Η κεντρική ιδιομορφία της ανθρώπινης εξέλιξης και ιστορίας βρίσκεται στο γεγονός ότι στον άνθρωπο η συνείδηση, ο υποκειμενικός παράγοντας, γίνεται ρυθμιστής του αντικειμενικού, πηγή γεγονότων και δράσης.