Δεν θα υπεισέλθω σε άλλες λεπτομέρειες του βιβλίου του Κ. Σβαμπ. Ήθελα κυρίως να παρουσιάσω μερικά προβληματικά σημεία της σκέψης του, που δεν είναι όμως ασήμαντα, αλλά τόσο κομβικά που ανατρέπουν τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου.
Στη δημοκρατία δεν υπάρχει μόνο η ελευθερία αλλά και η ευθύνη. Η ελευθερία χωρίς την ευθύνη είναι αδύνατη. Όσον αφορά τους ενεργούς παράγοντες που εμπλέκονται στη δημοκρατία, όπως και οπουδήποτε, αυτοί είναι: Η συλλογικότητα και τα μέλη της ως ο υποκειμενικός παράγοντας
Η ανισότητα είναι στο θεμέλιο του ολοκληρωτισμού, είναι μία συνέπεια του ότι κάποιος δεν αναγνωρίζει την καθολικότητα ούτε της ελευθερίας ούτε της αδελφοσύνης (δηλαδή, της θεμελιώδους και αναπόφευκτης σχέσης που συνδέει τα πάντα).
(2ο Μέρος του άρθρου “Ισότητα και σκέψεις για το περιεχόμενό της”)
Η ισότητα χωρίς ελευθερία και χωρίς αδελφοσύνη ή, με άλλα λόγια, αληθινή κοινωνικότητα είναι μία διαστρέβλωση και δεν μπορεί παρά να καταντήσει σε φριχτές συλλήψεις κοινωνικής οργάνωσης. Βλέπουμε, λοιπόν, παντού την ανάγκη για καθολική αντίληψη της ζωής και όχι για σκόπιμη ή αφελή επιμεριστική αντιμετώπισή της.
Η ισότητα αφορά την ανθρώπινη προέλευση (που είναι βέβαια άγνωστη) και τον σκοπό της ύπαρξης του ανθρώπου – και δεν εννοούμε τη σωματική προέλευση αλλά την οντολογική. Αυτό σχετίζεται με τη φύση των όντων και ορθά ο Χάιντεγκερ είχε θέσει το φιλοσοφικό ερώτημα γιατί να υπάρχουν τα όντα και όχι το τίποτε.
Μας έχουν εκπαιδεύσει να πιστεύουμε πως η ευημερία των πολλών προάγεται με τον καλύτερο τρόπο όταν φροντίζουμε και επιθυμούμε, στηρίζουμε και επιβραβεύουμε τις ικανότητες των ολίγων. Οι ικανότητες, πιστεύουμε, κατανέμονται εκ φύσεως άνισα: κάποιοι άνθρωποι έχουν δηλαδή την προδιάθεση να πετύχουν πράγματα που άλλοι δεν θα μπορούσαν ποτέ να τα πετύχουν,
«Βρισκόμαστε σ’ ένα μεσοδιάστημα, μεταξύ μιας εποχής που οι άνθρωποι είχαν βεβαιότητες και μιας άλλης, όπου οι παλιές μέθοδοι πλέον δεν λειτουργούν»
Έχετε περιγράψει την ανισότητα ως «μετάσταση». Βρίσκεται η δημοκρατία σε κίνδυνο; Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε αυτό που συμβαίνει αυτό τον καιρό ως κρίση της δημοκρατίας, ως κατάρρευση της εμπιστοσύνης· την πεποίθηση πως οι ηγέτες μας δεν είναι απλά διεφθαρμένοι ή ανόητοι, αλλά ανίκανοι. Οι πράξεις απαιτούν την εξουσία, τη δυνατότητα να κάνεις πράγματα, και χρειαζόμαστε και την πολιτική που είναι η ικανότητα να αποφασίσουμε τι πρέπει να γίνει. Όμως αυτός ο γάμος μεταξύ εξουσίας και πολιτικής στο πλαίσιο του εθνικού κράτους έχει τελειώσει. Η εξουσία έχει παγκοσμιοποιηθεί αλλά η πολιτική είναι όσο τοπική ήταν πάντα.
Η διαφήμιση προστάζει καταναλώστε και η οικονομία το απαγορεύει.
Οι επιταγές της κατανάλωσης, υποχρεωτικές για όλους αλλά ανέφικτες για την πλειοψηφία, οδηγούν σε παράνομες ενέργειες. Οι αστυνομικές σελίδες των εφημερίδων φανερώνουν πολύ περισσότερα για τις αντιφάσεις της εποχής μας από τις πολιτικές ή οικονομικές τους σελίδες.
Με αφορμή το Φόρουμ – Πολιτικό εργαστήρι «Ευημερία χωρίς ανάπτυξη: προτάσεις για έναν άλλο κόσμο από κοινού», που διεξάγεται στο Πολυτεχνείο από τις 20 έως και τις 22 Φεβρουαρίου, αναδημοσιεύουμε μία συνέντευξη που έδωσε στον Αλέξανδρο Παναγόπουλο, για το περιοδικό fractal, ο Γιώργος Καλλής
Όλο αυτό το συσσωρευμένο και κωδικοποιημένο υλικό ως γενετική πληροφορία αλλά και ως φορέας έκφρασης της συνείδησης, εκφράζει μια βιολογική προκατάληψη. Η προκατάληψη αυτή προκαλεί ισχυρογνωμοσύνη στην αντίληψη, τέτοια που αλλοιώνει την πραγματικότητα προσαρμόζοντάς την στα δεδομένα της.
Δεν έχετε ακόμη λογαριασμό;
Δημιουργία λογαριασμού
