Ο Αμερικανός κλινικός ψυχολόγος Bruce Levine με αφορμή μία γνωστή θεωρία του Howard Zinn, σχολιάζει τις επαγγελματικές ομάδες που αποτελούν τους φρουρούς του οικονομικοπολιτικού συστήματος των δυτικών κοινωνιών, τους ανθρώπους των οποίων η εργασία χρησιμοποιείται για τη στήριξη του υπάρχοντος status quo για να αποδομηθεί τελείως, όταν το σύστημα κρίνει ότι δεν τους χρειάζεται.
Η κορπορατοκρατία, η σύμπλευση δηλαδή πανίσχυρων εταιριών, των πλούσιων ελίτ και των συνεργαζόμενων με αυτές πολιτικών, έχει ανάγκη εκατομμύρια ανθρώπους που πρέπει να “χαλιναγωγήσουν” την ελεύθερη κριτική σκέψη και την αμφισβήτηση ενός status quo που γίνεται όλο και πιο απάνθρωπο.
«Στις ανεπτυγμένες κοινωνίες, το Κατεστημένο δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς την υπακοή και τη νομιμοφροσύνη εκατομμυρίων ανθρώπων στους οποίους δίνονται μικρά αντίτιμα προκειμένου να συνεχίσει το σύστημα να προχωρά: οι στρατιώτες και η αστυνομία, οι διαχειριστές της εξουσίας και οι κοινωνικοί λειτουργοί, οι τεχνικοί και οι εργάτες στην παραγωγή, οι γιατροί και οι δικηγόροι…»
Howard Zinn, from “The Coming Revolt of the Guards,” A People’s History of the United States
Για όσους από εμάς διαμαρτυρηθήκαμε και διαδηλώσαμε στο κίνημα “Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ”, είναι φανερό ότι η αστυνομία και τα κορπορατικά Μ.Μ.Ε. υπηρέτησαν τον ρόλο του φύλακα της κυρίαρχης κορπορατοκρατίας (της σύμπλευσης γιγαντιαίων εταιριών, των πλούσιων ελίτ και των συνεργαζόμενων με αυτές πολιτικών) και ταυτόχρονα είχαν τον ρόλο του εξουδετερωτή της συντριπτικής πλειοψηφίας του αμερικανικού λαού.
Επιπλέον της αστυνομίας και των κορπορατικών Μ.Μ.Ε., υπάρχουν εκατομμύρια άλλοι φύλακες απασχολούμενοι από την κορπορατοκρατία προκειμένουν να κρατούν τους πολίτες υπάκουους και να διατηρούν το status quo.
Ακόμα και μία εν μέρει επανάσταση κάποιων από αυτούς τους φύλακες, θα μπορούσε να αυξήσει τον αριθμό των διαδηλωτών από χιλιάδες σε εκατομμύρια. Πότε προέβλεψε ο Χάουαρντ Ζιν ότι θα γίνει αυτή η επανάσταση, και πως μπορεί να επιταχυνθεί;
Οι άλλοι φρουροί
Είμαι κλινικός ψυχολόγος, και ο Ζινν είναι σωστός σε αυτό που λέει, ότι η επαγγελματίες της ψυχικής υγείας υπηρετούν, επίσης, ως φρουροί του συστήματος έναντι μικρών αντιτίμων για να συνεχίσει το σύστημα να λειτουργεί. Η κορπορατοκρατία αξιώνει από τους ψυχίατρους, τους ψυχολόγους, τους κοινωνικούς λειτουργούς και τους υπόλοιπους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας να βοηθούν στην προσαρμογή των ανθρώπων στο status quo, ανεξαρτήτως του πόσο απάνθρωπο έχει γίνει πια αυτό.
Πριν από τη δεκαετία του ’80 επαγγελματίες της ψυχικής υγείας όπως ο Έριχ Φρομ (Erich Fromm, 1900-1980) είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους σχετικά με το πρόβλημα αυτής της προσαρμογής (“προσαρμογή σε τι;”). Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια μειώθηκε η ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών αυτών σχετικά με τον ρόλο τους ως “φρουροί” του συστήματος, παρά το γεγονός ότι κάποια από τα καλύτερα χρηματοδοτικά προγράμματα που μας προσφέρονται ως πολίτες των Η.Π.Α. προέρχονται από το ολοένα και μεγαλύτερο σωφρονιστικό σύστημα και τον στρατό.
