Τι γίνεται όταν συγχρονίζεται η ατομική με την γενική κρίση; Πόσο ώριμες είναι οι συνθήκες για ομαλές αλλά ριζικές αλλαγές; Γιατί είναι λάθος η βίαιη προσαρμογή σε ένα ιδανικό; Γιατί είναι επικίνδυνη η έλλειψη ενός οράματος για τη ζωή; Πώς θα ταιριάξουμε την απόλαυση του βίου με την απελευθέρωση από τον φαύλο κύκλο του ατομισμού; |
Η ΚΡΙΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΩΡΙΜΑΝΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ Η ανάγκη για μια σταδιακή αλλαγή Έτσι λοιπόν μπορούμε να πούμε για την κρίση που περνάει ο κόσμος ότι αφενός μεν είναι μια κρίση που δεν αποδίδει άμεσα στην συνειδητοποίησή της – ούτε ως προς το μέγεθός της και την δραματικότητά της – αφετέρου έχουμε αδράνειες στον τρόπο με τον οποίο αισθανόμαστε την καθημερινότητά μας αλλά και τα ερεθίσματα και τις πιέσεις αλλαγών.
Η ανυπαρξία ενός οράματος είναι εξίσου επικίνδυνη με τον φανατισμό. Στο προκείμενο, το ζητούμενό μας είναι να αντιληφθούμε οραματικά πόσο απελευθερωμένη πχ θα ήταν μια ανθρωπότητα με μια άλλη ποιότητα και με ένα άλλο πλαίσιο διεθνών σχέσεων όπου οι σχέσεις δικαίου και καλής θέλησης θα λειτουργούν και θα προάγουν τον μερισμό και την ελευθερία, να αντιληφθούμε μια κοινωνία με πολύ μεγαλύτερη φιλία αλλά και με έναν στοχαστικό πολιτισμό όπου η σχόλη της και ο ελεύθερος χρόνος της θα συνδέεται με ομαδικές κουλτούρες ζωής, με δημιουργικές δράσεις, με πνευματική ποιότητα με αλληλέγγυο εθελοντισμό και ανιδιοτελή προσφορά. Μια τέτοια κοινωνία μπορεί να βρίσκεται πραγματικά σε έναν ορίζοντα δεκαετιών μπροστά όχι μέσα από την οραματική εκβίαση αλλά μέσα από ένα πιθανό αλλά όχι βέβαιο σενάριο ιστορικής ωρίμανσης που θα καταλήξει σε απελευθερωτική πραγμάτωση αλλαγής ή μεταστροφής. Ενδιάμεσα χρειάζονται φορείς και δράσεις όπως πρωτοβουλίες του Ερβιν Λάσζλοου και των συνεργατών του με το κάλεσμα για την πλανητική συνειδητότητα [1 ] κλπ. Χωρίς αδράνεια πρέπει να εκτιμήσουμε και να αφήσουμε – την ιστορία ως φύση του πολιτισμού ή το παρόν ως δύναμη ζωής και κίνησης- να επιτελέσουν το έργο τους. Τοξικές και απελευθερωτικές ουτοπίες Συχνά βέβαια οι αλλαγές έρχονται μέσα από τραγικές εμπειρίες, με δραματικό χαρακτήρα – υποκειμενικά και αντικειμενικά – αλλά το ίδιο καλά μπορούν να έρθουν και μέσα από μια ομαλή ωρίμανση. Αυτό ισχύει και για την ιστορία. Το μόνο όμως που πρέπει εκ των προτέρων να ξεκαθαρίσουμε και να αποδεχθούμε είναι ότι η ιστορική ωρίμανση έχει μια μεγάλη δική της αξία και σ’ αυτό το πεδίο είναι που έχει επιδειχθεί η κύρια ανευθυνότητά μας ώστε να μην ωριμάσουμε τις συνθήκες της συνείδησής μας και της οργάνωσή μας για να είναι επιδεκτικές και “εν ώρα ου δοκούμε” της αλλαγής, της μεταστροφής. Η νηφαλιότητα, η απόσπαση η απάθεια, η αδιαφορία υπό μια έννοια κατανόησης και όχι με μια έννοια αποξένωσης, είναι απολύτως αναγκαίες ιδιότητες για την ίδια