ΔΙΑΚΗΡΥΞΕΙΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

5. Η “ΧΑΡΤΑ ΤΗΣ ΓΗΣ” ΣΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗ

αρχείο λήψης 5 - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

αρχείο λήψης 5 - Σόλων ΜΚΟThe Earth Charter (Η Χάρτα της Γης) 
Οι Αρχές του Καταστατικού Χάρτη της Γης 
Ι. ΣΕΒΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ  

1.   Δείξε το σεβασμό σου και προς τη ζωή σε όλες τις εκφάνσεις της.
α. Αναγνώρισε πως όλα τα όντα αλληλοεξαρτώνται και πως κάθε μορφή ζωής είναι πολύτιμη, ανεξαρτήτως της αξίας που της προσδίδουν οι άνθρωποι.
β. Δείξε πίστη στην έμφυτη αξιοπρέπεια όλων των ανθρώπινων υπάρξεων και στο διανοητικό, καλλιτεχνικό, ηθικό και πνευματικό δυναμικό της ανθρωπότητας.  

2.   Φρόντισε για την κοινότητα της ζωής, με κατανόηση, ευσπλαχνία, και αγάπη. 
α.  Αποδέξου πως παράλληλα με το δικαίωμα της κτήσης, διαχείρισης και χρήσης των φυσικών πόρων έρχεται το καθήκον της παρεμπόδισης κάθε περιβαλλοντικής βλάβης, καθώς και της προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων. 
β.  Αναγνώρισε, πως μεγαλύτερη ελευθερία, γνώση και δύναμη συνεπάγονται αυξημένη ευθύνη για την προώθηση του κοινού οφέλους.  

3.   Οικοδόμησε δημοκρατικές κοινωνίες, που να είναι δίκαιες, συμμετοχικές, βιώσιμες και ειρηνικές. 
α.  Διασφάλισε, ώστε οι κοινότητες κάθε κλίμακας να αποτελούν εγγύηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες και πρόσφερε σε κάθε άτομο μια ευκαιρία να αναδείξει ολόπλευρα το δυναμικό του/της. 
β.  Προσήγαγε την οικονομική και κοινωνική δικαιοσύνη, παρέχοντας στον καθένα την δυνατότητα να εξασφαλίσει σίγουρη και ουσιαστική διαβίωση με οικολογική συνείδηση.  

4.   Διαφύλαξε τη γενναιοδωρία και την ομορφιά του πλανήτη Γη για τη σημερινή και τις μέλλουσες γενεές. 
α. Αναγνώρισε πως η ελευθερία δράσης σε κάθε γενιά έχει σαν γνώμονα τις ανάγκες των επόμενων γενεών. 
β. Μετέφερε στις επόμενες γενεές αξίες, παραδόσεις και θεσμούς που στηρίζουν την μακρόπνοη ανάπτυξη των ανθρώπινων και οικολογικών κοινοτήτων της Γης.  
Για την εκπλήρωση των τεσσάρων αυτών ευρύτερων δεσμεύσεων, υπάρχει ανάγκη για: 

ΙΙ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΚΕΡΑΙΟΤΗΤΑ  
5.   Προστάτευσε και αποκατάστησε την ακεραιότητα των οικοσυστημάτων της Γης, επιδεικνύοντας ειδική μέριμνα για την βιοποικιλότητα και τις φυσικές διαδικασίες διατήρησης της ζωής.  
α. Υιοθέτησε σε όλα τα επίπεδα βιώσιμα αναπτυξιακά προγράμματα και κανονισμούς, καθιστώντας αναπόσπαστο στοιχείο σε όλες τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες τη διατήρηση και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.  
β.  Προήγαγε την προστασία της έμβιας φύσης και της βιόσφαιρας, συμπεριλαμβάνοντας τοπία άγριας φύσης και θαλάσσιες περιοχές, έτσι ώστε να προστατεύονται τα οικοσυστήματα του πλανήτη, να διατηρείται η βιοποικιλότητα και να παραμένει η φυσική μας κληρονομιά.  
γ. Προώθησε την αποκατάσταση απειλούμενων ειδών και οικοσυστημάτων. 
δ.  Θέσε υπό έλεγχο και εξολόθρευσε κάθε τύπου ξενιστές ή γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, επιβλαβείς για τα εγχώρια είδη και το περιβάλλον και παρεμπόδισε την εισδοχή τέτοιων βλαβερών παραγόντων.  
ε. Ρύθμισε τη χρήση ανανεώσιμων πόρων, όπως είναι το νερό, τα εδάφη, τα δασικά προϊόντα και η θαλάσσια ζωή, έτσι ώστε να μην γίνεται υπέρβαση των ορίων ανανέωσης και να προστατεύεται η υγεία των οικοσυστημάτων.  
στ. Διευθέτησε την διαδικασία εξόρρυξης και χρήσης των μη ανανεώσιμων πόρων, όπως είναι τα ορυκτά και οι καύσιμες πρώτες ύλες, έτσι ώστε η εξάντληση να παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και να μην επιβαρύνεται σοβαρά το περιβάλλον.  

