H Ασία θα μετατραπεί μέσα στην επόμενη πενταετία στον μεγαλύτερο “παίκτη” φωτοβολταϊκών συστημάτων ενέργειας,αφήνοντας πίσω την Ευρώπη, η οποία είναι μέχρι τώρα η μεγαλύτερη αγορά παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τα νούμερα που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Oμοσπονδία Βιομηχανιών Φωτοβολταϊκών Συστημάτων (European Photovoltaic Industry Association – EPIA) η παγκόσμια παραγωγή ηλιακής ενέργειας θα σημειώσει αύξηση από 200 έως και 400% την επόμενη πενταετία, με τη συντριπτική πλειοψηφία των νέων μονάδων να εγκαθίσταται στην Ασία και σε άλλες περιοχές του αναπτυσσόμενου κόσμου.
Έτσι το 2016, η Ευρώπη που μέχρι πρόσφατα κάλυπτε το 75% της παγκόσμιας αγοράς φωτοβολταϊκών, θα βρεθεί πίσω από την Ασία.
Το μειωμένο κόστος παραγωγής και εγκατάστασης, η μειωμένη γραφειοκρατία και τα κίνητραπου δίνονται μέσω των επιδοτήσεων, αποτελούν σύμφωνα με την (EPIA) τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα κρατών όπως η Κίνα και η Ινδία, απέναντι σε ευρωπαϊκά κράτη, τα οποία μέχρι σήμερα ήταν πρωταγωνιστές στην αγορά ηλιακής ενέργειας.
Έτσι, την ίδια στιγμή που η Κίνα αναμένεται να αυξήσει την παραγωγή ηλιακής ενέργειας κατά 3-5 gigawatt το 2012, με μία αυξητική τάση που ίσως φτάσει και τα 10 gigawatt έως το 2016, παγκόσμιες “υπερδυνάμεις” της ηλιακής ενέργειας προερχόμενες από την Ευρώπη, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, παρουσιάζουν μειωμένους ρυθμούς ανάπτυξης εγκατάστασης και παραγωγής φωτοβολταϊκών συστημάτων.
Οι τιμολογιακές πολιτικές όλο και περισσότερων ευρωπαϊκών κρατών δεν ενθαρρύνουν την ανάπτυξη Α.Π.Ε. όπως στο παρελθόν, την ίδια στιγμή που -ειδικά οι Κινέζοι κατασκευαστές- μειώνουν συνεχώς το κόστος παραγωγής. Για το 2012 μόνο, οι τιμές σε ολόκληρο τον κλάδο αναμένεται να πέσουν κατά 10-15%, κυρίως λόγω του μειωμένου κόστους παραγωγής από τις ασιατικές εταιρίες. Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ακόμα και μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες, κινεζικές εταιρίες έχουν τη δυνατότητα να πουλήσουν κάτω του κόστους, δεδομένο που έχει προκαλέσει πολύ μεγάλες αντιδράσεις.
Αν και ειδικά η Γερμανία αναμένεται να παραμείνει για τουλάχιστον μία ακόμα δεκαετία ως υπερδύναμη στον χώρο, η τάση αναστροφής είναι φανερή: οι νέες δυνάμεις έρχονται από την Ασία, κυρίως η Κίνα και η Ινδία, τη Λατινική Αμερική, τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική.
Με την κινεζική Τράπεζα Ανάπτυξης να δανειοδοτεί τις εταιρίες του κλάδου, η Κίνα γίνεται ταχύτατα ο νέος σούπερ παίκτης: το 2010 οι έξι από τους δέκα μεγαλύτερους κατασκευαστές παγκοσμίως ήταν κινεζικοί, όταν το 2006 ήταν μόλις δύο. Η Ινδία από την άλλη, προωθεί τις επενδύσεις στον τομέα δίνοντας κίνητρα μέσω επιδοτήσεων, τα οποία αυτή τη στιγμή η Ε.Ε. και οι Η.Π.Α., ασφυκτιώντας από τις πολιτικές της “ αυτορυθμιζόμενης ελεύθερης αγοράς” θεωρούν αδιανόητο να προσφέρουν.
Με αυτά τα δεδομένα δημιουργείται το εντελώς παράδοξο, φορείς της αγοράς σε Η.Π.Α., Ε.Ε. και Ιαπωνία, να ζητούν αγωνιωδώς την κρατική παρέμβαση στην ιδιωτική αγορά, κατά το παράδειγμα της Κίνας.
Οι ευρωπαϊκές εταιρίες, που κάποτε μπορούσαν να ελέγχουν ολιγοπωλιακά την αγορά σε παγκόσμιο επίπεδο αρχίζουν να “βουλιάζουν” εξαιτίας του τεράστιου ανταγωνισμού, κυρίως από την Ασία και ειδικότερα από την Κίνα.
Έτσι, την ίδια ώρα που οι κινεζικές εταιρίες αποκτούν όλο και μεγαλύτερο μερίδιο στην παγκόσμια αγορά, οι ευρωπαϊκές συρρικνώνονται, αντιμετωπίζοντας ακόμα και προβλήματα ύπαρξης, με μεγαλύτερο παράδειγμα τον πρώην γερμανικό κολοσσό Q-Cell. Εντός του 2012 μάλιστα οι προβλέψεις, ιδίως για μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου στην Ευρώπη είναι δυσμενέστατες.
Η ταχύτατη εξάπλωση των ασιατικών εταιριών κατασκευής φωτοβολταϊκών μοιάζει ορθή κίνηση και από οικονομικής πλευράς μακροπρόθεσμα. Στα τέλη Απριλίου έκθεση του Διεθνή Οργανισμού Ενέργειας εκτιμούσε ότι η ευρωπαϊκή αγορά, η οποία καλύπτει το 75% των εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών παγκοσμίως, είναι κορεσμένη και τόνιζε την ανάγκη εξάπλωσης των αγορών σε περιοχές με υψηλό ηλιακό δυναμικό και προοπτικές σε περιοχές της Αφρικής και της Ασίας. [1]
[1] “Φωτοβολταϊκά: η ανάπτυξη απαιτεί νέες αγορές – Έκθεση του ΙΕΑ” , Econews, 26 Απριλίου 2012
Πηγές:
“Asia Poised To Overtake Europe As Global Solar Power Leader By 2016”, Economy Watch, 8 Μαΐου 2012,
“Asia To Overtake Europe As Global Solar Power Grows – EPIA”, Planet Ark – Reuters, Svetlana Kovalyova, 8 Μαΐου 2012,
“How China dominates solar power”, Stephen Lacey, Grist – The Guardian, 12 Σεπτεμβρίου 2011
Φωτό:wikipedia
Άρης Καπαράκης,
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr
8 Μαΐου 2012
