Στις νέες βασικές κατευθυντήριες γραμμές για την αλιευτική πολιτική στις ευρωπαϊκές θάλασσες συμφώνησαν τα μέλη-κράτη της Ε.Ε., προσπαθώντας να ενισχύσουν τη βιωσιμότητα των ειδών και την απαγόρευση των απορρίψεων.
Βασικός στόχος της αλιευτικής πολιτικής είναι σύμφωνα με τους Ευρωπαίους αξιωματούχους η αύξηση της βιωσιμότητας των ειδών στις ευρωπαϊκές θάλασσες, τα οποία λόγω της υπεραλίευσης και της μόλυνσης βρίσκονται σε οριακό σημείο: πολλά είδη φέρονται ήδη εξαφανισμένα, ενώ άλλα είναι ήδη προς εξαφάνιση.
«Ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στις θάλασσες είναι ντροπιαστικός» σύμφωνα με τον Βρετανό ευρωβουλευτή Κρις Ντέιβις.
Δεκαετίες υπεραλίευσης, και αλόγιστης μόλυνσης των ευρωπαϊκών θαλασσών έχουν επιφέρει σοβαρά πλήγματα στα θαλάσσια οικοσυστήματα των ευρωπαϊκών θαλασσών. Υπολογίζεται ότι στις ευρωπαϊκές θάλασσες η υπεραλίευση αφορά το 75% των συνολικών αποθεμάτων, ποσοστό τεράστιο αν συγκριθεί ακόμα και με το –υψηλό και πάλι- παγκόσμιο μέσο όρο, που φτάνει το 25% των αποθεμάτων. Στόχος της Ευρωπαϊκής Αλιευτικής Πολιτικής είναι τα αποθέματα να έχουν τη μέγιστη βιώσιμη απόδοση, δηλαδή την καλύτερη δυνατή εκμετάλλευσή τους, δεδομένο που εκτιμάται ότι θα επέφερε σημαντική αύξηση των αποθεμάτων. Το 80-90% των ειδών αλιεύονται με μη βιώσιμο τρόπο ενώ η μείωση των αποθεμάτων είναι πλέον σοβαρή σε όλες τις θάλασσες της ηπείρου.
Άλλο σημαντικό πρόβλημα αποτελούν οι λεγόμενες «απορρίψεις» ειδών στην θάλασσα, καθώς οι αλιείς προσπαθούν να κρατούν πάντοτε τα πλέον ακριβά και ευμεγεθή είδη, απορρίπτωντας –νεκρά πλέον- τα μη εμπορεύσιμα είδη και πάλι στις θάλασσες. Οι απορρίψεις εκτιμάται ότι ξεπερνούν το 23% των συνολικών αλιευτικών αποθεμάτων. Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία όμως θα υποχρεούνται να εκφορτώνουν όλα τα είδη που αλιεύουν.
Οι στόλοι «μικρής κλίμακας» αποτελούν το 77% των συνολικών αλιευτικών στόλων στις χώρες της Ε.Ε. αλλά αντιπροσωπεύουν μόλις το 8% των ιχθυοαποθεμάτων. Τα τέσσερα μεγαλύτερα αλιευτικά κράτη, Δανία, Ισπανία, Γαλλία και Βρετανία αντιπροσωπεύουν περίπου το 50% της συνολικής αλίευσης στην Ευρώπη.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο πάντως η ευρωπαϊκή αλιεία πάντως, η οποία παρουσιάζει τάσεις υπερσυγκέντρωσης σε ελάχιστα χέρια, να εναρμονιστεί σε ένα κοινό πλαίσιο. Η αντιμετώπιση του προβλήματος της υπεραλίευσης προσκρούει σε επιχειρηματικά συμφέροντα τα οποία η Ε.Ε. είναι αδύνατο –λόγω της ίδιας της πολιτικής της θέσης- να χτυπήσει, προκειμένου να επαναφέρει τη βιωσιμότητα των ειδών στις ευρωπαϊκές θάλασσες. Η βιώσιμη εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων, βασικός στόχος της μεταρρυθμισμένης από το 2002 Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, βρίσκεται ακόμα μόνο στα χαρτιά… Οι επικριτές της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής αναφέρουν ότι οι νόμοι είναι πρακτικά ανύπαρκτοι, ενώ η περικοπή των επιδοτήσεων δεν πρόκειται να βελτιώσει την διαμορφωθείσα κατάσταση.
Οι αλιευτικοί στόλοι των ευρωπαϊκών κρατών ξεπερνούν τα 100.000 σκάφη, αριθμός που εκτινάχθηκε και λόγω των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων. Τώρα, σε μία στροφή 180 μοιρών η Ε.Ε. προσπαθεί να επιβάλλει στα κράτη-μέλη μείωση των στόλων, δεδομένο που θα βοηθήσει ακόμα περισσότερο την ήδη ολιγοπωλιακού χαρακτήρα αλιευτική επιχειρηματικότητα στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
Διαβάστε εδώ βασικά στατιστικά δεδομένα για την αλιεία στην Ε.Ε. «Η κοινή αλιευτική πολιτική σε αριθμούς»
Πηγές: Planet Ark, Europa.eu
Φωτό: wikipedia
Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
ariskaparakis@gmail.com
31 Μαΐου 2013