6.    Υιοθέτησε την παρεμπόδιση της βλάβης, ως την βέλτιστη μέθοδο περιβαλλοντικής προστασίας και σε περίπτωση γνωστικής ανεπάρκειας εφάρμοσε προσεγγιστικές μεθόδους πρόληψης.  
α. Ανάλαβε δράση για να αποφευχθεί η πιθανότητα μιας σοβαρής ή μη αναστρέψιμης περιβαλλοντικής βλάβης, ακόμα και όταν η επιστημονική γνώση είναι ελλιπής ή περιορισμένη. β.  Κάλεσε όσους ισχυρίζονται πως η ανάληψη κάποιας προτεινόμενης δραστηριότητας δεν θα επιφέρει σημαντική βλάβη να αποδείξουν το ενάντιο και δώσε έμφαση στην υπευθυνότητα των εμπλεκόμενων φορέων για κάθε περιβαλλοντική επιβάρυνση.  
γ. Διασφάλισε, ώστε η λήψη αποφάσεων να κατευθύνει τις επισωρευτικές, μακροπρόθεσμες, έμμεσες, πολυδιάστατες και παγκόσμιες συνέπειες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.  
δ. Απότρεψε τη μόλυνση σε κάθε τομέα του περιβάλλοντος και μην συγκατατίθεσαι στην παραγωγή ραδιενεργών, τοξικών ή άλλων επικίνδυνων ουσιών.  
ε.  Απόφυγε κάθε στρατιωτική δραστηριότητα που βλάπτει το περιβάλλον.  

7.   Υιοθέτησε μοντέλα παραγωγής, κατανάλωσης και αναπαραγωγής που σέβονται τις αναπαραγωγικές ικανότητες του πλανήτη, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ευημερία της κοινότητας.  
α. Μείωσε, επαναχρησιμοποίησε και ανακύκλωσε τα υλικά που χρησιμοποιούνται από συστήματα παραγωγής και κατανάλωσης και βεβαιώσου ως προς την δυνατότητα αφομοίωσης των υπολειμμάτων από τα οικοσυστήματα.  
β. Ενήργησε με αυτοσυγκράτηση και αποτελεσματικότητα σε ότι αφορά τη χρήση ενέργειας και στηρίξου όλο και περισσότερο σε ανανεώσιμες πηγές, όπως είναι η ηλιακή και η αιολική ενέργεια.  
γ.  Προώθησε την ανάπτυξη, υιοθέτηση και δίκαιη κατανομή τεχνολογίας φιλικής προς το περιβάλλον.  
δ. Ενσωμάτωσε στην τιμή πώλησης των προϊόντων και υπηρεσιών το πλήρες περιβαλλοντικό και κοινωνικό κόστος τους και πρόσφερε στους καταναλωτές την ευκαιρία να γνωρίσουν προϊόντα που ανταποκρίνονται στις υψηλότερες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προδιαγραφές.  
ε. Διασφάλισε καθολική πρόσβαση σε ένα σύστημα υγείας που προωθεί υγιείς και υπεύθυνες αναπαραγωγικές διαδικασίες. στ. Υιοθέτησε πρότυπα που δίνουν έμφαση στην ποιότητα της ζωής και την υλική επάρκεια στα πλαίσια του πεπερασμένου κόσμου μας.  

8.    Μελέτησε σε βάθος την οικολογική βιωσιμότητα και προώθησε την ανοικτή ανταλλαγή και ευρεία εφαρμογή της αποκτώμενης γνώσης.  
α. Υποστήριξε τη διεθνή επιστημονική και τεχνική συνεργασία για τη βιωσιμότητα, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα στις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών.  
β.  Αναγνώρισε και διαφύλαξε την παραδοσιακή γνώση και πνευματική σοφία σε κάθε κουλτούρα που συμβάλλει στην περιβαλλοντική προστασία και στην ανθρώπινη ευημερία.  
γ. Βεβαιώσου, ότι οι πληροφορίες που έχουν ζωτική σημασία για την ανθρώπινη υγεία και την προστασία του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένων γενετικών πληροφοριών, παραμένουν ευρύτερα διαθέσιμες στο πλατύ κοινό.  

