1

ΙΔΕΕΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΣΜΟ (του Γιάννη Ζήση)

Χρειαζόμαστε έναν νέο οδικό χάρτη να μας καθοδηγήσει στον δρόμο για τη συνειδητότητα και τον λόγο. Αυτός ο νέος οδικός χάρτης θα πρέπει να αποκαταστήσει όλες τις σχέσεις σε εσωτερικό, σε ομαδικό και σε οικουμενικό επίπεδο. Εάν δεν συμβεί αυτός ο αναπροσανατολισμός, η υπάρχουσα κατάσταση ελλιπούς επίγνωσης και λόγου, με δεδομένη την κυρίαρχη σήμερα πυραμίδα στρεβλής ανάπτυξης, θα κατασταλάξει στον 21ο αιώνα ως άλλη μία τραγωδία. Νέες μορφές ολοκληρωτισμού απειλούν τον ανθρώπινο πολιτισμό.[1]

Προς ένα νέο πλαίσιο αρχών 
Όσο η σχέση μας με τον καρπό της γνώσης του καλού και του κακού είναι στρεβλή, τόσο η υποκριτική σκέψη και έκφραση, όσο και η αισθητική ασχήμια θα αποτελούν μια μελανή οπή της κοινωνίας. Όλα τα παραπάνω μπορούν να περιγραφούν με μια λέξη: ιδιοτέλεια. Όπως παρατήρησαν ο Χέγκελ και ο Λένιν, το ζητούμενο είναι μια τέτοια προσήλωση στην αφηρημένη σκέψη που να κάνει τα ιδιοτελή συμφέροντα να σιγάσουν.

Η πολιτισμική μας παράδοση μας έχει αφήσει ως παρακαταθήκη και συντηρεί τον κύκλου της αυταπάτης, που έχει άλλοτε οδηγήσει στην καταδίκη, όμοια με εκείνη του Ταντάλου, και άλλοτε στην ανάγκη για μια δίκαιη αποκατάσταση των πραγμάτων (αποτίναξη των βαρών], όπως συνέβη κάποτε με τη Σεισάχθεια.   

Η νοητική και πνευματική αδράνεια και η αδυναμία να αλλάξουμε εκ θεμελίων τον σημερινό τρόπο διαχείρισης των πόρων είναι καθοριστικά στοιχεία στη μετέπειτα πορεία μας. Είναι απαραίτητο ένα νέο πλαίσιο αξιών που θα εκφράζει την καλή θέληση και τον δίκαιο μερισμό των πόρων για όλους, το οποίο, με αυτόν τον τρόπο, θα αποκαθιστά τις ορθές ανθρώπινες σχέσεις.

Η διάκριση ανάμεσα στις πρωτεύουσες και δευτερεύουσες αρχές οδηγεί στο επόμενο βήμα: τη διαχείριση όλων των πόρων με τρόπο θυσιαστικό. Με αυτόν τον τρόπο, οι πόροι θα υπηρετήσουν το πνεύμα  μέσα από τις ορθές ανθρώπινες σχέσεις.

Οι πνευματικές αναγνωρίσεις προσκρούουν, συνήθως, σε προσωπικότητες που βιώνουν το περιβάλλον ανταγωνιστικά. Ο φθόνος τους και ο ναρκισσισμός τους εχθρεύονται κάθε τι που τις υπερβαίνει. Η νοητική χωριστικότητα ενδύεται έναν μανδύα ή υποδύεται έναν ρόλο και οι συνέπειές της είναι πολύ πιο καθοριστικές και τραγικές από όσο θέλουμε να πιστεύουμε.

Όπως εκμυστηρεύεται ο Έμερσον:

Η αγαθή ψυχή με τρέφει και μου διανοίγει νέες περιοχές δύναμης και απόλαυσης καθημερινά. Δεν θ’ αποποιηθώ μικρόπρεπα την απεραντοσύνη του καλού, γιατί άκουσα πώς ήλθε σε άλλους με κάποια διαφορετική μορφή”.[2]

Η έκφραση φθόνου, η χωριστικότητας και ο πνευματικός εγωισμός υποδηλώνουν πραγματική έλλειψη ενορατικότητας και ομαδικότητας, ακόμη και όταν η ενόραση διακηρύσσεται από μια σχολή ή ένα ρεύμα εναλλακτικής σκέψης.

Idees-enantia-ston-oloklirotimo yiannis-zisis

Νους: το πεδίο της Σύνθεσης και της ισορροπίας 
Το πεδίο του νου είναι αυτό στο οποίο πρέπει να πραγματωθεί η ενορατική αναγνώριση και η ομαδική αφύπνιση. Είναι βασικό και δεσπόζον πεδίο στην εξέλιξη της ανθρωπότητας και την εξέλιξη του πλανήτη. Είναι ένα πεδίο διαμεσολαβητικό, δημιουργικό, και οργανωτικό. Σε αυτό λαμβάνει χώρα η διεργασία του περάσματος από το απατηλό στο αληθινό. Στο νοητικό πεδίο αναδεικνύεται η κρίση της αλήθειας με το αντίκρισμά της και με την αποφαντική αναγνώρισή της.  

Σε αυτό εκφράζεται, επίσης, ο διαπιστωτικός λόγος που αναδεικνύει η ενορατική, διακριτική ικανότητα. Είναι το βασικό πεδίο καταβύθισης του εαυτού και της γεφύρωσης ή ζεύξης του πνεύματος με την ύλη. Η ελλειμματικότητα του στοχασμού και της σημερινής κατάστασης συνειδητότητας ευθύνονται για τον ολοκληρωτισμό και τη γοητεία της αυταπάτης και της αυθεντίας ή της πλάνης, σε όποια κλίμακα και αν εκδηλώνεται.
Ο ολοκληρωτισμός έχει πολλές μορφές. Υπάρχει:
1. ο ολοκληρωτισμός των προσώπων∙ 
2. ο ολοκληρωτισμός της οργάνωσης∙ 
3. ο ολοκληρωτισμός των αδιευκρίνιστων εννοιών, ιδεών ή ιδανικών.

Το νοητικό πεδίο είναι το πρωταρχικό πεδίο ανάληψης ευθύνης και έκφρασης της βούλησης. Σε αυτό μπορούν να ισορροπήσουν η βούληση, η νόηση και η ενόραση-σοφία-αγάπη. Είναι το πεδίο στο οποίο μπορούμε να συναντήσουμε τη σύνθεση, την αφαίρεση, την ελευθερία και την ολοκλήρωση.

Αναφορές:
[1] Γιάννης Ζήσης, Ολοκληρωτισμός και πολλαπλότητα της κρίσης. 
[2] Emerson, Ralph, Waldo Ο Άνθρωπος και η Ψυχή του Όλου.


Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας

Φωτό: wikimedia

Πρώτη δημοσίευση: 30 Οκτωβρίου 2012