Η Δύση μοιάζει σήμερα με την Κίνα τον δέκατο έννατο αιώνα, που είχε τέτοια αλαζονεία και σιγουριά για την ανωτερότητά της, θεωρώντας τους άλλους υποδεέστερους, που δεν έκανε τίποτα για να αλλάξει προς το καλύτερο τα πράγματα στο εσωτερικό της, μέχρι που οι δυτικοί την άλωσαν, διαμοίρασαν τα εδάφη της και άσκησαν κυριαρχία πάνω της.
Αυτό το ερώτημα είναι πολύ παλιό και άπτεται της φύσης του ανθρώπου και των όντων. Ο ρεαλισμός (θα τον ονόμαζα υπαρκτό ρεαλισμό, γιατί αληθινό ρεαλισμό δεν μπορούμε προς το παρόν να έχουμε) θεωρεί ότι ο άνθρωπος είναι κακός, γιατί για χιλιάδες χρόνια έτσι τον ξέρουμε.
Η ιδέα της ελευθερίας (που είναι ουσιαστικά η κυριότερη ιδέα για την ανθρωπότητα) και η ανεξαρτησία είναι όροι σχεδόν ταυτόσημοι, αλλά η ελευθερία είναι πολύ ευρύτερη και πιο περιεκτική, περιέχοντας όχι μόνον την απελευθέρωση από τα εμπόδια (ελευθερία από κάτι), αλλά και ένα νόημα περισσότερο αυθύπαρκτο και σχετικό με τη φύση του όντος.
Στην αναζήτηση της ελεύθερης βούλησης (για την οποία τόσο πασχίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, τουλάχιστον ο δυτικός) συναντάμε ένα επόμενο δύσκολο σημείο, που δεν καταλαβαίνουν αυτοί που αναζητούν ριζοσπαστικές ή άμεσες λύσεις (κατά φαντασίαν, βέβαια).
Η παραπάνω φράση έχει μία αναμφισβήτητη αξία και θα έλεγα ότι την γνωρίζουν όλοι όσοι σκέπτονται για τα κοινωνικά πράγματα. Όμως είναι τόσο απλό το νόημά της; Μήπως στην απλότητά του μπορεί να καταντήσει ένα εργαλείο καταπίεσης και παραλογισμού; Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι η απλότητα δεν είναι αυτό που είναι ευκολονόητο.
Οι όροι, στην πραγματικότητα, αποτελούν φορείς νοημάτων. Και οι συμβολισμοί (όχι τα σύμβολα) είναι μεν φορείς νοημάτων, αλλά στο παρόν άρθρο τούς χρησιμοποιώ με έναν συγκεκριμένο τρόπο που ίσως δεν είναι απόλυτα ακριβής.
Η έννοια του απολύτου διεισδύει αόριστα και ανεπαίσθητα σε κάθε μας σκέψη, βρίσκεται μέσα στη φύση μας, γιατί το απόλυτο δεν βρίσκεται κάπου εκεί έξω, έξω από εμάς, αλλά παντού.
Στη δημοκρατία δεν υπάρχει μόνο η ελευθερία αλλά και η ευθύνη. Η ελευθερία χωρίς την ευθύνη είναι αδύνατη. Όσον αφορά τους ενεργούς παράγοντες που εμπλέκονται στη δημοκρατία, όπως και οπουδήποτε, αυτοί είναι: Η συλλογικότητα και τα μέλη της ως ο υποκειμενικός παράγοντας
Αυτές οι έννοιες βρισκόντουσαν πάντοτε στο επίκεντρο της φιλοσοφικής σκέψης με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Αλλά βρισκόντουσαν και στο επίκεντρο των προβλημάτων της ανθρωπότητας.
Οι ιδέες και η σύνθεσή τους αποτελούσαν ανέκαθεν ένα από τα σπουδαιότερα προβλήματα της ανθρωπότητας. Παίρνοντας, λοιπόν, ερέθισμα από δύο αποσπάσματα της σκέψης του Μορίς Μπλανσό, θέλησα να παραθέσω μερικούς προβληματισμούς μου
Δυστυχώς, δεν είναι μόνον τα προηγούμενα προβλήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν. Είναι και ένας αναδυόμενος τομέας, αυτός της τεχνητής νοημοσύνης. Αυτή θα αποτελέσει την επόμενη μεγάλη αλλαγή – αλλά θα είναι αρνητική δεδομένης της συνολικής κατάστασης και της ηθικής ανωριμότητας τόσο των ελίτ όσο και των κοινωνιών.
Με θεμέλιο αυτές τις βασικές σκέψεις και παραδοχές, μπορούμε να κρίνουμε την επίδραση που έχει η τεχνολογία στη δημοκρατία και αν υπάρχει και η αντίστροφη επιρροή, της δημοκρατίας στην τεχνολογία.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