ΙΙΙ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ  
9.   Εξάλειψε τη φτώχεια, σαν ηθικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό καθήκον.  
α. Εξασφάλισε το δικαίωμα για πόσιμο νερό, καθαρό αέρα, τροφή, εδάφη χωρίς μόλυνση, στέγαση και εγκαταστάσεις υγιεινής, με κατανομή των απαιτούμενων εθνικών και παγκόσμιων πόρων.  
β. Ενδυνάμωσε κάθε ανθρώπινο ον, παρέχοντας την εκπαίδευση και τα μέσα, ώστε να εξασφαλίζεται μια ικανοποιητική διαβίωση και συγκρότησε δίκτυα προστασίας και ασφάλειας για όσους αδυνατούν να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.  
γ. Μερίμνησε για τους καταφρονημένους, προστάτεψε τους ευπαθείς, υπηρέτησε τους δυστυχούντες και βοήθησέ τους να αναπτύξουν το δυναμικό τους και να πραγματοποιήσουν τις προσδοκίες τους.  

10.    Διασφάλισε, πως οι οικονομικές δραστηριότητες και οι θεσμοί σε όλα τα επίπεδα προωθούν την ανθρώπινη εξέλιξη με δίκαιο και βιώσιμο τρόπο.  
α. Προώθησε την δίκαιη κατανομή του πλούτου σε κάθε έθνος και μεταξύ των εθνών.  
β. Ενίσχυσε τους διανοητικούς, οικονομικούς, τεχνικούς και κοινωνικούς πόρους των αναπτυσσόμενων εθνών και απάλλαξέ τα από το βάρος των διεθνών χρεών.  
γ. Βεβαιώσου πως το εμπόριο στο σύνολό του υποστηρίζει τη χρήση βιώσιμων πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος και εργασιακές δομές που συντελούν στην πρόοδο.  
δ.  Ζήτησε από πολυεθνικές εταιρείες και εθνικούς οικονομικούς οργανισμούς να ενεργούν με διαφάνεια προς το κοινό όφελος και κατάστησε τις υπεύθυνες για τις συνέπειες των δραστηριοτήτων τους. 

11.  Διασφάλισε την ισότητα και την ισοτιμία των φύλων σαν   προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη και προήγαγε καθολική πρόσβαση στην εκπαίδευση, την  υγειονομική περίθαλψη και την οικονομική ευκαιρία.  
αΠροασπίσου τα ανθρώπινα δικαιώματα για τις γυναίκες και τα κορίτσια και βάλε τέλος σε κάθε βιαιότητα απέναντί τους.  
β. Ευνόησε την ενεργή συμμετοχή των γυναικών σε όλους τους τομείς της οικονομικής, πολιτικής, δημόσιας, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής, καθιστώντας τις πλήρεις και ισότιμους εταίρους, υπεύθυνα άτομα στη λήψη αποφάσεων, ηγέτες και παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να επωφελούνται ολόπλευρα από κάθε είδους ευεργετικά οφέλη.  
γ. Ενίσχυσε τις οικογένειες και ενδυνάμωσε ένα καθεστώς ασφάλειας και στοργικής κατανόησης μεταξύ όλων των μελών.  

12. Διαφύλαξε το αδιάκριτο δικαίωμα όλων για ένα φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, που σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη φυσική υγεία και την πνευματική ευημερία, με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών και των μειονοτήτων.  
α. Εξάλειψε κάθε μορφής διάκριση, που βασίζεται στη φυλή, το χρώμα, το φύλο, τη σεξουαλική προτίμηση, τη θρησκεία, τη γλώσσα, την υπηκοότητα, και την εθνική ή κοινωνική προέλευση. β.  Προασπίσου το δικαίωμα των αυτοχθόνων λαών στη διατήρηση του πνευματικού της υποβάθρου, της γνώσης, των εδαφών και των πλουτοπαραγωγικών πηγών καθώς και του τρόπου ζωής και των συνηθειών τους, που σχετίζονται με την ουσιώδη διαβίωσή τους.  
γ. Περίβαλε με εκτίμηση και ενίσχυσε τα νεαρά άτομα των κοινοτήτων μας, παρέχοντας τους τη δυνατότητα να εκπληρώσουν τον πρωταρχικό ρόλο τους, εγκαθιδρύοντας βιώσιμες κοινωνίες. δ.  Προστάτεψε και αποκατάστησε περιοχές εξέχουσας πολιτιστικής και πνευματικής σημασίας. 