την επίσπευση των αλλαγών. Λειτουργούν θα λέγε κανείς στην αλυσιδωτή αντίδραση, σαν τα βραδέα νετρόνια. Η βραδύτητα τους επιτρέπει να διατηρούνται σε μια εγγύτητα – μετασχηματιστική και δυναμική – στο υπόλοιπο σωματιδιακό περιβάλλον, εκλυτική για την ενέργεια, εκλυτική για τις ιδέες, εκλυτική για την δράση. Έτσι ας σταθούμε. Αυτή είναι η δύναμη που μπορούμε να διαχειριστούμε καλύτερα, η καλύτερη διαχείριση δύναμης του παρόντος για το μέλλον. Προϋποθέτει απόσπαση η οποία ενεργοποιεί βαθύτερα τον πνευματικό παράγοντα, εκτιμάει καλύτερα το πεδίο της εξέλιξης της μορφής, την επάρκεια της μορφής για το νέο και για την υπέρβαση. Η αμηχανία στη βιωματική της αλλαγής Υπάρχει μια θεμελιώδης αμηχανία στην βιωματική της αλλαγής. Κάποιος στοχαστής είχε πει ότι πιο εύκολα αγωνιζόμαστε για ένα ιδανικό όπως η ευτυχία, αλλά πολύ δύσκολα μπορούμε να ζήσουμε κάτω από αυτή διαρκώς. Ζούμε με ένα ιδανικό όπως της χαράς σε μόνιμη βάση αναβλητικά και η επιθυμία για αυτήν τελικά είναι απόσταση και όχι μέθοδος βίωσής. Δηλαδή η επιθυμία και ο αγώνας είναι απλά εύκολα δραματουργικά στοιχεία στον ηθοποιό. Ο ηθοποιός όμως δεν μπορεί να σταθεροποιηθεί στην βίωση της χαράς, του σκοπού και της απελευθέρωσης. Αλλαγή, αποσύνδεση και εκστατική ενάργεια Μια πνευματική προσέγγιση και αποκάλυψη, μια απελευθερωτική εμπειρία και αλλαγή, θεωρητικά είναι δυνατή, βρίσκεται στο μέλλον μας και οντολογικά είναι η πιο ενδόμυχη διάχυτη και οικουμενική όψη της πραγματικότητας. Μένει μόνο να την αναγνωρίσουμε ενορατικά, εκστατικά, ατομικά και συλλογικά. Μερικές φορές, βαδίζει τα βήματα της καθημερινότητας με μια λεπτότητα που δεν αφήνει ίχνη για την αδρή αντίληψή μας. Η αλλαγή και η δυνατότητά της – η ψυχή ως οντότητα – είναι μέσα μας. Απλώς, η απασχόλησή μας με το προσωπείο – το επάγγελμά μας του ηθοποιού – μας εμποδίζει να στρέψουμε την σχόλη μας σ’ αυτή την πλήρη παρουσία και δυνατότητα μέσα μας και στον κόσμο. Ο κόσμος είναι μεστός όχι μόνο από μορφές και ρόλους αλλά και από ύπαρξη και ζωή. Ένα μέρος αυτού του διαθέσιμου δυναμικού ρέπει στα γεγονότα, στους ρόλους και στις μορφές. Ένα άλλο μέρος δυναμικού παραμένει αδήλωτο, ανέκφραστο, ινκόγκνιτο. Πάντα όμως πνευματικά διαθέσιμο! Γι’ αυτό και οι πνευματικοί άνθρωποι μπορούσαν να αλλάζουν πιο δραστικά την ιστορία. Προσλάμβαναν αυτή την ανώτερη κλίμακα ενέργειας του όντος, αυτή που δεν λειτουργούσε μέσα στον κυκεώνα και στον λαβύρινθο των λεπτομερειών και των μορφών και ενσάρκωναν με αυτή, μια νέα αρχή, μια νέα ιδέα, μια νέα ιδιότητα με την ενορατική τους συγκέντρωση και ικανότητα σε συνδυασμό πάντα και με την ιστορική ωριμότητα. Σήμερα βρισκόμαστε σε μια βραδέως εξελισσόμενη κρίση όπου αρχίζουν και ευθυγραμμίζονται τα ατομικά στοιχεία της κρίσης με τα συλλογικά – καθώς προηγουμένως είχαμε μια απόκλιση αυτών των στοιχείων. Αρχίζει και βιώνεται η