1

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (του Γιώργου Κολέμπα)

Υπάρχει η άτυπη παραδοσιακή κοινωνική οικονομία της αλληλεγγύης, των μη χρηματικών ανταλλαγών. Στις παραδοσιακές αγροτικές οικονομίες υπήρχε πάντα μια άτυπη μορφή ανταλλαγών σε είδος, εργασία και μέσα παραγωγής, που διευκόλυνε τους χωρικούς στις ανταλλαγές τους που είχαν αντικειμενικά πολύ περιορισμένα χρήματα. Αντάλλαζαν, έτσι, όχι μόνο προϊόντα, αλλά και χρόνο εργασίας μεταξύ τους.
Σήμερα υπάρχει η θεσμική κοινωνική οικονομία της αλληλεγγύης μέσω των κοινωνικών επιχειρήσεων του μη κερδοσκοπικού τομέα που δημιουργεί διαρκή απασχόληση και εισοδήματα για τους εργαζομένους ή τους συναιτεριζόμενους.

Kοινωνική οικονομία είναι αλληλέγγυα οικονομία, είναι ένας άλλος χώρος οικονομικής δραστηριότητας, πέρα από την ανταγωνιστική οικονομία και μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά για το εισόδημα και την απασχόληση / για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της δυσπραγίας και της φτώχειας.

Η κοινωνική οικονομία είναι πολλαπλασιαστής της κοινωνικής υπευθυνότητας, απέναντι στον κοινωνικό και οικονομικό αποκλεισμό και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Πολλαπλασιαστής, γιατί λειτουργεί ως ταμιευτήρας της αλληλεγγύης και των πόρων που προέρχονται από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, για να γίνουν επενδύσεις σε τομείς που είναι κοινωνικά αναγκαίοι, αλλά δεν προσφέρουν ισχυρό κίνητρο κέρδους για να προσελκύσουν ιδιωτικές επενδύσεις.

Στις σύγχρονες μεταβιομηχανικές κοινωνίες παρουσιάζεται ως λύση, τα συστήματα τοπικών μη χρηματικών ανταλλαγών με την μορφή λέσχης, σ’ αυτούς που δυσκολεύονται να βρουν ικανοποιητική απασχόληση για να καλύψουν τις ανάγκες κι αυτές οι πρωτοβουλίες αναπτύσσονται από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. (Μ.Κ.Ο.)

Η ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας μπορεί να γίνει με δραστηριότητες με αναπτυξιακές πρωτοβουλίες στον οικοτουρισμό, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, την οικιστική πολιτική, τα πάρκα φυσικής ανανέωσης και υγείας. δημιουργούν προστιθέμενη αξία σε κάθε περιοχή. Για παράδειγμα η στροφή προς τον οικοτουρισμό και την απασχόληση στην ύπαιθρο δημιουργεί αύξηση των περιουσιακών αξιών γης στην περιφέρεια με την επανακατοίκηση, και στην ουσία αναδιανομή πλούτου προς τους μη προνομιούχους.

Η κρίση μας διδάσκει για τις προτεραιότητες που πρέπει να θέσουμε στις οικονομικές επιλογές μας

H κρίση που βιώνουμε είναι κρίση πρώτα από όλα των συλλογικών φαντασιακών και αξιών (άνοδος της ασημαντότητας Κορνήλιος Καστοριάδης) Αποδεχτήκαμε ως κοινωνία τα πρότυπα των βιομηχανοποιημένων μορφών και συμβόλων τα οποία στερούν από το άτομο την δημιουργική φαντασία και εξάσκηση, αλλά και την ευθύνη για τις όποιες συνέπειες των επιλογών μας.(βλέπε περιβαλλοντική υποβάθμιση και λεηλασία των φυσικών πόρων για το μέλλον της ανθρωπότητας)

Αποδεχθήκαμε την απεριόριστη μεγέθυνση τον υπερκαταναλωτισμό ..

Οι τραπεζικές «φούσκες» είναι μια όψη του νομίσματος, άλλη είναι η ηγεμονία του κρατισμού και της κλεπτοκρατίας που προκαλούν το τεράστιο δημόσιο χρέος.

Η κοινωνική οικονομία είναι το αντίδοτο στις ακραίες εκφορές των δυο παραπάνω καταστάσεων στην οικονομία αντιμετωπίζει τις πραγματικές ανάγκες μια κοινωνίας. Δεν εταιροπροσδιορίζει τις ανάγκες.

Υπάρχει πλέον επιστημονική τεκμηρίωση ότι ο δείκτης ανάπτυξης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών έχει άμεση σχέση με την κοινωνική οικονομία και αυτός ο δείκτης με τη σειρά του έχει σχέση με την ανθεκτικότητα της οικονομίας και την αντιμετώπιση της κρίσης και της διαφθοράς. η Κ.τ.Π. στο βαθμό που είναι αναπτυγμένη επιβάλλει τη διαφάνεια.

Μπροστά στη πρωτόγνωρη παγκόσμια απειλή περιβαλλοντικής υποβάθμισης, διογκούμενης φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού η Ελλάδα συγκαταλέγεται στους αδύναμους κρίκους της αλυσίδας. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε την λεηλασία του μέλλοντος.. Την βιόσφαιρα που δυσφορεί και εκπέμπει σήματα κινδύνου όλους. Η λύση δεν είναι άλλη παρά η ανάπτυξη άμεσα της Κοινωνικής και Πράσινης Οικονομίας ως αντίδοτο αυτής της κατάστασης.

Δεν είναι μόνον το δημοσιοοικονομικό έλλειμμα της χώρας που μας πάει πίσω ως κοινωνία. Είναι και “δεξαμενές σκέψεις” και γνώσης που είναι θολές Παρά τον τεράστιο όγκο πληροφοριών έχουμε ένδεια συνθετικής σκέψης γεγονός, που συμβαίνει από τον κατακερματισμό, τον ετεροπροσδιορισμό, και την ετοιματζίδικη πνευματική τροφή. Είμαστε και σε αυτό το τομέα ότι “τρώμε” και ότι καταναλώνουμε..

Ήρθε ο καιρός για να καταλάβουμε.. Θέλουμε δεν θέλουμε ότι, δεν αρκεί μόνον η οργάνωση του κράτους και η συντεχνιακή οργάνωση της κοινωνίας. Το φάσμα της απειλούμενης χρεοκοπίας των οικονομιών είναι δικό τους προϊόν, καθώς και της επιστήμης της κερδοσκοπίας. Χρειάζεται και μια νέα επιστήμη για τη καταπολέμηση της φτώχειας. Ένας νέος διαφωτισμός για αυτό που οφείλουμε να κάνουμε ως κάτοικοι του πλανήτη αλλά και της πόλης μας.

Το έλλειμμα της κοινωνικής υπευθυνότητας των πολιτών να συμμετάσχουν στα κοινά είναι αυτό που επιτρέπει στην κάθε εξουσία να αυθαιρετεί και να υπερβαίνει την εντολή που έχει δια μέσω των εκλογών από το λαό.


Από το 
Βιβλίο: Ο σύγχρονος κοινοτισμός (του Γιώργου Κολέμπα)

Πηγήφωτογραφία: Απέναντι Όχθη, apenantioxthi.com