Οι περισσότεροι φρουροί προσφέρουν υπηρεσίες και πέραν των “υπηρεσιών φρούρησης”. Η αστυνομία δεν προστατεύει μόνο την ελίτ από το 99% των πολιτών, αλλά παρέχει ασφάλεια στον δρόμο για έναν πολίτη. Οι επαγγελματίες της ψυχικής υγείας επίσης προσφέρουν και άλλου είδους υπηρεσίες, όπως για παράδειγμα τη βελτίωση των οικογενειακών σχέσεων. Οι φρουροί λοιπόν, σίγουρα μπορούν να προσφέρουν υπηρεσίες που εξυπηρετούν τους πολίτες που δεν ανήκουν στις ελίτ. Αλλά οι ελίτ θα ήταν ανόητες αν μας παρείχαν φρουρούς που δεν θα εξυπηρετούσαν στη διατήρηση του συστήματός τους.
Πολλοί δάσκαλοι επέλεξαν το συγκεκριμένο επάγγελμα επειδή είχαν πάθος για την εκπαίδευση, σύντομα όμως διαπίστωσαν ότι δεν αμείβονται για να εκπαιδεύσουν τους νέους για τη δημοκρατία, κάτι που θα σήμαινε ανεξάρτητη μάθηση, κριτική σκέψη και πνεύμα προβληματισμού. Την ίδια στιγμή που οι δάσκαλοι μαθαίνουν στα παιδιά πώς να διαβάζουν, απασχολούνται από την κορπορατοκρατία για να κοινωνικοποιούν τους μαθητές ώστε αυτοί να προσαρμοστούν σε ένα σύστημα το οποίο δημιουργήθηκε από και για την κορπορατοκρατία.
Η κορπορατοκρατία χρειάζεται οι αυριανοί εργαζόμενοί της να είναι εναρμονισμένοι με τους κανόνες, να υποτάσσονται παθητικά στις αρχές και να επιτελούν άνευ σημασίας δράστηριότητες για έναν μισθό. Ο υπουργός Παιδείας επί Ρόναλντ Ρήγκαν, Γουίλιαμ Μπένετ, ήταν ξεκάθαρος όσον αφορά στο ρόλο των σχολείων: «Η αρχέγονη αποστολή των σχολείων είναι η μετάδοση των κοινωνικών και πολιτικών αξιών».
Αν στέκεσαι στην κορυφή της ιεραρχίας ανταμείβεις τους φρουρούς προκειμένου να κάνουν το σύστημα να δουλέψει. Εκτός της αστυνομίας, των κορπορατικών Μ.Μ.Ε, των επαγγελματιών της ψυχικής υγείας και των δασκάλων, υπάρχει ο κλήρος, οι γραφειοκράτες και πολλοί άλλου φρουροί στο σύστημα, οι οποίοι λαμβάνουν μικρά αντίτιμα για να ειρηνοποιήσουν και να ελέγξουν τον πληθυσμό. Μερικοί φρουροί έχουν επαναστατήσει εναντίον αυτών των ρόλων, οι περισσότεροι όχι.
Πότε θα λάβει χώρα η επανάσταση των Φρουρών;
Ο Χάουαρντ Ζινν προέβλεψε ότι η επανάσταση των Φρουρών θα συμβεί όταν αυτοί αναγνωρίσουν ότι είναι “αναλώσιμοι”.
Ιστορικά η στρατηγική της κυρίαρχης τάξης ήταν να πληρώνει ότι ήταν απαραίτητο προκειμένου να καλυφθούν οι θέσεις των επαγγελμάτων που έχουν το ρόλο του φρουρού, και όταν οι συνθήκες ήταν ώριμες, να αρχίσει να μειώνει τα αντίτιμα, και εν τέλει να τους εξαφανίσει. Οι δάσκαλοι του δημοσίου συστήματος ανακάλυψαν ότι είναι και αυτοί αναλώσιμοι, παρομοίως με τους φύλακες των σωφρονιστικών ιδρυμάτων οι οποίοι αντικαταστάθηκαν από φύλακες του ιδιωτικού τομέα για λόγους κέρδους. Είναι λογικό για την άρχουσα τάξη να χρησιμοποιεί στην αρχή τους δασκάλους προκειμένου να ειρηνοποιήσει τα παιδιά στα σχολεία, στην συνέχεια να χρησιμοποιεί πολιτικούς φρουρούς-συνεργαζόμενους των ιδιωτικών εταιριών προκειμένου να μειώσει τις απολάβές τους και στο τέλος να αντικαθιστά τους δασκάλους με διάφορες τεχνολογίες (για παράδειγμα υπολογιστές) από τις οποίες θα μπορεί να έχει κέρδος.
Ενώ η κορπορατοκρατία πλήρωνε κάποτε εμάς τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας αρκετά καλά ώστε να προωθούμε θεραπείες προσαρμογής των ανθρώπων στο status quo, γινόμαστε τώρα δέκτες μίας τεράστιας ξαφνικής αλλαγής, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι οι ψυχοθεραπευτές και οι σύμβουλοι είναι αναλώσιμοι.