IV. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΜΗ ΒΙΑ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ  
13. Ενίσχυσε τους δημοκρατικούς θεσμούς σε όλα τα επίπεδα και εξασφάλισε διαφάνεια και υπευθυνότητα στην διακυβέρνηση, συμμετοχικές και περιεκτικές διαδικασίες στη λήψη των αποφάσεων, καθώς και πρόσβαση στη δικαιοσύνη.  
α. Διάσωσε το δικαίωμα κάθε ατόμου να λαμβάνει σαφή και επίκαιρη πληροφόρηση για περιβαλλοντικά θέματα και για κάθε αναπτυξιακό σχέδιο και δραστηριότητα που ενδέχεται να τα επηρεάζει ή να αφορά άμεσα τα συμφέροντά τους.  
β. Υποστήριξε την τοπική, περιφερειακή και παγκόσμια κοινωνία πολιτών και δώσε έμφαση στη σημασία συμμετοχής όλων των ενδιαφερόμενων ατόμων και οργανώσεων στη λήψη αποφάσεων. γ. Προάσπισε τα δικαιώματα της ελευθερίας γνώμης, έκφρασης, της ειρηνικής συγκέντρωσης, της σύστασης οργάνωσης και της διαφωνίας.  
δ. Θέσπισε αποτελεσματική και ικανοποιητική πρόσβαση σε κυβερνητικές και ανεξάρτητες διαδικασίες λήψης νομικών αποφάσεων, που συμπεριλαμβάνουν την επανόρθωση και αποκατάσταση κάθε περιβαλλοντικής βλάβης και ενός τέτοιου κινδύνου.  
ε. Καταπολέμησε τη διαφθορά σε όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.  
στ. Ενδυνάμωσε τις τοπικές κοινότητες, παρέχοντας τους τη δυνατότητα να φροντίζουν για το περιβάλλον τους και ανάθεσε περιβαλλοντικές αρμοδιότητες σε κυβερνητικά κλιμάκια, όπου μπορούν να διευθετηθούν με αποτελεσματικότητα.  

14. Ενσωμάτωσε στην επίσημη εκπαίδευση και την διά βίου μάθηση τη γνώση, τις αξίες και τις δεξιότητες που απαιτούνται για έναν επαρκή τρόπο διαβίωσης.  
α. Εφοδίασε τους πάντες, ιδίως παιδιά και νέους, με το δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση, παρέχοντάς τους τη δυνατότητα να συμβάλλουν ενεργά στην βιώσιμη ανάπτυξη.  
β. Προώθησε τη συμβολή των τεχνών, της φιλοσοφίας και των επιστημών στην εκπαίδευση περί βιωσιμότητας.  
γ. Ενίσχυσε τον ρόλο των ΜΜΕ, για την ανύψωση της στάθμης συνείδησης σε ότι αφορά τις οικολογικές και κοινωνικές προκλήσεις.  
δ.  Αναγνώρισε τη σημασία της ηθικής και πνευματικής εκπαίδευσης στην διατήρηση της ζωής.

15. Αντιμετώπισε όλα τα έμβια όντα με σεβασμό και ενσυναίσθηση.      
α. Παρεμπόδισε την κακοποίηση των ζώων που διαβιώνουν στις ανθρώπινες κοινότητες και μην επιτρέπεις να υποφέρουν.      
β. Προστάτεψε τα άγρια ζώα από μεθόδους κυνηγίου, αιχμαλωσίας και αλίευσης που προκαλούν ακραίο, παρατεταμένο και αδικαιολόγητο πόνο.      
γ.  Απόφυγε ή απόκλεισε περισσότερο την αιχμαλωσία ή καταστροφή μη προστατευόμενων ειδών.  