ανεπάρκεια εξυπηρέτησης συλλογικών και ατομικών αναγκών. ‘Όμως η επιθυμία εξακολουθεί και ασκεί μια εξαιρετική γοητεία μαζί με τον λήθαργο και την αδράνεια των συνηθειών. Μπορεί να υπάρχει η καθημερινή ροπή – η συνείδηση να είναι ένα διασκεδαστικό τίποτε – αλλά ταυτόχρονα ωριμάζουν οι ιστορικές συνθήκες. Η απελευθερωτική κυκλοφορία ιδεών και συνειδητοποιήσεων Στον τομέα του οράματος υπάρχει εξαιρετική ανεπάρκεια. Πρωταρχικά είναι η ανεπάρκεια του κινήτρου, συχνά δεν θέλουμε την αλλαγή. Μέσα από την βαρύτητα της συνείδησης έχουμε χάσει την χάρη της συνείδησης της ζωής και ο ορίζοντας της απελευθέρωσης υποκαθίσταται από την διασκεδαστική μας αδράνεια. Κατ’ ουσίαν όλοι στο βάθος επιδιώκουμε να υπάρξουν γεγονότα που να εκβιάσουν την αλλαγή τόσο μέσα μας όσο και στον κόσμο. Να υπάρξουν γεγονότα που να δραματοποιήσουν την συνείδησή μαςξανά, να αισθανθούμε ότι ζούμε ξανά στην ιστορία και με την ιστορία, να γίνουμε πιο ζωντανοί για τον εαυτό μας και τους άλλους και να βεβαιωθούμε ότι ο κόσμος είναι ζωντανός και ότι ζούμε σε ένα σύμπαν ύπαρξης και σχέσης και όχι απουσίας και αποξένωσης. Δεν είναι αυτός βέβαια ο σωστός τρόπος. Ο καλύτερος τρόπος θα ήταν αν θα μπορούσαμε να ισορροπήσουμε και να μεταφέρουμε ο ένας στον άλλον εμπειρία αλλαγής, να συνεργήσουν οι εμπειρίες μας στο μικρό επίπεδο, όπως κάπως αμυδρά μπορεί να γίνεται κάτι τέτοιο όταν συναντιούνται ασθενείς με τα προβλήματα τους σε ένα θάλαμο νοσοκομείου. Θα έπρεπε να μπορούσε να λειτουργήσει η κυκλοφορία της εμπειρίας και των ιδεών, η βιωματική της χαράς για τις ιδέες και τις εμπειρίες και όχι η δράση εντυπωσιακών γεγονότων. Το γέμισμα της ζωής από τα μέσα μας, χωρίς αιφνιδιασμούς, χωρίς ακρότητες στο φαίνεσθαι, είναι πιο απελευθερωτικό γι΄ αυτή την αλλαγή. Η μεγάλη δυσκολία είναι πως ό,τι εμείς βιώνουμε το βιώνουμε με έναν τρόπον αυτοκαθηλωτικό, το βιώνουμε περιορισμένο στα όριά μας, δεν μπορεί να κυκλοφορήσει το βίωμα και να γίνει πιο αληθινό μέσα από επικοινωνία και μερισμό. Χάνεται η μαθητεία της επικοινωνίας και της βιωματικότητας και αυτό που βιώνουμε γίνεται τελικά ένα άγαλμα από το οποίο πρέπει να απελευθερωθούμε. Πρέπει να απελευθερώσουμε ξανά τον εαυτό μας από όλη την σκέψη και την μέριμνα που μας περιορίζει αυτοεκφραστικά και μας αποκλείει από το αρχιπέλαγος της πνευματικής ζωής και παρουσίας. Είναι σαν να αντιμετωπίζουμε το σύνορό μας μέσα από τα πολλά δημιουργήματα και αποκτήματά μας, έχοντας πνίξει και πήξει τον χώρο μας με αυτά και μην μπορώντας πια να ζήσουμε μέσα σε αυτόν. Κάποια στιγμή πρέπει να καταστρέψουμε όλη αυτή την συσσώρευση για να απελευθερώσουμε την σχέση μας γιατί η συσσώρευση και η σχέση σε ένα βαθμό λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα. Ησυσσώρευση αποτελεί εμπόδιο για την ιστορική ωρίμανση της μορφής και για την ολοκλήρωση της πορείας, την απελευθερωτική