Α .ΠΛΑΝΗΤΚΟ ή ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΚΟ ΧΩΡΙΟ – Εισαγωγή στην ιδέα
Β. ΠΛΑΝΗΤΙΚΟ ή ΑΜΦΙΚΤΙΟΝΙΚΟ ΧΩΡΙΟ – Αναλυτικότερη παρουσίαση της πρότασης για το Πλανητικό ή Αμφικτι-ονικό Χωριό
Αρ πρωτοκ 163 6/7/2006
Υπ όψιν κου Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας
Προτάσεις της ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ για την 4η προγραμματική περίοδο σε σχέση με την περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας, τη Φθιώτιδα και τη Δυτική Φθιώτιδα.
Πρόταση 1η
Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία η δημιουργία ενός Διεθνούς Θεματικού Πάρκου ενός Κέντρου Διεθνών Εκδηλώσεων και Παραστάσεων στην περιοχή των Θερμοπυλών που θα λειτουργεί σαν ένα Ευρωμεσογειακό Χωριό διαβούλευσης και πρωτοβουλιών της κοινωνίας των πολιτών. Το διεθνές αυτό θεματικό πάρκο θα είναι μια επικαιροποίηση του αμφικτιονικού θεσμού στις δράσεις της λεγόμενης δεύτερης τροχιάς. Η δημιουργία αυτού του διεθνούς θεματικού πάρκου ευρωμεσογειακής Ανάπτυξης και Συνεργασίας, θα κινείται στην κατεύθυνση των διεθνών δράσεων δεύτερης τροχιάς, ή τύπου 2, δηλαδή των δράσεων της ανάπτυξης εθελοντικών συστημάτων και παράλληλα θα λειτουργεί σαν ένα διαρκές φόρουμ για τις κοινωνίες των πολιτών των χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης, της Ευρώπης, της Παραευξείνιας και της μεσογειακής περιοχής, με προοπτική στο μέλλον να αποκτήσει έναν ακόμη πιο οικουμενικό χαρακτήρα. Πρέπει εδώ να προβλεφθεί η δημιουργία υποδομών για κάθε χώρα μέλος με τη δομή ενός εντευκτήριου οίκου σε ένα οικόπεδο με ορισμένους όρους χρήσης βέβαια. Παράλληλα προτείνεται και η δημιουργία ενός Αμφικτιονικού μνημείου, ενός μνημείου που θα συμβάλλει στην αναγνωρισιμότητα της περιοχής,. Θα είναι ένα σημείο αναφοράς όπως λειτουργούν τα μνημεία, τα αρχαία αλλά και τα σύγχρονα, και θα προσδιορίζει και το χώρο για διεθνείς παραστάσεις, μεγάλες πολιτιστικές εκδηλώσεις κτλ.
Πρόταση 2η
Ινστιτούτο ανάπτυξης και προώθησης εθελοντικών συστημάτων, δικτύων ποιότητας και καλών πρακτικών. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν τόσο τα συστήματα που συνδέονται με διεθνή πρότυπα αναγνώρισης όπως τα ISO και ιδιαίτερα τα περιβαλλοντικά (14.000), το EMAS και επίσης η προώθηση των προϊόντων που διαθέτουν ECO LABEL, αλλά παράλληλα πρέπει να προωθηθούν και άλλα συστήματα που συνδέονται με την περιβαλλοντική διαχείριση, διαχείριση δασών, νερών κλπ, όπως επίσης και συστήματα που συνδέονται με τοπικά σύμφωνα ποιότητας. Γενικότερα η δικτύωση μέσα από τα εθελοντικά συστήματα του κοινωνικού τομέα, όπως και του ιδιωτικού, αποτελούν κατά κάποιο τρόπο μια σημαντική δυναμική για μια ανάπτυξη καινοτομίας και της δυναμικής στην περιοχή μας.Σε αυτή την πρόταση είχαμε εστιάσει την προσοχή μας και στην παρέμβασή μας στο αναπτυξιακό συνέδριο της περιφέρειας.
