ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ

ΘΑΛΑΣΣΑ: ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΟΛΥ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΟΣΑ ΝΟΜΙΖΑΜΕ ΓΙΑ ΑΥΤΗΝ

Histiote - Σόλων ΜΚΟ
image_pdfimage_print

      Histiote - Σόλων ΜΚΟΗ μεγαλύτερη προσπάθεια καταγραφής των θαλασσίων ειδών σε παγκόσμιο επίπεδο που έγινε ποτέ, κατέληξε μετά από δέκα έτη παρατηρήσεων, στην εκτίμηση ότι  ο άνθρωπος έχει ανακαλύψει μόλις το 25% των ζώντων οργανισμών σε θάλασσες και ωκεανούς.
 
      Η Απογραφή Θαλάσσιας Ζωής του παγκοσμίου Δικτύου Census of Marine Life, στην οποία έλαβαν μέρος επί δέκα έτη περισσότεροι από 2.700 επιστήμονες, 670 οργανισμοί και ιδρύματα από 80 κράτη, επιβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι ο ρυθμός των αλλαγών στη φύση είναι πολύ πιο γρήγορος από την ανθρώπινη παρατήρηση.

Ο επιστημονικός κόσμος δεν μπορεί να προσδιορίσει αλλά μόνο να εκτιμήσει το μέγεθος της βιοποικιλότητας παγκοσμίως, προκειμένου να προβεί στις αντίστοιχες εκτιμήσεις για το ποια είδη και σε ποιες περιοχές απειλούνται. Η ανακάλυψη νέων ειδών, η εξαφάνιση άλλων, τα εισαγόμενα είδη φυτών και ζώων από περιοχή σε περιοχή και μια σειρά άλλων παραμέτρων μεταβάλλουν την βιοποικιλότητα καθημερινά σε ρυθμούς που είναι αδύνατον να καταμετρηθούν από τον άνθρωπο.

      Η έρευνα που βασίστηκε σε 10ετή παρατήρηση και καταγραφή των θαλάσσιων ειδών και περιελάμβανε περίπου 30 εκατομμύρια αποστολές παρατήρησης για περισσότερα από 120.000 είδη, χαρτογράφηση θαλασσίων οδών και διαδρόμων,  ανακάλυψε 6.000 νέα είδη, ενώ κάποια είδη που θεωρούσαμε προς εξαφάνιση βρίσκονται σε κανονικούς αριθμούς. Μερικές από τις ανακαλύψεις εξέπληξαν τους επιστήμονες: μεταξύ των ειδών που ανακαλύφθηκαν είναι και ένα είδος γαρίδας στην Αυστραλία το οποίο μέχρι τώρα θεωρούταν πως είχε εξαφανιστεί πριν 50 εκατομμύρια χρόνια!

       Ένα εκατομμύριο είναι ο εκτιμώμενος αριθμός διαφορετικών ειδών θαλάσσιας ζωής με τους επιστήμονες του Census of Marine Life να πιστεύουν ότι, ο άνθρωπος έχει ανακαλύψει και καταγράψει μόλις τα 230-250 χιλιάδες από αυτά. Χαρακτηριστικό είναι το εκτιμώμενο ποσοστό ειδών προς ανακάλυψη σε κάποιες περιοχές του πλανήτη. Πιστεύεται ότι στην Αυστραλία δεν έχει καταγραφεί το 80% των ειδών, στα μεγάλα βάθη της Μεσογείου το 75% και στις ιαπωνικές θάλασσες το 70%. Κάθε γεωγραφική περιοχή έχει τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά με χιλιάδες παραμέτρους να παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη, την παραγωγικότητα, την εμφάνιση ή την εξαφάνιση ειδών.

       Εκτός της μεγαλύτερης βιοποικιλότητας από αυτή που μέχρι τώρα εκτιμούσαμε ότι υπάρχει, άλλα πολύ σημαντικά στοιχεία που έδειξε η έρευνα είναι ότι  ο μεταβαλλόμενος θαλάσσιος κόσμος λειτουργεί πολύ πιο διαδραστικά στον χώρο μέσω της γεωγραφικής κατανομής των ειδών και των κινήσεων τους, είναι περισσότερο επηρεασμένος από την ανθρώπινη επίδραση ενώ είναι και λιγότερο γνωστός και εξερευνημένος από όσο πιστεύαμε μέχρι σήμερα.

       Η συνεχής προσπάθεια καταγραφής όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ειδών ζώων και φυτών παγκοσμίως αποτελεί μια επίπονη αλλά εξαιρετικά σημαντική διαδικασία προκειμένου οι επιστήμονες να έχουν όσο το δυνατόν καλύτερη εκτίμηση για την κατάσταση και το μέγεθος της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Οι συνεχείς αλλαγές στη φύση θέτουν νέες προκλήσεις στην επιστημονική κοινότητα.
       Ίσως όμως, παρά την εκπληκτική τεχνολογική εξέλιξη, είμαστε ακόμα “μικροί” ή αρκετά ματαιόδοξοι για να πιστεύουμε ότι μπορούμε να καταγράψουμε τη φύση στην ολότητά της. Απλά νούμερα μας δίνουν την εξήγηση για αυτή την αδυναμία: μόνο το νότιο ημισφαίριο καλύπτεται κατά 80% από ωκεανούς, των οποίων το βάθος κατά μέσο όρο ξεπερνά τα 4.000 μέτρα σε ποσοστό 70% της συνολικής τους επιφάνειας.

Δείτε τα συμπεράσματα της έρευνας Census of Marine Life (pdf).

(ΠηγέςScience DailyCensus of Marine Life Australian Geographic)

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr 

8 Oκτωβρίου 2010