Η ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ ΤΟΥ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥ (του Γιάννη Ζήση)
|
Από εξελικτική σκοπιά, ο ρόλος της δημιουργικής φαντασίας είναι ιδιαίτερα σημαντικός, αλλά η εποικοδομητική της όψη μπορεί να προσεγγιστεί μόνο μέσα από μια διαλεκτική σχέση εξισορρόπησης με την έννοια της βιωσιμότητας. Το πρόβλημα της απελευθέρωσης από τις αρνητικές πλευρές της φαντασίας σχετίζεται, σε έναν μεγάλο βαθμό, με το πεδίο ποιότητας, στο οποίο πολώνεται το φαντασιακό στον άνθρωπο. Αυτό το πεδίο πόλωσης του φαντασιακού είναι και ο καθοριστικός παράγοντας για τη δυναμική και τις συνέπειες της χρήσης του. Εκτός από τη «φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας», έχουμε και τη «φαντασιακή θέσμιση της οικονομίας».[1] Το φαντασιακό λειτουργεί ως ένας παράγοντας διεύρυνσης των δυνατοτήτων. Ενδιαφέρον έχει η άποψη του ψυχολόγου Καρλ Γιουνγκ για τη δημιουργική και την ανισσόροπη λειτουργία της φαντασίας: Αυτή η παρατήρηση μας υπενθυμίζει την ανάγκη χάραξης από τον πολίτη μιας πορείας ωρίμανσης της συνείδησης, αυτοπραγμάτωσης και απελευθέρωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, η φαντασιακή δυναμική οδηγεί σε ανισορροπίες που επιφέρουν κατάρρευση και καταστροφή, υπό όρους μιας συνήθους στατιστικής εξέλιξης των συμβάντων και υπό συνθήκες οριακές, στατιστικά. Το κρίσιμο θέμα μας, ως πολίτες, είναι και παραμένει το «να μετουσιώσουμε όλους τους θεατρικούς πόρους – και ως τέτοιον θα θεωρήσουμε και τον πλούτο, όπως και το θέαμα σε απελευθερωτική οντολογία αυτοπραγμάτωσης – σε αμεσότητα και πνεύμα ολότητας, σε πλήρη ομολογία προοδευτική και αποκαλυπτική».[3] Αναφορές: Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας Ημερομηνία δημοσίευσης: 30 Οκτωβρίου 2010 |
H φαντασία είναι μια από τις θεμελιώδεις δημιουργικές δυνάμεις και θεμελιώδης παράγοντας πίσω από το πεδίο της κοινωνικής, της οικονομικής και της πολιτισμικής θέσμισης.