ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΓΥΑΛΙΟΥ: OYΡΑΓΟΣ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΕ ΜΙΑ ΕΥΡΩΠΗ ΠΟΥ ΚΑΝΕΙ ΑΛΜΑΤΑ

Ουραγός παραμένει η Ελλάδα στην ανακύκλωση γυαλιού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με έρευνα της FEVE. Η χώρα προηγείται μόνο της Κύπρου και της Τουρκίας (αμφότερες 20%) ανακυκλώνοντας μόλις το 24% των συσκευασιών γυαλιού, όταν ο μέσος όρος ανακυκλωμένου γυαλιού στην Ευρώπη είναι 66,86%.

Η ανακύκλωση γυαλιού, πολύ πιο εύκολη σε σχέση με άλλα προϊόντα μπορεί να αποφέρει εξαιρετικά περιβαλλοντικά και οικονομικά οφέλη, χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες και δαπανηρές διαδικασίες.

Η έκθεση της FEVE (Εuropean Container Glass Federation), η οποία συλλέγει στοιχεία σχετικά με την κατανάλωση γυάλινων συσκευασιών, αφορά στοιχεία για το 2009 και το 2010 και συμπεριλαμβάνει τα κράτη-μέλη της Ε.Ε, την Ουκρανία, την Τουρκία, την Νορβηγία, την Ελβετία και την Κροατία.

Πρωτοπόροι στον τομέα είναι το Βέλγιο, στο οποίο ανακυκλώνονται το 96% των γυάλινων συσκευασιών, η Ελβετία με 94%, το Λουξεμβούργο με 92% και ακολουθούν η Ολλανδία και η Σουηδία με 91%. Πολύ κοντά βρίσκονται η Νορβηγία (89%), η Δανία (88%) και η Αυστρία (85%). Η Γερμανία ανακυκλώνει το 81%, η Ιταλία το 74% και η Γαλλία, λίγο πάνω από τον μέσο όρο, το 68%. Εδώ ο χάρτης της FEVE.

Η ανακύκλωση γυαλιού αποφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα, τόσο σε περιβαλλοντικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Υπολογίζεται ότι η συνολική ποσότητα ανακυκλωμένων γυάλινων προϊόντων στην Ευρώπη για το 2010, ξεπέρασε τα 25 δις συσκευασίες συνολικού βάρους 11 εκ τόνων, αποφέροντας αποτροπή 7 εκατομμυρίων τόνων εκπομπών άνθρακα επιπλέον ή την επιπλέον κίνηση 4 εκατομμυρίων οχημάτων. Σύμφωνα με την σχετική Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι χώρες μέλη πρέπει να ανακυκλώνουν το 60% και πλέον των γυάλινων συσκευασιών (κατά βάρος). [1]

Ένα μεγάλο ποσοστό ανακύκλωσης γυάλινων συσκευασιών πανευρωπαϊκά και το πλέον εύκολο για καταναλωτές και παραγωγούς, γίνεται δια της μεθόδου της επαναχρησιμοποίησης τους, αφού προηγουμένως ο πελάτης τα επιστρέφει στο σημείο πώλησης, και αυτά επιστρέφουν στις μονάδες παραγωγής για απολύμανση και επαναγέμιση.

Φαίνεται πάντως ότι η συγκεκριμένη διαδικασία παραείναι δύσκολη για χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, όταν αλλού υπάρχουν δήμοι που υποχρεώνουν τους πολίτες τους να επιστρέφουν τις γυάλινες συσκευασίες προς ανακύκλωση (παράδειγμα το Λίππε στη Γερμανία), ή άλλοι που έχουν διαμορφώσει ειδικό κατάλογο αποζημίωσης των καταναλωτών ανάλογα με το μέγεθος της γυάλινης συσκευασίας που επιστρέφουν προς ανακύκλωση, όπως το Οντένσε στη Δανία. [2] 
Σύμφωνα με την FEVE η μέθοδος αποζημιώσεων παίζει καταλυτικό ρόλο στην διαδικασία της ανακύκλωσης. 
Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει και η εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας. Για παράδειγμα το Βέλγιο (πρώτο πανευρωπαϊκά στην ανακύκλωση γυαλιού) επέβαλε αυστηρά χρηματικά πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονταν, ενώ στην Ελλάδα, ενώ ο νόμος είναι σαφής και ξεκάθαρος, απλώς δεν εφαρμόζεται. [3]

Στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχεία της FEVE, χρησιμοποιήθηκαν το 2010 125 εκ. γυάλινες συσκευασίες εκ των οποίων επιστράφηκαν για ανακύκλωση μόλις τα 30 εκ. Σε μία χώρα με παρόμοια μεγέθη κατανάλωσης, την Ιρλανδία, από τα 142 εκ. συσκευασιών επιστράφηκαν τα 105 προς ανακύκλωση.

Εξαιτίας της σύστασής του, η οποία προέρχεται από σύντηξη προϊόντων που προέρχονται από το φυσικό περιβάλλον το γυαλί είναι ιδανικό προς ανακύκλωση υλικό και απόλυτα υγιές προς εκ νέου κατανάλωση. Τα υλικά από τα οποία προέρχεται το μετατρέπουν άλλωστε και στο πλέον υγιές και φυσικό υλικό συσκευασιών τροφίμων και ποτών.

Αναφορές:
[1] Αγγελική Καλλία, “Ευρωπαϊκό Νομικό Πλαίσιο Ανακύκλωσης Αποβλήτων: Η εφαρμογή του στην Ελλάδα”, Σόλων, 7 Ιανουαρίου 2010, 
[2] Συνέντευξη της νομικού Αγγελικής Καλλία στο Γιάννη Ζήση
[3] Στο Λίππε της Βεστφαλίας στη Γερμανία η επιστροφή των γυάλινων συσκευασιών είναι υποχρεωτική με αποζημίωση των καταναλωτών από 0.8-0,15 σεντ. Στο Οντένσε της Δανίας οι καταναλωτές αποζημιώνονται με 13 σεντ (1 κορώνα) για μπουκάλια κάτω του 1 λίτρου, με 20 σεντ (1,5 κορώνες) για πλαστικά μπουκάλια μισού λίτρου και με 40 σεντ (3 κορώνες) για μπουκάλια άνω του ενός λίτρου. Πηγή “Good Practices in collection and closed-loop glass recycling in Europe” 

Πηγές: FEVE, Friends of Glass, Click Green

Φωτό: Friends of Glass

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr

28 Mαρτίου 2012