Πρόταση 3η
Στην περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας και ιδιαίτερα στην Φθιώτιδα, μπορούν και πρέπει να αναπτυχθούν θεματικά και γεωγραφικά σύμφωνα και δίκτυα ποιότητας και συνεργασίας, που να έχουν προσανατολισμό στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ποιότητα του προϊόντος και στην βιώσιμη ανάπτυξη.Ένα γεωγραφικό αλλά ταυτόχρονα και θεματικό δίκτυο παράδειγμα ποιότητας μπορεί να αναπτυχθεί σε σχέση με την χρήση και την ποιότητα των υδάτων στην λεκάνη απορροής του Σπερχειού. Αντίστοιχα μπορεί να αναπτυχθεί ένα θεματικό δίκτυο ποιότητας στον τομέα του πολιτισμού ή στον τομέα των αγροτικών προϊόντων.Γενικώς στο 4ο ΚΠΣ, πρέπει να προβλεφθεί η υποστήριξη τέτοιων δομών, μιας ευρύτητας φάσματος δομών γεωγραφικών και θεματικών, ώστε σε συνέργια και με το ινστιτούτο που θα έχει στόχο την προώθηση και την εποπτεία όλων αυτών των συστημάτων να λειτουργήσει η περιφέρεια σαν πιλοτική, με πολλά παραδείγματα γεωγραφικά και θεματικά.
Πρόταση 4η
Πρόταση για την δημιουργία μιας δομής δικτυακής, για την ανάπτυξη της ενδογενούς και πολυμερούς κοινωνικής οικονομίας και επιχειρηματικότητας. Ο πολυμερής χαρακτήρας αυτός, συνδέεται με το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές εστίες, πολλά σημεία, αφετηρίας κοινωνικής οικονομίας όπως είναι οι φορείς της αυτοδιοίκησης, οι αναπτυξιακές εταιρείες κοινωνικού χαρακτήρα, οι ΜΚΟ, οι εκπαιδευτικοί φορείς, τα ιδρύματα και ιδιαίτερα της τριτοβάθμιας εκπαίδευση κ.ο.κ.Πάνω από όλα βέβαια το κύριο απόθεμα, ο κύριος πόρος για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας συνδέεται με τους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες όπου πρέπει να προσβλέπουμε σε μια συστηματοποιημένη και αποτελεσματική ανάπτυξη του εθελοντισμού.
Πρόταση 5η
Στην περιοχή μας πρέπει να αναπτυχθούν και ιδιαίτερα στην περιοχή του Σπερχειού – Μαλιακού, πιλοτικά παραδείγματα σε σχέση με το περιβάλλον όπως για την ανάκτηση των υδάτων στην άρδευση, μια ανάκτηση που αλλού είναι προωθημένη εξαιρετικά όπως παράδειγμα στην Μέση Ανατολή από πλευράς του Ισραήλ ενώ η χώρα μας δεν έχει ούτε έναν αγρό παραδειγματικό για την ανάκτηση των υδάτων άρδευσης. Πιλοτικά επίσης παραδείγματα για την πράσινη επιχειρηματικότητα και όταν λέμε πράσινη επιχειρηματικότητα πρέπει να την εννοήσουμε και στην λογική της ιδιωτικοοικονομικής κερδοφορίας της αλλά και στην λογική επίσης μιας κοινωνικής επιχειρηματικότητας για το περιβάλλον και συνεπώς με χαμηλές άμεσες οικονομικές αποδόσεις αλλά που θα λειτουργεί όμως σαν αποτελεσματική εξωτερική οικονομία και για τον ιδιωτικό τομέα και για την ποιότητα ζωής και το περιβάλλον σε επίπεδο τοπικό και θεματικό.
Πρόταση 6η
Στο επίπεδο της περιφέρειας πρέπει να μπορεί να γίνει ένα περιφερειακό δίκτυο των περιοχών NATURA, ήδη μια τέτοια πρωτοβουλία έχει ξεκινήσει στην περιφέρεια της Θεσσαλίας, όπου υπάρχει στο πλαίσιο του δικτύου υποστήριξης και πληροφόρησης για την αγροτική ανάπτυξη, αυτός ο άξονας δράσης. Αυτός ο δικτυακός φορέας θα μπορέσει να λειτουργήσει σαν ένας παράγοντας συντονισμού των επιμέρους και εστιασμένων δράσεων, να διαμορφώσει οικονομίες κλίμακας αλλά και μια περιφερειακή εξωστρέφεια για την προσέλκυση πακέτων οικοτουρισμού από την διεθνή αγορά κ.ο.κ.