Οι επαγγελματίες της ψυχικής υγεινής υπόκεινται σε όλο και μεγαλύτερες πιέσεις από τις ασφαλιστικές εταιρίες προκειμένου να θεραπεύσουν τους “απροσάρμοστους” μέσω φαρμάκων, τα οποία δημιουργούν πλούτο για τις φαρμακευτικές και μειώνουν το εργατικό κόστος για τα προγράμματα υγείας των ασφαλιστικών. Σήμερα ένας ψυχίατρος μπορεί ακόμα να βγάλει καλά χρήματα γράφοντας συνταγές για φάρμακα, αλλά στο μέλλον, η κορπορατοκρατία θα προσπαθήσει να μειώσει τα έσοδα τους. Το μέλλον αυτό είναι ήδη πραγματικότητα στον αμερικανικό στρατό, στα πεδία των μαχών στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, όπου οι στρατιώτες λαμβάνουν από τους στρατιωτικούς γιατρούς ψυχοφάρμακα χωρίς ιατρικές συνταγές.
Με όλα αυτά, όργανα επιβολής του νόμου, προσέχετε! Οι κάμερες και τα άλλα συστήματα παρακολούθησης γίνονται όλο και πιο φθηνά, το εργατικό κόστος για την επιβολή του νόμου θα μειώνεται και θα αντικαθίσταται όλο και περισσότερο από ένα ανέξοδο Οργουελιανό σύστημα παρακολούθησης.
Πως θα επιταχυνθεί η Επανάσταση των Φρουρών;
Για εμάς τους φρουρούς δεν είναι εύκολο να αρνηθούμε το ρόλο μας και τη μοίρα μας. Όπως παρατήρησε ο Άπτον Σινκλερ (Upton Sinclair)«είναι δύσκολο να κάνεις κάποιον να κατανοήσει κάτι, όταν ο μισθός του εξαρτάται ακριβώς από τη μη-κατανόηση αυτού του πράγματος».
Για να επιταχυνθεί η Επανάσταση των υπάκουων Φρουρών προτείνω δύο στρατηγικές:
1) τη δημιουργία μιας δυσάρεστης κατάστασης σχετικά με το ρόλο τους ως φρουρών, με άλλα λόγια, τη δημιουργία μιας επίπονης κατάστασης που θα αφορά την χωρίς ερωτήσεις και αντιρρήσεις υπακοή τους, η οποία συντηρεί το σύστημα
2) την ενθάρρυνση προς -ακόμα και μικρές- επαναστατικές πράξεις εναντίον αυτού του ρόλου τους ως φρουρών. Μικρές επαναστατικές πράξεις ίσως είναι και μεγάλα οικονομικά ρίσκα.
Από την εμπειρία μου γνωρίζω ότι οι φρουροί του συστήματος έχουν πολύ μικρότερες άμυνες όταν βρίσκονται “εκτός υπηρεσίας”. Τη στιγμή που διαδηλώνετε, μην προσπαθείτε να παραδώσετε διάλεξη σε αστυνομικούς για το ρόλο τους ως φρουρών του συστήματος… Όταν εμείς οι Φρουροί βρισκόμαστε σε υπηρεσία είμαστε σε υψηλή επαγρύπνηση προκειμένου να μην χειραγωγηθούμε. Εκτός υπηρεσίας όμως είμαστε πιο δεκτικοί.
Αν έχετε επαφή με κάποιο όργανο επιβολής του νόμου σε ώρα εκτός υπηρεσίας μπορείτε να τον ρωτήσετε «δεν θα ήταν καλύτερο να φόραγες χειροπαίδες σε κάποιον δισεκατομμυριούχο φοροφυγά από το να συλλαμβάνεις μικροεγκληματίες;» Έχω ρωτήσει αστυνομικούς αν έχουν ακουστά τη ρήση του Τζόναθαν Σουίφτ (Jonathan Swift): «Οι νόμοι είναι σαν τον ιστό της αράχνης, ο οποίος μπορεί να πιάνει τις μικρές μύγες, αλλά αφήνει τις σφήκες να περάσουν». Ένας αστυνομικός εν ώρα υπηρεσίας θα πει«ουδέν σχόλιο» ή θα σε κοιτάξει με ένα κενό βλέμμα, αλλά κάποιοι αστυνομικοί εκτός υπηρεσίας θα χαμογελάσουν και ίσως ακόμα και να συμφωνήσουν.
Και αν ο αστυνομικός σας πει μια ιστορία στην οποία αγνόησε το νόμο που σχεδιάστηκε για να παγιδεύει μια μικρή μύγα, ενθαρρύνετέ τον!