16. Προώθησε μια κουλτούρα διαλλακτικότητας, μη βίας και ειρήνης. 
α. Ενθάρρυνε και υποστήριξε την αμοιβαία κατανόηση, αλληλεγγύη και συνεργασία ανάμεσα σε ανθρώπους, στο εσωτερικό των χωρών και μεταξύ των εθνών. 
β. Εφάρμοσε περιεκτικές στρατηγικές για την αποφυγή βίαιων συγκρούσεων και χρησιμοποίησε τη συνεργασία στην λύση των προβλημάτων προκειμένου να διευθετηθούν και επιλυθούν περιβαλλοντικές διαφωνίες και άλλες διενέξεις. 
γ. Προώθησε την αποστρατιωτικοποίηση των εθνικών συστημάτων ασφαλείας στο επίπεδο μιας αμυντικής, μη προκλητικής στάσης και διοχέτευσε τους στρατιωτικούς πόρους σε ειρηνικούς σκοπούς, που συμπεριλαμβάνουν την οικολογική αποκατάσταση. 
δ. Εξάλειψε τα πυρηνικά, βιολογικά και τοξικά όπλα και τα άλλα όπλα μαζικής καταστροφής. 
ε. Βεβαιώσου ώστε κάθε χρήση της γήινης τροχιάς ή του διαστήματος συμβαδίζει με την περιβαλλοντική προστασία και την  ειρήνη.
στ. Αναγνώρισε πως η ειρήνη είναι η ολοκλήρωση που δημιουργείται μέσω ορθών σχέσεων με τον αυτό μας, άλλους ανθρώπους, άλλες κουλτούρες, άλλες μορφές ζωής, τον πλανήτη Γη και το σύμπαν στο οποίο ανήκουμε.  

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ       
       Όσο ποτέ πριν την ιστορία, το κοινό πεπρωμένο μας καλεί να αναζητήσουμε μια νέα αρχή. Η υπόσχεση αυτή των αρχών του Καταστατικού Χάρτη της Γης συνιστά μια τέτοια έναρξη. Για να εκπληρώσουμε αυτή την υπόσχεση, χρειάζεται να δεσμευτούμε ότι θα υιοθετήσουμε και θα προωθήσουμε τις αξίες και τους στόχους του Χάρτη.
       Κάτι τέτοιο απαιτεί αλλαγές τόσο ως προς τον τρόπο που σκεφτόμαστε όσο και στα συναισθήματά μας. χρειάζεται μια νέα αίσθηση διεθνούς αλληλεξάρτησης και παγκόσμιας υπευθυνότητας. Είναι απαραίτητο να αναπτύξουμε διορατικά και να δώσουμε υπόσταση στο όραμα για έναν βιώσιμο τρόπο ζωής σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η πολιτιστική μας διαφοροποίηση αποτελεί μια πολύτιμη κληρονομιά και οι διάφορες κουλτούρες θα βρουν τον δικό τους ιδιαίτερο τρόπο υλοποίησης του οράματος. Χρειάζεται να εμβαθύνουμε και να διευρύνουμε τον παγκόσμιο διάλογο, που έφερε στο φως τον Καταστατικό Χάρτη της Γης, διότι έχουμε πολλά να διδαχτούμε από την διαρκή συνεργατική αναζήτηση για αλήθεια και σοφία.
      Στη ζωή συχνά παρεμβάλλονται εντάσεις ανάμεσα σε σημαντικές αξίες. Αυτό μπορεί να σημαίνει δύσκολες επιλογές. Παρόλα αυτά, χρειάζεται να βρούμε τρόπους εναρμόνισης της διαφορετικότητας με την ενότητα, της ενάσκησης ελευθερίας με το κοινό όφελος, των αμεσότερων αποτελεσμάτων με τους μακρόπνοους στόχους. Κάθε άτομο, οικογένεια, οργάνωση και κοινότητα έχει να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο. Οι τέχνες, οι επιστήμες, οι θρησκείες, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα ΜΜΕ, οι επιχειρήσεις, οι ΜΚΟ και οι κυβερνήσεις, όλοι καλούνται μα προσφέρουν δημιουργική ηγεσία. Η συνεργασία μεταξύ κυβερνήσεων, κοινωνίας των πολιτών και επιχειρήσεων είναι απαραίτητη για αποτελεσματική διακυβέρνηση. Για να συσταθεί μια βιώσιμη παγκόσμια κοινότητα, πρέπει τα έθνη του κόσμου να ανανεώσουν την δέσμευσή τους προς τα Ηνωμένα Έθνη, να ανταποκριθούν τις υποχρεώσεις τους υπό τις υπάρχουσες διεθνείς συμβάσεις και να υποστηρίξουν την εφαρμογή των Αρχών του Καταστατικού Χάρτη της Γης, συγκροτώντας ένα νόμιμο διεθνές όργανο με δεσμευτική ισχύ σε ότι αφορά το περιβάλλον και την ανάπτυξη.

      Ας μείνει αξέχαστη η εποχή μας για την ανάδειξη ενός νέου σεβασμού προς την ζωή, τη σταθερή απόφαση στην επίτευξη βιωσιμότητας, την επιτάχυνση του αγώνα για δικαιοσύνη και ειρήνη και για τον χαρμόσυνο εορτασμό της ζωής.