Πρόταση 7η
(Στο πλαίσιο της 7ης πρότασης ξέρουμε ότι ανήκει μεν στο εθνικό πλαίσιο πολιτικής αλλά καθώς τα μεγάλα έργα ιδιαίτερα στις περιοχές NATURA έχουν μια αντισυμβατικότητα μπορούμε να πούμε ότι εστιάζεται και σαν αίτημα για τις περιοχές NATURA και επιπλέον είναι και ένα αίτημα γενικότερης στρατηγικής για την ενεργειακή πολιτική αλλά και τον κοινωνικό χαρακτήρα της ενέργειας.).Συγκεκριμένα υποστηρίζουμε την ανάγκη να προβλεφθούν ισχυρότερα κίνητρα για την εφαρμογή των ΑΠΕ και ιδιαίτερα των ΑΠΕ μικρής κλίμακας, (εκτός και αν έχουμε συμπράξεις μεταξύ αυτοδιοίκησης και ιδιωτικού τομέα, που εντάσσονται σε άλλο πλαίσιο), στα πλαίσια της κοινωνικής και καταναλωτικής αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπου πλέον ο καταναλωτής σε μικρή κλίμακα θα έχει λόγους να είναι παραγωγός και να συμμετέχει σε μια τοπική δικτύωση στην αξιοποίηση των ανανεώσιμων μορφών ώστε η ενέργεια να αποκτήσει, ένα βάθρο κοινωνικής οικονομίας και οι ΑΠΕ να αποκτήσουν μια διάχυση εφαρμογής στο πλαίσιο της γειτονίας και του καταναλωτή.
Πρόταση 8η
Πιστεύουμε ότι στο πλαίσιο ιδιαίτερα της περιοχής Σπερχειού – Μαλιακού, πρέπει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη παρέμβαση για την βιοτοπική ανάκτηση και των περιοχών του Ελληνοπυγόστεου και την προστασία τους. Τονίζουμε την αναγκαιότητα της ανάκτησης και της ολοκληρωμένης προστασίας και ανάδειξης. Είναι γνωστό ότι ο Ελληνοπυγόστεος περιλαμβάνεται στο πλαίσιο των διεθνών και ευρωπαϊκών μας αναφορών. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει καμία πραγματική προστατευτική διαχείριση της κατάστασης, ενώ εκτίθεται στην αμέλεια ή στην μία κακή νοοτροπία. Η βιωσιμότητα αυτού του είδους της ιχθυοπανίδας χωρίς να αξιοποιείται κατ’ ελάχιστον η ύπαρξη αυτής της μοναδικότητας στην περιοχή μας. Αντίστοιχη πολιτική πρέπει να λειτουργήσει και στο πλαίσιο γενικότερα της ανάκτησης βιοτοπικών ζωνών για την χλωρίδα και την πανίδα σε όλες τις περιοχές NATURA όπως εν προκειμένω στη ζώνη του Σπερχειού και του Μαλιακού, ή στον εθνικό δρυμό Οίτης κοκ
Πρόταση 9η
Στο πλαίσιο της περιφερειακής πιλοτικής διαχείρισης της λεκάνης απορροής, μπορεί να ενταχθεί ο Σπερχειός. Το λέμε αυτό γιατί η περιοχή της Υλίκης εν προκειμένω και του άνω ρου του Βοιωτικού Κηφισσού καθώς έχουν ένα θεσμικό πλαίσιο, ανήκουν σε έναν εθνικό σχεδιασμό. Η περιοχή της λεκάνης απορροής του Σπερχειού έχει όλες τις παραμέτρους που ενδείκνυται για να λειτουργήσει ως πιλοτικό παράδειγμα ολοκληρωμένης προσέγγισης στη διαχείριση των υδάτων.
