ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΝΟΙΚΙΑΚΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ RE:ΤΗΙΝΚ
Η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια πλούσια σκούρα ουσία. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμους ή εδαφοβελτιωτικό.
Η κομποστοποίηση είναι ένας πολύ άμεσος και σημαντικός τρόπος ανακύκλωσης.
Έχει υπολογιστεί ότι το 35% των οικιακών απορριμμάτων μπορούν να κομποστοποιηθούν (40% υπό αυστηρές διαδικασίες κομποστοποίησης).
Διαδικασία κομποστοποίησης.
Τα βακτήρια, οι μύκητες και άλλα μικρόβια είναι οι ‘εργάτες’ της κομποστοποίησης. Αυτοί υποβοηθούνται κι από πολλούς άλλους μεγαλύτερους οργανισμούς. Κατά τη διάρκεια της κομποστοποίησης, αυτά τα μικρόβια παράγουν διοξείδιο του άνθρακα (CO2), θερμότητα και νερό καθώς αποικοδομούν τα οργανικά υλικά του σωρού. Το τελικό αποτέλεσμα είναι το κομπόστ (πλούσιο, σκούρο, θριφτό και άοσμο), τέλειο λίπασμα για τον κήπο.
Για την αποτελεσματική κομποστοποίηση χρειάζεται:
Σωστό μείγμα υλικών (σε σωστές αναλογίες)
Σωστό αερισμό
Σωστή υγρασία
Σωστό μέγεθος υλικών
Ανακύκλωση απορριμμάτων είναι η διαδικασία με την οποία επαναχρησιμοποιείται εν μέρει ή ολικά οτιδήποτε αποτελεί έμμεσα ή άμεσα αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας και το οποίο στην μορφή που είναι δεν αποτελεί πλέον αγαθό για τον άνθρωπο. Στην διαδικασία αυτή συνήθως τα απορρίμματα μετατρέπονται σε πρώτες ύλες από τις οποίες παράγονται νέα αγαθά.
Υλικά που κομποστοποιούνται:
ΚΟΜΠΟΣΤ
Compost ονομάζεται το φυσικό «λίπασμα» που παράγεται από την αποσύνθεση των οργανικών υλικών (φύλλα, κλαδιά, υπολείμματα κουζίνας: φρούτα, λαχανικά, κατακάθια καφέ κ.λ.π.).
Το compost ή αλλιώς το φυσικό οργανικό λίπασμα μπορεί να έχει πολύ καλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάθε είδους καλλιέργεια .
Το compost , όταν γίνει με σωστό τρόπο μπορεί να είναι ένα προϊόν με μεγάλη γεωργική αξία. Αποτελεί ουσιαστικά για ένα οργανικό λίπασμα που βελτιώνει σημαντικά το ταλαιπωρημένο από χημικές και μηχανικές διεργασίες έδαφος.
Όταν προστεθεί στην καλλιέργεια δεν ανταγωνίζεται το άζωτο με τα φυτά και είναι απαλλαγμένο δυσοσμιών. Τα compost περιέχουν συνήθως 2-10 % άζωτο, 0,2 – 2 % φώσφορο και από 1-3 % κάλιο. Το άζωτο αποδεσμεύεται και είναι διαθέσιμο στα φυτά με αργό ρυθμό.
Τα πλεονεκτήματα της χρήσης οργανικού λιπάσματος- compost είναι πολλά:
Τα φυτά γίνονται πιο ανθεκτικά στις διάφορες ασθένειες.
Η γεύση και το άρωμα των προϊόντων είναι καλύτερα.
Το έδαφος γίνεται πιο αφράτο, πορώδες, δουλεύουν καλύτερα οι μικροοργανισμοί και δεν κρατάει νερά.
Η απόδοση των φυτών είναι ίδια με την συμβατική καλλιέργεια.
Η ποιότητα των φυτών είναι σαφώς καλύτερη από την συμβατική καλλιέργεια και τα λαχανικά, φρούτα, χόρτα, βότανα που αναπτύσσονται με compost είναι σαφώς πιο υγιεινά και πλουσιότερα σε θρεπτικά συστατικά για τον άνθρωπο
Με τη χρήση του compost μπορούμε να βοηθήσουμε τα ταλαιπωρημένα εδάφη να ξαναγίνουν οργανικά εδάφη.