μεταστροφή ή αυτοπραγμάτωση. Η βιωματική της χαράς και της αγάπης για το παρόν Προτείνουμε τον μετασχηματισμό του επείγοντος γιατί ο χρόνος είναι πράγματι λίγος, οι συνθήκες όχι κατάλληλες, είναι ατελέσφορες και η φέρουσα ικανότητα αλλαγών πολύ μικρή τόσο στην συνείδησή μας όσο και στο σύστημα. Προτείνουμε μια διαφορετική αντίδραση για την κάλυψη του κενού του επείγοντος που είναι μια καταλυτικότητα της συνείδησης στο παρόν, μια εμπιστοσύνη στο ότι η συνείδηση και η πνευματική παρουσία μες στην ροή της εξέλιξης – χωρίς τα προσκόμματα της δικής μας συνείδησης- θα είναι πολύ πιο αποτελεσματική. Αν δεν δεσμεύουμε την ενέργεια της εξέλιξης στον κυκεώνα των παραστάσεων μας, αν απελευθερώσουμε την ενέργεια της συνείδησης από τις μορφές της, αν απελευθερώσουμε την ψυχική ενέργεια τότε η εξέλιξη θα απελευθερωθεί μεταμορφωτικά και θα αναδείξει την εγγύτητά της στην μορφή μας, στις συνθήκες και στο παρόν με την δική της αρμονικότητα και άνεση. Πραγματική και απατηλή αναγέννηση Κατ’ αντίστοιχο τρόπο εναλλακτικά κινήματα όπως το θεοσοφικό ή άλλα θα μπορούσε να πει κανείς ότι μπορούν να εξελιχτούν σε μια αντίστοιχη μικρότερης κλίμακας παγίδα, καθώς είδαμε και μεγάλα ιδεολογικά ρεύματα όπως αυτά του Σοσιαλισμού να βυθίζονται στην έρημο και στην φαντασμαγορία της ιστορίας ως Σταλινισμός, ως Ερυθροί Χμερ, ως ανέραστη γραφειοκρατία σε ζητήματα ανθρωπισμού κτλ. Συνεπώς το μεγάλο ζήτημα για την ανθρωπότητα αυτή την στιγμή βρίσκεται στην ωρίμανση της συνείδησης και των συνθηκών για μια θεμελιώδη αλλαγή που θα λειτουργήσει εναρμονιστικά στο πλαίσιο ενός προτύπου – ζωής και ανθρωπίνων σχέσεων – διαφορετικού από αυτό που έχει αναπτυχθεί αγοραία και επικοινωνιακά – ως μια συνοχή πολιτισμική εργασιακών και καταναλωτικών σχέσεων και συνθηκών, ως μια μετάθεση υπό το καθεστώς μιας νοηματικής αρέσκειας υπαρξιακής αναζήτησης σε συνάρτηση με μια δημιουργικά αισθητικά πολιτιστική ποιότητα ζωής μέσα από την αναγέννηση της “αρχαιοελληνικής” σχόλης αλλά πλέον σε νέες συνθήκες. Σε συνθήκες που δεν θα παλινδρομήσουν στην βαρβαρικότητα και βαρβαρότητα. Σε συνθήκες που απαιτούν μια κατάκτηση ομαδικής ευθύνης και συνοχής, μιας ομαδικής εξέλιξης και συνείδησης όχι στερητικής των ελευθεριών αλλά νοηματοδοτικής ευρύτερα σε αυτές. Δύο αιτούμενα κρίσιμα σημεία Έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύο κύρια ζητήματα: το ένα είναι το πώς θα διατηρηθεί η αρέσκεια και η απόλαυση του βίου και το άλλο πως ταυτόχρονα θα λειτουργήσουμε μετασχηματίζοντας την συνείδησή μας απελευθερωμένοι από τον φαύλο κύκλο του ατομικισμού. Αυτά τα δύο αιτούμενα είναι τα κρίσιμα σημεία για την πραγματική μυητική συνάντηση της ιστορικής ωρίμανσης των συνθηκών με την εξελικτική και απελευθερωτική αυτοπραγμάτωση. __________________________ Σχετικά άρθραΔεν έχετε ακόμη λογαριασμό; Δημιουργία λογαριασμού |