Πρόταση 10η
Θεωρούμε ιδιαίτερα σκόπιμο, να αναπτυχθούν προγράμματα δικτύωσης και δράσης, θεματικής, διαθεματικής και γεωγραφικής, σε συνάρτηση με τα τομεακά επιχειρησιακά, τα εθνικά, για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της περιφέρειας, με συλλογικές δομές, με clusters, στον τομέα του περιβάλλοντος, στον τομέα της ανάπτυξης, στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, στον τομέα της απασχόλησης και του ανθρώπινου δυναμικού κ.ο.κ.Οι περιφερειακές αυτές δομές, θα πρέπει να υποστηριχθούν τόσο στο πλαίσιο της απορρόφησης κονδυλίων από την ίδια την περιφέρεια όσο και επίσης με την πρόταση προγραμμάτων, με την συμμετοχή των φορέων στα προγράμματα αυτά.
Πρόταση 11η
Συμπληρωματικά με την πρόταση που κάναμε προηγουμένως για την ανάκτηση βιοτοπικών ζωνών κτλ, μπορούμε να πούμε ότι πρέπει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη αναδάσωση, μια επέκταση, ή δυνατόν των δασών. Ειδική μέριμνα και επιστημονικής παρακολούθησης για τα θέματα προστασίας, για τα θέματα της χλωρίδας και της πανίδας, δηλαδή για παράδειγμα, συστηματοποιημένη προσπάθεια αντιμετώπισης των νόσων της ελάτης, του πλατάνου κτλ., μια ανάκτηση της βιοτοπικής επάρκειας της βιοποικιλότητας πχ για τις βίδρες ή για άλλα είδη που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν και σαν παράγοντες οικοτουριστικής προσέλκυσης αλλά και ποιότητας των οικοσυστημάτων. Μια πολιτική επίσης ανάκτησης των υδατίνων σωμάτων και ιδιαίτερα σε σχέση με περιοχές που ο υδροφόρος ορίζοντας κατεβαίνει και έχουμε και ζητήματα και υφαλμύρωσης, όπως επίσης και σε περιοχές που μπορούν να αναπτυχθούν πιο έντονα οικοτουριστικά. Παράλληλα βέβαια μπορούμε να προτείνουμε στις περιοχές όπου εκκρεμούν αναδασμοί να προβλεφθούν χώροι πάρκων οικοανάπτυξης, ώστε να υπάρχουν επαρκείς εκτάσεις για την δημιουργία υποδομών για τον οικοτουρισμό αλλά και σαν εξωτερικές οικονομίες στην περιβαλλοντική προσαρμογή των αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Η περιοχή της κοιλάδας του Σπερχειού μαζί με τους ορίζοντες σαν όρη και όρια βόρεια, νότια και δυτικά, μπορεί και πρέπει να γίνει μια περιοχή με ολοκληρωμένες υποδομές και πολιτικές για τον οικοτουρισμό και για τον αγροτικό τουρισμό.
Πρόταση 12η
Πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρξει μια ιδιαίτερη μέριμνα στην 4η προγραμματική περίοδο για ένα σταθμό περίθαλψης της πανίδας στην περιοχή του Σπερχειού – Μαλιακού, ώστε η περιοχή να είναι μια περιοχή ολοκληρωμένης πολιτικής για την βιοποικιλότητα.
Πρόταση 13η
Χρειάζεται και περιφερειακά ολοκληρωμένη στήριξη των προϊόντων ονομασίας προέλευσης, όχι στο πλαίσιο των διαδικασιών που αφορούν βέβαια την παροχή υπηρεσιών και την ποιότητα μόνο του προϊόντος, αλλά και για την διαμόρφωση δικτυώσεων που αφορούν την προώθηση των προϊόντων και την προβολή τους.
Πρόταση 14η
Πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρξει μια ολοκληρωμένη μελέτη σε περιφερειακό επίπεδο για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, η οποία βέβαια να προβλέπει και πολιτική συνεπώς πρέπει να προβλεφθούν και πόροι για την εφαρμογή της πολιτικής αυτής.