Μειώνουμε τα σκουπίδια που καταλήγουν στις χωματερές και στους ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ.
Συγκεκριμένα…..
Αν σκεφτούμε ότι το 35-50% των σκουπιδιών μας, είτε προέρχονται από την κουζίνα μας είτε είναι φυτικής προέλευσης, και μπορεί το περίπου 75% (εως και 100%) από αυτά να γίνουν λίπασμα, καταλαβαίνουμε πως κάνοντας κομποστοποίηση, μειώνουμε τα συνολικά απορρίμματα μας ΕΩΣ ΚΑΙ 40% (υπό αυστηρές διαδικασίες κομποστοποίησης) και ταυτόχρονα προστατεύουμε το περιβάλλον.
Με άλλα λόγια, μαθαίνοντας να αυτοδιαχειριζόμαστε τα σκουπίδια μας, μειώνουμε το ενεργειακό μας αποτύπωμα στη φύση.
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΜΕ ΝΑ ΕΡΘΟΥΜΕ ΣΕ ΑΡΜΟΝΙΑ ΜΕ ΤΗ ΦΥΣΗ
Β.ΠΟΙΑ ΥΛΙΚΑ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΟΥΜΕ;
Οργανικά
– Υπολείμματα λαχανικών από το καθάρισμα τους στην κουζίνα (φλούδες από λαχανικά και φρούτα, βολβοί από φασόλια, αρακά, κουκιά κ.ά.
Φλούδια και κοτσάνια από λαχανικά, φρούτα ή χορταρικά (π.χ. πατάτες, μελιτζάνες, ντομάτες, κρεμμύδια, βρασμένα χόρτα, μήλα, μπανανόφλουδες κ.λπ.)
Υπολείμματα από σαλάτες, αφού στραγγιστούν από υγρά (αν γίνεται με ελάχιστο λάδι)
Υπερώριμα ή χαλασμένα φρούτα.
Τσόφλια από αυγά.
Υπολείμματα του καφέ και τσαγιού με το νερό τους.
Υπολείμματα βρασμένων φαγητών.
Άλλα Φυτικά Υπολείμματα, όπως
Φύλλα από φυτά και δέντρα.
Υπολείμματα καλλωπιστικών φυτών δέντρων (κλαδιά, βλαστοί).
Διάφορα αγριόχορτα (να μην έχουν ώριμους σπόρους).
Μαραμένα λουλούδια.
Χώμα από γλάστρες (όταν ανανεώνεται το χώμα τους).
Κομμένο γρασίδι από χλοοτάπητες και κήπους
Κλαδιά δένδρων και θάμνων.
Χαρτί
Χαρτιά της κουζίνας (π.χ. χαρτοπετσέτες, ρολό κουζίνας, σκισμένες σακούλες) σε μικρές ποσότητες ανάλογα με την υγρασία του μίγματος
Προσέχουμε όμως να μην βάζουμε τυπωμένα χαρτιά ή χαρτόκουτα
Στάχτη
Στάχτη από ξύλα.(πάντα καθαρή από πλαστικά ή άλλα σκουπίδια), σε μικρές ποσότητες έως 10% λόγω της υψηλής της περιεκτικότητας σε ανόργανα άλατα.
Ξύλο
Ροκανίδια και πριονίδια ξύλου σε μικρές ποσότητες (όχι εμποτισμένης ξυλείας).
Το Πριονίδι, παρέχει άνθρακα, και είναι κατάλληλο για κάλυψη στα κενά και για αερισμό του σωρού
Άλλα
Άχυρο από καλλιέργειες ή από σταυλισμό ζώων.
Φύκια θάλασσας.
Κοπριά από αιγοπρόβατα και βοοειδή
Στους συνοικιακούς κομποστοποιητές που προτείνουμε, προτιμούμε να μην κομποστοποιούμε:
-Κρέατα – τυριά: Προσελκύουν τρωκτικά και έντομα.
