ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ: ΘΗΣΑΥΡΟΣ H… ΑΝΘΡΑΚΑΣ

Δεν είναι λίγοι αυτοί που το έχουν χαρακτηρίσει ως την επανάσταση του 21^ου αιώνα. Το Διαδίκτυο αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιμο όπλο πληροφόρησης, εκπαίδευσης και ψυχαγωγίας. Όχι όμως με τον τρόπο που συνήθως χρησιμοποιείται παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας, η οποία επιπλέον κατέχει χαμηλά ποσοστά πρόσβασης σε σχέση με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά. Όλες οι μετρήσεις και εκτιμήσεις που γίνονται σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου μοιάζουν απογοητευτικές για τη χώρα μας σε επίπεδο προσβασιμότητας, όπου καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις πανευρωπαϊκά. Ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα και όσον αφορά στο επίπεδο χρησιμοποίησής του και τις δυνατότητες αξιοποίησής του, αλλά κάτι τέτοιο αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο.

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Internet World Stats στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το 46,2 του πληθυσμού έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Ο αριθμός αυτός υπολείπεται κατά πολύ όλων των Δυτικοευρωπαϊκών κρατών (με εξαίρεση το 48,1% της Πορτογαλίας) και του μέσου όρου στην Ευρώπη (58,4%) και είναι ίσος με την πρόσβαση στη Λευκορωσία, ενώ υπερτερεί ελάχιστα της Τουρκίας (45%) και της Αλβανίας (43,5%)[1].

Οι Έλληνες υπερτερούν σε προσβασιμότητα στο διαδίκτυο μόνο σε σχέση με την Τουρκία, την Αλβανία, την Κύπρο, το Κόσοβο, τη ΦΥΡΟΜ, τη Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, τη Ρουμανία και την Ουκρανία. Σε κάποιες από αυτές τις χώρες πάντως (π.χ. Τουρκία, Ουκρανία) οι ρυθμοί αύξησης της προσβασιμότητας είναι πολλαπλάσιοι του αντίστοιχου ελληνικού, δεδομένο που ίσως φέρει την Ελλάδα ουραγό στην προσβασιμότητα τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Επιπλέον, οι Έλληνες μοιάζουν ιδιαίτερα γοητευμένοι από τις ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης. Έτσι, τον Αύγουστο του 2010 το ποσοστό των Ελλήνων χρηστών του Facebook βρισκόταν στο 27,2% των χρηστών στη χώρα μας, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από χώρες των οποίων οι πολίτες έχουν προσβασιμότητα στο διαδίκτυο η οποία ξεπερνά το 70% του πληθυσμού[2]. Ο αριθμός πάντως των σελίδων του Facebook που προέρχεται από την Ελλάδα πλησιάζει τα 3 εκατομμύρια.

Όσον αφορά στους δημοφιλέστερους ιστότοπους για τους Έλληνες, πέραν των γνωστών ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, υπηρεσιών παροχής ιστολογίων, και του youtube, στις πρώτες θέσεις των αναζητήσεων βρίσκονται αθλητικές ιστοσελίδες, ιστοσελίδες ερωτικού περιεχομένου και ειδησεογραφικές ιστοσελίδες που εστιάζουν σε ειδήσεις και φήμες σχετικά με τον τρόπο ζωής διασήμων προσώπων του καλλιτεχνικού συνήθως χώρου. Είναι πολύ εύκολο να διαπιστώσετε τι ψάχνουν οι Έλληνες στο Διαδίκτυο, αρκεί να θέσετε σε λειτουργία την υπηρεσία αυτόματης συμπλήρωσης των μηχανών αναζήτησης, προκειμένου να σας βγάζουν αυτόματα τις δημοφιλέστερες έρευνες ανάλογα με το γράμμα που πατάτε στο πληκτρολόγιό σας. Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους!

Η επισκεψιμότητα σε ιστοσελίδες τέτοιας θεματολογίας πάντως δεν αποτελεί ελληνική μοναδικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η λίστα της υπηρεσίας της Yahoo η οποία ενημερώνει σε πραγματικό χρόνο τις δημοφιλέστερες αναζητήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες. Έτσι για παράδειγμα, την ίδια στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες διεξάγουν άλλη μία «ανθρωπιστική» επέμβαση σε κάποιο σημείο του πλανήτη, οι δημοφιλέστερες αναζητήσεις περιλαμβάνουν το προφίλ κάποιας διάσημης ηθοποιού, το βίντεο κάποιου τηλεοπτικού προγράμματος reality, ή την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με κάποιο νέο βιντεοπαιχνίδι.

Στην Ελλάδα πάντως, ίσως και εξαιτίας της χαμηλής σχετικά προσβασιμότητας, εκλείπουν – ως προς το μέγεθος τουλάχιστον- κάποια άλλα ανησυχητικά στοιχεία σχετικά με την εξάρτηση από το Διαδίκτυο. Τον Μάρτιο του 2011 για παράδειγμα υπολογίστηκε ότι το 20% των Βρετανών τρώνε το βραδινό τους μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή, ενώ ένα στα πέντε παιδιά στη Βρετανία έχει παραδεχτεί ότι κάποια στιγμή αμέλησε να φάει ή να κοιμηθεί κάποια νύχτα προκειμένου να παραμείνει online[3]. Παρόμοια προβλήματα αρχίζουν τα τελευταία χρόνια να γίνονται σοβαρά και στην Ελλάδα. Στην Νότια Κορέα ένα ζευγάρι γονιών είχε αμελήσει το νεογέννητο παιδί του μέχρι θανάτου, επειδή είχε εθιστεί σε ένα διαδικτυακό παιχνίδι!  

Από το 1997 εξάλλου μία νέα πάθηση είχε καταγραφεί, αυτή του διαδικτύου, με επιστημονικό όνομα το Internet Addiction Disorder (IAD – Διαταραχή Εθισμού στο Διαδίκτυο) και “νονό” τον καθηγητή Ίβαν Γκολντμπεργκ. Η IAD, δεν αποτελεί αναγνωρισμένη ψυχιατρική διαταραχή στα ταξινομικά συστήματα των ψυχικών νόσων, αλλά είναι μία από τις 12 νέες προς ένταξη ψυχιατρικές διαταραχές[4].

Εκτός όμως του ολοένα μεγαλύτερου εθισμού που προκαλεί το Διαδίκτυο και οι όποιες εφαρμογές του, εκρηκτική ανάπτυξη παρουσιάζουν τα κινητά τηλέφωνα που παρέχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο. Στη χώρα μας οι πωλήσεις τέτοιων συσκευών ξεπερνούν πλέον τις πωλήσεις συμβατικών υπολογιστών[5], ακολουθώντας την παγκόσμια τάση. Οι εταιρίες μάλιστα φαίνονται αρκετά ευχαριστημένες, αφού σύμφωνα με στοιχεία ένας στους τέσσερις χρήστες κινητών με διαδικτυακή πρόσβαση, έχουν κάποια στιγμή ανταποκριθεί θετικά σε διαφημιστικό μήνυμα στο κινητό τους[6].