Πρόταση 15η
Είναι αναγκαία η ολοκληρωμένη εφαρμογή προγράμματος ανακύκλωσης και ανάκτησης επαναχρησιμοποίησης υλικών με ευρύτερες δομές πολύ πιο αποτελεσματικό από τα σημερινά υφιστάμενα προγράμματα, που αυτό σημαίνει ενημέρωση, ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση, δικτύωση, παρακολούθηση. Αυτά τα προγράμματα θα γίνουν πιο αποτελεσματικά όταν οδηγηθούμε σε μια ολοκληρωμένη πολιτική για την περιβαλλοντική συνέργεια των πολιτικών, δηλαδή σε περιοχές που είναι ευαίσθητες περιβαλλοντικά, στη διαχείριση των υδάτων, από πλευράς χρήσεων γης και βιοποικιλότητας κ.ο.κ. Οι πολιτικές πρέπει να εμφανίζουν μια εντονότερη σύγκλιση και ολοκλήρωση για την προστασία του περιβάλλοντος.
Πρόταση 16η
Είναι καιρός πιστεύουμε να παρουσιαστεί και να εφαρμοστεί ένα ολοκληρωμένο περιφερειακό δίκτυο για την Ατζέντα 21, που σημαίνει την εφαρμογή της πολιτικής για την διαβούλευση, την περιβαλλοντική διακυβέρνηση, με όλες τις κύριες ομάδες που προβλέπονται από Ατζέντα 21 και ταυτόχρονα μια τοπική εξειδίκευση της Ατζέντα 21.
Πρόταση 17η
Στο επίπεδο της περιφέρειας πρέπει να συγκροτηθεί ένα δίκτυο υπεύθυνων επιχειρήσεων και προώθησης της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, σε όλους τους άξονες κοινωνικής και περιβαλλοντικής δράσης του ιδιωτικού τομέα, με την συνεργασία της αυτοδιοίκησης, των ΜΚΟ και άλλων κοινωνικών φορέων. Ώστε να είναι συντονισμένη η πολιτική υπευθυνότητα, των επιχειρήσεων αλλά και πόρων για την κοινωνική οικονομία και επιχειρηματικότητα.
Πρόταση 18η
Τέλος σε τοπικό επίπεδο θέλουμε να δώσουμε μια ιδιαίτερη έμφαση στην αναγκαιότητα η περιοχή της Δυτικής Φθιώτιδας από ασθενές σημείο αναπτυξιακό μεταξύ της Λαμίας και του Καρπενησίου, να γίνει ένα σημείο ενδοπεριφερειακής συνοχής και βιωσιμότητας της ανάπτυξης με όρους σεβασμού προς το περιβάλλον και στο πλαίσιο αυτό πιστεύουμε ότι είναι αναγκαία η λειτουργία ενός παραρτήματος Τ.Ε.Ι για παράδειγμα στη Δυτική Φθιώτιδα με αντικείμενο την προστασία, την διαχείριση του περιβάλλοντος και την βιώσιμη ανάπτυξη.Εν γένει πάντως η Δυτική Φθιώτιδα πρέπει να ενταχθεί σαν μια ζώνη τόσο για τον ιδιωτικό τομέα, σε συγκεκριμένες όμως κατευθύνσεις που να είναι συμβατές με το περιβάλλον, όσο για τον δημόσιο και τον κοινωνικό τομέα, ισχυρών κινήτρων αλλά και σχεδιασμένων παρεμβάσεων στις υποδομές.
Πρόταση 19η
Στην περιοχή των ιαματικών πηγών, πρέπει να προβλεφθούν ζώνες τοπικής επιχειρηματικότητας, που να λειτουργήσουν σαν ζώνες συνέργειας με τους επενδυτές ή με τις κοινές δράσεις της αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα για την ανάπτυξη των περιοχών αυτών και για τον κοινωνικό χαρακτήρα αυτής της ανάπτυξης, για την διάχυση του επιχειρείν που θα λειτουργήσει και σαν μια εξωτερική οικονομία για την αναβάθμιση της αξιοποίησης και για την ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού.