Όσον αφορά δημοσιογράφους εκτός ωρών και τόπων εργασίας, μπορείτε ίσως να τους αναφέρετε πόσο θαυμάζετε δημοσιογράφους όπως ο Μπιλ Μόγιερς (Bill Moyers), κυβερνητικό εκπρόσωπο επί προεδρίας Λίντον Τζόνσον, ή τον Κρις Χέτζις (Chris Hedges) των New York Times, οι οποίοι επαναστάτησαν από τον ρόλο τους ως φρουροί του συστήματος. Θυμηθείτε την αναλωσιμότητα των δημοσιογράφων, τη στιγμή που τα κορπορατικά μίντια μειώνουν όλο και περισσότερες δημοσιογραφικές θέσεις στην προσπάθειά τους να αυξήσουν τα κέρδη τους.
Αν σας πουν μια ιστορία στην οποία ήρθαν σε κόντρα με τον εκδότη τους προκαλώντας το σύστημα ενθαρρύνετέ τους!
Αν γνωρίζετε κάποιον επαγγελματία της ψυχικής υγείας, ρωτήστε τον αν πιστεύει ότι οι ασφαλιστικές εταιρίες ενδιαφέρονται έστω και ελάχιστα, είτε για τους ίδιους, είτε για τους ασθενείς. Πιθανότατα θα γελάσουν και θα σας αναφέρουν ότι οι ασφαλιστικές ενδιαφέρονται μόνο για τα κέρδη τους, ενώ οι περισσότεροι θα σας πουν και για άλλες τεράστιες επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται μόνο για τα κέρδη. Μπορείτε να τους ρωτήσετε «πόσο άδικη πρέπει να έχει γίνει μία κοινωνία, προτού φτάσει στο σημείο να βοηθά ανθρώπους να προσαρμοστούν σε αυτή με ανήθικες φαρμακευτικές αγωγές και τροποποίηση της συμπεριφοράς;»
Αν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν τους πόνους των ασθενών τους σχετικά με την ολοένα αυξανόμενη έλλειψη δημοκρατίας και την αύξηση του αυταρχισμού και τους βοήθησαν με τρόπο δημιουργικό για να επαναστατήσουν απέναντι σε ένα απάνθρωπο σύστημα, ενθαρρύνετέ τους!
Οι περισσότεροι δάσκαλοι περιφρονούν συνθήματα όπως το «Κανένα παιδί δεν περισσεύει» ή το «Αγώνας για την Κορυφή» με τα αντίστοιχα προγράμματα μάθησης μέσω της πληροφορικής και των εξετάσεων, των τεστ, μιας διαδικασίας που στηρίζεται στο φόβο.
Ρωτήστε τους δασκάλους «είναι δυνατόν εσείς να είστε αναλώσιμοι όπως οι εργάτες;» Μπορείτε, επίσης, να τους ρωτήσετε «έχετε μιλήσει ποτέ σε γονείς κάποιου παιδιού που δυσκολεύεται, ότι είναι δυνατό το παιδί να διδαχτεί χωρίς φαρμακευτικές αγωγές αν υπήρχαν λιγότερα παιδιά σε κάθε τάξη, ώστε να του δοθεί η απαραίτητη προσοχή;»
Ενθαρρύνετέ τους, αν έχουν θέσει σε κίνδυνο τη δουλειά τους, προσπαθώντας να εξηγήσουν στους αλλοτριωμένους μαθητές τους, τον ρόλο των σχολείων στην κορπορατοκρατία.
Προκειμένου να ξεσηκώσουμε περισσότερους φρουρούς του συστήματος δεν πρέπει να αφήσουμε τους υπάκουους φρουρούς ήσυχους για την άρνησή τους να διερωτηθούν, να προκαλέσουν και να αντισταθούν στην παράνομη αρχή. Μην πείτε «σε καταλαβαίνω, τη δουλειά σου κάνεις».
Οι φρουροί πρέπει να αντιμετωπιστούν με την πραγματικότητα της μιζέριας που προέρχεται από την τυφλή υπακοή.
Οι φρουροί θα πρέπει να συμφωνήσουν με το γεγονός ότι η Ιστορία μοιάζει αγενής σε όσους “ακολουθούν απλά εντολές”.
Οι φρουροί θα πρέπει να ενθαρρυνθούν ότι υπάρχει μια ικανοποίηση που αναζωογονεί και μια νέα κοινότητα που θα προκύψει από αυτούς, όταν ενταχθούν στην Επανάσταση των Φρουρών.
_________________
Ο Bruce E. Levine είναι κλινικός ψυχολόγος, συγγραφέας του βιβλίου Get Up, Stand Up: Uniting Populists, Energizing the Defeated, and Battling the Corporate Elite
Εδώ το πρωτότυπο (αγγλικά): How Can We Rouse Police and Other Protectors of the Corporatocracy — “Guards” of the Status Quo — to Join the OWS Rebellion?
Πηγή: ΖNet Magazine
Φωτό: wikimedia
Μετάφραση: Άρης Καπαράκης
aris@solon.org.gr
27 Οκτωβρίου 2011