-Μαγειρεμένα φαγητά και λάδια ή σάλτσες (προκαλούν ανεπιθύμητες ζυμώσεις, και μυρωδιές.
Υλικά Ακατάλληλα για κομποστοποίηση:
Ανακυκλώσιμα υλικά, όπως μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά κάθε είδους, γυαλιά, χαρτιά ιδίως χρωματιστά, βαμμένα ξύλα ή νοβοπάν, κομμάτια γυψοσανίδας, πέτρες, μεταλλικά αντικείμενα, πλαστικά, γυαλί, τυπωμένο χαρτί, υπολείμματα φαγητών που περιέχουν λίπη, κρέας, κόκαλα, καθώς και τα υλικά καθαρισμού.
(ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ είναι να θυμόμαστε να ρίχνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα χώμα ή πριονίδι από φυσικό ξύλο στο σωρό του κομπόστ γιατί είναι απαραίτητο για να η ικανή συνθήκη για να δημιουργηθεί το οργανικό λίπασμα).
Πάρε την κομποστοποίηση στα χέρια σου!
Διαχειρίσου τα οργανικά απόβλητα, συλλογικά! Με αυτή τη λογική εξελίσσεται με επιτυχία τα τρία τελευταία χρόνια μια πολύ ενδιαφέρουσα, πραγματικά πρωτοποριακή πρωτοβουλία στην Καλαμάτα. Πρόκειται για την πρώτη, απ’ όσο γνωρίζουμε, προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα αυτοδιαχειριζόμενο από τους πολίτες δίκτυο συνοικιακής κομποστοποίησης στην Ελλάδα.
Ολα ξεκίνησαν το 2011 όταν η ομάδα δραστήριων πολιτών Re:Think Project αποφάσισε να ξεκινήσει την αυτοδιαχειριζόμενη συνοικιακή κομποστοποίηση οργανικών αποβλήτων. Η ιδέα ήταν απλή, αλλά καινοτόμος: όταν σε μια γειτονιά υπάρχουν κάτοικοι που θέλουν να συνεργαστούν πραγματοποιώντας κομποστοποίηση, τότε τοποθετείται ένας κομποστοποιητής, τον οποίο συλλογικά τροφοδοτούν με τα οργανικά τους απορρίμματα, συλλογικά φροντίζουν, ενώ θα μπορούν όλοι να πάρουν από το κόμποστ (εδαφοβελτιωτικό) που θα παραχθεί.
Η καινοτομία βρίσκεται στην ανάδειξη της πρωτοβουλίας των κατοίκων, στη δική τους ενεργοποίηση, συνείδηση και αυτοοργάνωση και στην τοποθέτηση κοινών κομποστοποιητών, αντί των οικογενειακών στο σπίτι του καθενός ή κάποιας κεντρικής μονάδας κομποστοποίησης. Είναι χαρακτηριστικό πως οι πρώτοι κομποστοποιητές ήταν χειροποίητοι, φτιάχτηκαν με τη γνώση και το μεράκι ανθρώπων που ενδιαφέρονται.
Η πρωτοβουλία του Re:Think Project είχε πολύ σημαντική απήχηση. Σχηματίστηκαν αρκετές ομάδες και η διαδικασία της κομποστοποίησης εξελίχθηκε πολύ καλά, με την επιστημονική επίβλεψη και βοήθεια μελών της ομάδας, που είχαν την τεχνογνωσία.
Για να γίνει σωστά η εκπαίδευση των πολιτών, το Re:Think Project αναλαμβάνει να κάνει πολλαπλά βιωματικά εργαστήρια για κάθε κομποστοποιητή που τοποθετείται, σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Στόχος, η εξοικείωση των χρηστών τόσο με τη διαδικασία και τον έλεγχο του δικτύου όσο και με τη συλλογή του παραγόμενου κόμποστ.
ΔΙΚΤΥΟ ΣΥΝΟΙΚΙΑΚΗΣ ΚΟΜΠΟΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ Re:Think
Πηγή/φωτογραφίες: rethink-project.gr