Πρόταση 20η
Τέλος, πιστεύουμε ότι εφόσον εμφανίζεται μια αγκύλωση στην ανάπτυξη ενός εθνικού δασολογίου θα μπορούσε να προβλεφθεί και ένα ειδικό περιφερειακό πρόγραμμα για περιφερειακό δασολόγιο. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποβαθμιστεί η πίεση για την δημιουργία μιας χαρτογραφικής βάσης, σε εθνικό επίπεδο, και επίσης πρέπει να προβλεφθούν στο πλαίσιο των περιφερειακών χωροταξικών ειδικά χωροταξικά λεκανών απορροής και διαχειριστικά σχέδια υδάτων για να μπορέσει να υπάρξει συντεταγμένη προσέγγιση στα θέματα που αφορούν τους φυσικούς πόρους και ιδιαίτερα το φυσικό πόρο του νερού.
Σε επίπεδο γενικής αρχής, είμαστε υπέρ μίας εκτεταμένης εφαρμογής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με κύρια βασική αίρεση βέβαια την προστασία της ορνιθοπανίδας.
Αρ πρωτοκ 163 6/7/2006
Υπ όψιν κου Περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας
Πρόταση του Γιάννη Ζήση, εκπρόσωπου ΜΚΟ «ΣΟΛΩΝ για τη σύνθεση και τον οικολογικό πολιτισμό στον 21ο αιώνα».
Θέμα: Η ανάπτυξη εθελοντικών συστημάτων και η διάδοση καλών πρακτικών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό, στο σχεδιασμό και την αναπτυξιακή προοπτική της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας.
Πιστεύουμε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα της περιφέρειας της Στερεάς Ελλάδας, βασίζεται στην απαξίωση συγκριτικών πλεονεκτημάτων και στην μη ανάδειξή τους, που συνοδεύεται από απουσία ενδογενούς δυναμικού και από διαρθρωτικό έλλειμμα στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και τις αναπτυξιακές δράσεις και τα έργα.
Εξαιτίας αυτού του προβλήματος, υπάρχει μειωμένη αποδοτικότητα των κεφαλαίων και των δράσεων η οποία μας εκθέτει ακόμα περισσότερο σε κινδύνους και σε προοπτική αύξηση της απόκλισης από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ουσιαστικής απόκλισης, στην πορεία προς το μέλλον, με δεδομένη μάλιστα την αυξημένη ανταγωνιστικότητα που θα εστιαστεί τόσο στις απορροφήσεις όσο και στο καθεστώς των συμμορφώσεων.
Από την περιφέρειά μας και όχι μόνο, απουσιάζει μια κουλτούρα τόσο συλλογικότητας όσο επιχειρηματικότητας και στρατηγικής καινοτομίας. Ξεκινάμε από την αρνητική διάσταση των προβλημάτων και της πραγματικότητας, επειδή πιστεύουμε ότι πρέπει πια τα προβλήματα να τονιστούν, τα προβλήματα που θα συναντήσει η περιφέρεια στο μέλλον, ώστε να καταλάβουμε ότι πρέπει να αλλάξει το επίπεδο συνεννόησης, συνεργασίας και στρατηγικής.
Για παράδειγμα, πρέπει να καταλάβουμε ότι η παραμικρή περιβαλλοντική απογραφή, θα μας εκθέσει ανεπανόρθωτα στην επίτευξη του στόχου ΙΙ, ο οποίος θα είναι και ο μόνος λειτουργικός στόχος, στο πλαίσιο του Δ΄ ΚΠΣ για την περιφέρειά μας.
Φοβούμαστε ότι παρ’ όλες τις συζητήσεις και τις αναλύσεις, η εξέλιξη δεν θα επηρεαστεί καθότι δεν έχει γίνει βαθιά συνείδηση η ανταγωνιστικότητα που κυριαρχεί στον ευρωπαϊκό ορίζοντα για την περιφέρειά μας.
Περιφέρειες όπως η δική μας που από άδικα κριτήρια χάνουν πόρους, θα πρέπει να ενεργήσουν έτσι ώστε να αντισταθμίσουν την απώλεια αυτή την πόρων με την ενεργοποίηση και αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού.
