσης και των πολύ κρίσιμων επιστημονικών ιστορικών γεωπολιτικών και άλλων εξελίξεων που έχουμε σε κίνηση.

Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας

Ημερομηνία δημοσίευσης: 28 Ιουλίου 2011

Σχετικά άρθρα