ΠΟΛΕΙΣ-ΘΑΛΑΜΟΙ ΑΕΡΙΩΝ

Με θαλάμους αερίων μοιάζουν πολλές από τις μεγαλύτερες πόλεις του πλανήτη, εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η οποία ευθύνεται για περισσότερους από  δύο εκατομμύρια θανάτους ετησίως. 

Μια νέα έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ) αποκαλύπτει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των θανάτων αυτών θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί.

Στη λίστα του Οργανισμού συμπεριλαμβάνονται 1100 πόλεις από 91 κράτη με πληθυσμό άνω των 100.000. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων που χρησιμοποιήθηκε (η περίοδος 2003-2010) ελάχιστες είναι οι πόλεις που δεν ξεπερνούν το όριο ασφαλούς και υγιούς διαβίωσης που θέτει ο Π.Ο.Υ. Το όριο των 20 μικρογραμμαρίων/κ. εκ. αφορά τα σωματίδια PM10 και PM 2,5 σωματίδια δηλαδή 10 ή και 2,5 μικρομέτρων/ κ.εκ. η λιγότερο.  Ο μέσος όρος των 1100 εξεταζόμενων πόλεων βρίσκεται πολύ υψηλότερα από το όριο, στα 71 μικρογραμμάρια/κ.εκ.

Στη δυσμενέστερη θέση παγκοσμίως βρίσκονται οι πόλεις της Ινδίας, του Πακιστάν και της Μογγολίας. Οι πόλεις των χωρών αυτών μάλιστα καταλαμβάνουν τις 19 από τις 20 πρώτες θέσεις της λίστας. Η πόλη που σύμφωνα με την έρευνα συγκεντρώνει τα περισσότερα μικρογραμμάρια/κ.εκ. είναι η Αχβάζ στο Ιράν. Δεύτερη είναι η πρωτεύουσα της Μογγολίας Ουλάν Μπατόρ.

Οι πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου βρίσκονται πολύ υψηλά στη λίστα, όπως και πολλές πόλεις της Μέσης Ανατολής. Αναφορικά με την Ανατολική Μεσόγειο, πολύ μεγάλες συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης παρουσιάζει το Κάιρο, από τις πλέον μολυσμένες πόλεις του κόσμου, πολλές πόλεις της Τουρκίας στην Ανατολία (Βαν, Καρς, Ικόνιο, Ερζερούμ, κ.α.), πόλεις πρώην γιουγκοσλαβικών δημοκρατιών αλλά και η Λευκωσία της Κύπρου. Οι ελληνικές πόλεις είναι ψηλά στη λίστα, και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης «υπολείπονται» μόνο κάποιων πολωνικών, ισπανικών και ιταλικών. Πρώτη σε σωματίδια/κ.εκ είναι η Πάτρα (44 μγ/κ.εκ.) και ακολουθούν η Λάρισα (43) και ο Βόλος (42) με την Αθήνα τέταρτη (27).

Τα σωματίδια νέφους που εισπνέουν οι κάτοικοι των πόλεων σε ανοιχτούς αλλά και κλειστούς χώρους είναι υπεύθυνα για την εμφάνιση μιας σειράς δυσλειτουργιών και ασθενειών που μπορεί να αποβούν μοιραίες. Οξεία αναπνευστικά προβλήματα, άσθμα, προβλήματα στο κυκλοφορικό σύστημα, καρδιακά επεισόδια και καρκίνος των πνευμόνων είναι μερικές μόνο από τις ασθένειες που σύμφωνα με την έρευνα προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Το 2011 εκτιμάται ότι περισσότεροι από δύο εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν τη ζωή τους εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Οι αντίστοιχοι αριθμοί ήταν 1,34 εκ. το 2008 και 1,15 εκ. το 2004.

Σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ από τους 1,34 εκ. θανάτους του 2008, τουλάχιστον το 1,09 εκ. θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί αν εφαρμόζονταν οι κατάλληλες περιβαλλοντικές πολιτικές. Η Δρ. Μαρία Νέιρα επικεφαλής του Τμήματος Δημόσιας Υγείας και Περιβάλλοντος του Οργανισμού αναφέρει ότι με την υιοθέτηση κατάλληλων περιβαλλοντικών πολιτικών «μπορούμε να μειώσουμε αισθητά τα φαινόμενα εμφάνισης αναπνευστικών και καρδιακών προβλημάτων καθώς και του καρκίνου των πνευμόνων». Προσθέτει όμως ότι «σε πολλά κράτη δεν έχουν καν οριοθετηθεί ανώτατα επιτρεπτά όρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενώ σε όσα υφίστανται, οι διαφορές είναι πολύ μεγάλες».

Οι μεγαλύτεροι υπεύθυνοι για την ατμοσφαιρική ρύπανση σε πόλεις τόσο του ανεπτυγμένου όσο και του αναπτυσσόμενου κόσμου, είναι τα καυσαέρια των μεταφορών, οι βιομηχανικές μονάδες και τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν άνθρακα, η βιομάζα αλλά και η καύση ξύλων (σε πιο φτωχές περιοχές).

(Πηγές: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Environmental News Network)
Φωτό: wikipedia

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr

29 Σεπτεμβρίου 2011