Το ανθρώπινο δυναμικό αναπτύσσεται πολιτικά με την ολοκληρωμένη διαβούλευση και ενεργοποιείται αναπτυξιακά με την ανάπτυξη εθελοντικών συστημάτων και καλών πρακτικών, σε πολιτικές ποιότητας, συνεργασίας και δικτύωσης. Το ανθρώπινο δυναμικό, αποτελεί το βασικό πυλώνα για την ενεργητική και τομεακή επιχειρηματική πολιτική.
Για την διεύρυνση των οριζόντων του ανθρώπινου δυναμικού, είναι αναγκαία η περιφερειακή συνείδηση και η κουλτούρα συνεργασίας μαζί με το επιχειρείν της γνώσης, που είναι ο καταλύτης για την παρακολούθηση των εξελίξεων, των αναγκών και των δυνατοτήτων.
Στην περιφέρειά μας, απουσιάζει ο ενδιάμεσος τομέας, μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου. Είναι ο κοινωνικός τομέας εκείνος που μπορεί να πραγματώσει και να ολοκληρώσει τα εθελοντικά συστήματα.
Ο κοινωνικός τομέας μπορεί να βοηθήσει στη διαχείριση των εξωτερικοτήτων, να αποτελέσει δηλαδή μια εξωτερική οικονομία, για την κατάρτιση, την εκπαίδευση, έρευνα και την επιχειρηματικότητα. Μπορεί επίσης να αποτελέσει τον παράγοντα για την ολοκλήρωση της διαβούλευσης και της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Είναι ο τομέας μέσα από τον οποίο, η συλλογικότητα και η επιχειρηματικότητα, βρίσκουν το αμοιβαίο και αμφίδρομο όφελος τους και την πρακτική καλής συνεργασίας. Όπως π.χ., αυτό μπορεί να λειτουργήσει με τα τοπικά σύμφωνα και τις τοπικές δράσεις ποιότητας.
Μέσα από τον κοινωνικό τομέα επιτυγχάνονται υψηλές κοινωνικές αποδόσεις και μειωμένο κόστος, καθώς ο εθελοντισμός λειτουργεί σαν βασικός κοινωνικός πόρος. Ακόμη εργαλεία όπως η εταιρική κοινωνική ευθύνη, λειτουργούν σαν φορείς διασύνδεσης του δημόσιου με τον ιδιωτικό και τον κοινωνικό τομέα.
Ο κοινωνικός τομέας και τα εθελοντικά συστήματα, μπορούν επίσης να επιτύχουν το άνοιγμα στην διαβούλευση της δημόσιας διοίκησης και την αφύπνιση της πολύπλευρης επιχειρηματικότητας.
Τα εθελοντικά συστήματα και η κοινωνική επιχειρηματικότητα, είναι αναγκαία για την άσκηση περιφερειακών πολιτικών σε πλήθος τομέων όπως ο τομέας, του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής κ.ο.κ.
Πάνω από όλα όμως, τα συστήματα αυτά παίζουν καταλυτικό ρόλο, στην συστημική ανάδειξη ενός τόπου, στην εσωτερική ολοκλήρωση και στην ταυτότητά του, που είναι ζωτικά στοιχεία για την βιώσιμη ανάπτυξη.
Έτσι λοιπόν, πιστεύουμε ότι η περιφέρειά μας χρειάζεται την δημιουργία ενός ανοικτού δικτύου, ενός κυκλικού εθελοντικού συστήματος, ή αλλιώς ενός κέντρου ανάπτυξης εθελοντικών συστημάτων και διάδοσης καλών πρακτικών, ώστε να δημιουργηθεί ένας ιστός για την συνέργια και την ολοκληρωμένη διάρθρωση των σχεδιασμών των έργων και των δράσεων.
Παράλληλα έτσι θα αναπτυχθούν πεδία μελλοντικής εσωτερίκευσης οφέλους στην περιφέρεια και αποφυγής κόστους.
Τα εθελοντικά συστήματα διευρύνουν την δυναμική του αμοιβαίου ή αμφίδρομου οφέλους στον ιδιωτικό τομέα και με την επικοινωνία συμφιλιώνουν δυναμικές με το ξεπέρασμα αντιθέσεων και κακών πρακτικών.
