ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ: ΖΗΤΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ ΤΡΟΠΟΥ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ – ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΩΝ THIERRY GAUQUELIN ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗ ΠΑΝΤΗ ΣΤΗ ΜΚΟ ΣΟΛΩΝ
Ο Thierry Gauquelin καθηγητής Οικολογίας του Πανεπιστημίου της Provence (Aix–Marseille I) και ο Ιωάννης Παντής, καθηγητής Οικολογίας και αντιπρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου μιλούν στη ΜΚΟ Σόλων για μια σειρά θεμάτων που σχετίζονται με τη Μεσόγειο θάλασσα, τη βιοποικιλότητα και τις απειλές που δέχεται αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι κοινωνίες της Μεσογείου θα πρέπει να αλλάξουν σε έναν αειφορικό και λιγότερο καταναλωτικό τρόπο ζωής.
Πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στη Μεσόγειο τα επόμενα χρόνια σχετικά με τα ζητήματα της βιοποικιλότητας και των απειλών που δέχεται;
Θα απαιτηθεί μια αλλαγή πολιτικών ή συνειδήσεων προκειμένου να βελτιωθεί η κατάσταση και πως μπορεί η οικονομική κρίση να έχει και θετικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά μας και συνεπαγωγικά στο περιβάλλον; -Η Μεσόγειος αντιμετωπίζει μία σειρά απειλών, όπως η μόλυνση, η υπεραλιεία, τα εισαγόμενα είδη, η άνοδος της στάθμης των θαλασσών και η υπερεκμετάλλευση των παράκτιων περιοχών. Ποια από όλες αυτές πιστεύετε ότι συνιστά την κύρια απειλή; Τhierry Gauquelin: Η κύρια απειλή είναι μάλλον η εκβιομηχάνιση και η βιομηχανία του τουρισμού. Μεγάλες απειλές αποτελούν επίσης και τα εισαγόμενα είδη αλλά και η μόλυνση. Δεν νομίζω ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι το μεγάλο πρόβλημα για τη Μεσόγειο. -Οι παρούσες πολιτικές στον τομέα του περιβάλλοντος στη Μεσόγειο πρέπει να αλλάξουν προκειμένου να μειωθεί ο ρυθμός απώλειας της βιοποικιλότητας; Τhierry Gauquelin: Πρέπει να αρχίζουν να εφαρμόζονται οι πολιτικές που ήδη υπάρχουν. Κάποιες πολιτικές που υπάρχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν έχουν ενσωματωθεί στη λειτουργία των κρατών ώστε να εφαρμοστούν. Υπάρχουν πολλές και καλές ιδέες, όπως για παράδειγμα η διατήρηση των προστατευμένων πράσινων περιοχών, η οποία δυστυχώς δεν εφαρμόζεται.
|
|
Ιωάννης Παντής: Ένας μεγάλος επιστήμονας είχε πει «έχω ένα όνειρο, να μετρηθεί η βιοποικιλότητα σε ένα τετραγωνικό μέτρο». Τhierry Gauquelin: Συμφωνώ. Είναι αδύνατον να εξακριβώσουμε πόσα είδη υπάρχουν στον πλανήτη. Ίσως είναι ένα εκατομμύριο, ίσως δέκα εκατομμύρια. |
-Πιστεύετε ότι η κατάσταση στη Μεσόγειο είναι αναστρέψιμη ή απλώς από εδώ και στο εξής θα πρέπει να προσαρμοστούμε με τις επιπτώσεις των φαινομένων και να μειώσουμε την έντασή τους; Ιωάννης Παντής: Νομίζω ότι κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλή πρόβλεψη αυτή τη στιγμή. Αυτό που κάνουμε είναι να χρησιμοποιούμε μοντέλα για να κάνουμε υποθέσεις. Τα μοντέλα αυτά δείχνουν ότι πιθανώς έχουμε σημαντικές μεταβολές στο νερό. Όλα αυτά είναι ακόμα σε μία βάση υποθετική. Τhierry Gauquelin: Πιστεύω ότι αποτελεί ικανότητα των ειδών να προσαρμόζονται στις αλλαγές. Στο παρελθόν τα είδη επέδειξαν ότι είναι φυσιολογικό για αυτά να προσαρμόζονται και να εξελίσσονται. Τώρα όμως το πρόβλημα είναι η πολύ γρήγορη εξαφάνιση πολλών ειδών. -Η οικονομική κρίση θα αποτελέσει άλλοθι για τις κυβερνήσεις προκειμένου να μην προχωρήσουν ή να αναστείλουν κάποια μέτρα και πολιτικές αναγκαίες για το περιβάλλον; Ιωάννης Παντής: Πιστεύω ότι μπορούν να προκύψουν και θετικά και αρνητικά. Κανένα πράγμα δεν είναι πολύπλευρο, όλα έχουν πολυσήμαντα αποτελέσματα. Ένα παράδειγμα: ακριβαίνει πολύ η βενζίνη –ως αποτέλεσμα της κρίσης. Αυτό έχει ως συνέπεια να μην χρησιμοποιούμε τόσο συχνά το αυτοκίνητο, με θετικές επιπτώσεις στη ρύπανση του αέρα. Κάτι άλλο: περιορίζουμε τον καταναλωτισμό μας, επειδή δεν έχουμε τα χρήματα να είμαστε τόσο καταναλωτικοί και αυτό μπορεί να έχει θετική επίπτωση στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων. Τhierry Gauquelin: Πιστεύω ότι το μεγάλο μάθημα σχετικά με το ζήτημα της διατήρησης και της προστασίας της φύσης είναι ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα χωρίς τον άνθρωπο, πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει ο άνθρωπος σε αυτό το πλαίσιο. |
Η συνέντευξη δόθηκε στα πλαίσια της επιστημονικής συνάντησης “Βιοποικιλότητα και Μεσόγειος” που διοργάνωσε το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών στις 7 Οκτωβρίου 2010. Ευχαριστούμε την κ. Στρατηγού από το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών Συνέντευξη: Άρης Καπαράκης 12 Οκτωβρίου 2010 |