Σε αυτή την κατεύθυνση λειτουργούν και τα συστήματα που προτείνει η «ατζέντα 21» τα σχήματα τοπικής ατζέντα και δράσης, σχήματα τα οποία τα υιοθετεί και το 6ο πρόγραμμα δράσης Ε.Ε., για το περιβάλλον και όχι μόνο, σχήματα τα οποία τα είδαμε να αποδίδουν σε χώρες που βρίσκονταν σε κρίση βαριά και τώρα, αυτή τη στιγμή, όπως η Φινλανδία, ηγούνται της καινοτομίας, της ανάπτυξης και της προόδου.
Η Φινλανδία και η Ιρλανδία, κατάφεραν μέσα σε πολύ λιγότερο χρόνο, με λιγότερους πόρους από εμάς, πολύ μεγαλύτερα πράγματα γιατί είχαν ακριβώς αυτό το καθεστώς των συναινέσεων, της θυσίας και του κοινού οφέλους.
Μπροστά στην μακροχρόνια προοπτική, λειτούργησαν υπό το καθεστώς της συλλογικότητας και το διεύρυναν. Μία από τις βασικές δουλειές που πρέπει να κάνει αυτό το Κέντρο Ανάπτυξης των Εθελοντικών Συστημάτων, είναι στην γραμμή της κατεύθυνσης, της άντλησης της διεθνούς εμπειρίας, αλλά και στην ανάπτυξη της τοπικής περιφερειακής συνεργασίας, όλων των φορέων, ομοειδών και διαφορετικών.
Παράλληλα πρέπει να αξιοποιηθεί και το συσσωρευμένο προϊόν και η δικτύωση που είχε προκύψει από διάφορα προγράμματα ώστε να μην υπάρχει μια χρόνια αχρήστευση των προϊόντων που παρήχθησαν ενώ επίσης μπορούν να ληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες που να αλλάξουν την δυναμική των τοπικών κοινωνιών, προωθώντας π.χ. την αρχή της πρόληψης, διαμορφώνοντας όρους για μια γενναία και προβλεπτική περιφερειακή χωροταξία, αναπτύσσοντας κύκλους αστικής ποιότητας και ποιότητας περιβάλλοντος, αναπτύσσοντας κύκλους εσωτερικής κοινωνικής ευθύνης και εθελοντισμού, μα πάνω από όλα δημιουργώντας ένα διαρκές αναπτυξιακό forum ωρίμανσης περιφερειακής και συνεργασίας.
Αυτό το forum ανταποδίδει την καλύτερη βάση για ένα πλαίσιο ιεράρχησης στρατηγικών και δράσεων βιώσιμης ανάπτυξης, ένα σύστημα ολοκληρωμένης τομεακής διαβούλευσης και απογραφής προτάσεων και ιδεών, πεδίων δράσης και συνεργασίας.
Θα αποτελεί επίσης ένα σημείο συνάντησης και συναίνεσης του εθελοντισμού και των ΜΚΟ και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας και ένα παρατηρητήριο βιώσιμης ανάπτυξης, όπως και έναν εταίρο για διακρατική συνεργασία.
Είναι ανάγκη η δημιουργία προωθημένων περιφερειακών συναινέσεων και συμφωνιών που να αναδεικνύουν περιφερειακά χαρακτηριστικά χωρίς τοπικισμούς, περιφερειακή συνοχή και δυναμική. Και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από ένα αναπτυσσόμενο εθελοντικό σύστημα διαβούλευσης και δράσης.
Ένα ανάλογο σχήμα έχει προωθηθεί, έχει λειτουργήσει σαν Δίκτυο στην περιφέρεια της Θεσσαλίας. Είναι καιρός τώρα να δούμε κύρια από μεριά μας πόσο σε σχέση με αυτές τις καλές πρακτικές θα κερδίσουμε τον χαμένο χρόνο και ενδεχομένως θα αναδείξουμε τις δυνατότητές μας σαν περιφέρεια για πρωτοπορία, σε εθνικό επίπεδο και ευρύτερα στο πλαίσιο της Ευρώπης των περιφερειών.
