ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗ: ΘΥΜΑ ΚΑΙ ΝΕΜΕΣΗ
|
|
Οι επιπτώσεις της παγκόσμιας υπερθέρμανσης στην Ανταρκτική δεν είχαν γίνει μέχρι πρόσφατα άμεσα ορατές, τουλάχιστον σε βαθμό παρόμοιο με αυτόν της Αρκτικής, δεδομένο που έκανε πολλούς αρνητές και σκεπτικιστές του φαινομένου της κλιματικής αλλαγής να την αναφέρουν ως βασικό τους επιχείρημα. Τα επιστημονικά στοιχεία όμως δείχνουν ότι σε περιοχές της ηπείρου η μέση θερμοκρασία τον 20ο αιώνα αυξήθηκε έως και 0,9 βαθμούς Κελσίου, παραπάνω δηλαδή από τον παγκόσμιο μέσο όρο για το ίδιο διάστημα (0,7 β.).|
Θύμα Το γεγονός ότι η δυτική Ανταρκτική επηρεάζεται λόγω της θέσης της ιδιαίτερα και από τους ωκεάνιους ανέμους την καθιστά σύμφωνα με τους επιστήμονες εξαιρετικά ευάλωτη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Επιπλέον το γεγονός ότι η περιοχή αυτή αποτελεί στην ουσία ένα σύμπλεγμα νήσων πάγου επιταχύνει την περίπτωση τήξης τους, σε αντίθεση με τις συμπαγείς εκτάσεις στα ανατολικά. Οι παγωμένοι αυτοί νησιωτικοί όγκοι συχνά έχουν μέγεθος αντίστοιχο κάποιων μεσαίων σε έκταση κρατών. Σύμφωνα με στοιχεία της ΝASA το 2005, σε σύντομο χρονικό διάστημα είχαν λιώσει πάγοι ίσοι με το μέγεθος της Σουηδίας, ενώ την τελευταία δεκαπενταετία όλο και μεγαλύτεροι όγκοι πάγων αποκολλούνται και λειώνουν με ρυθμούς εξαιρετικά γρηγορότερους αυτών που είχαν εκτιμήσει αρχικά οι επιστήμονες. Στην αρχή του 2009 Βρετανοί επιστήμονες γνωστοποίησαν την τήξη παγόβουνου έκτασης ανάλογης με εκείνη της Βόρειας Ιρλανδίας. Οι επιστημονικές ενδείξεις που προσέφεραν για χρόνια οι βάσεις παρατήρησης στην Ανταρκτική έδειχναν ως πλέον ευάλωτες τις παράκτιες περιοχές της ηπείρου. Μέσα στην δεκαετία που πέρασε όμως, όλο και περισσότερα στοιχεία, νέα δεδομένα και γεγονότα έδειξαν ότι ολόκληρη η ήπειρος είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, καθώς με την βοήθεια δορυφόρων διαπιστώθηκε ότι η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας επηρεάζει άμεσα και τις «ηπειρωτικές» περιοχές. Όλα δείχνουν ότι οι αλλαγές στις οποίες υπόκειται η ήπειρος δεν θα έχουν δραματικές συνέπειες μόνο για την ίδια την Ανταρκτική αλλά και για ολόκληρο τον πλανήτη, σαν μία “ανταπόδοση” της παγωμένης ηπείρου. Νέμεση Οι θερμότερες αέριες μάζες μεταβάλλουν τις θερμοκρασίες των ανέμων παγκοσμίωςμεταβάλλοντας την θερμοκρασία των ανέμων σε παγκόσμιο επίπεδο, με αποτέλεσμα ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως για παράδειγμα το δριμύ ψύχος σε πολλές περιοχές της γης τους χειμερινούς μήνες του 2005-2006, 2007-2008 και 2009-2010. Με την Ανταρκτική να συγκεντρώνει το 90% των παγκόσμιων πάγων και το 70% του γλυκού νερού του πλανήτη, υπολογίζεται ότι μία τήξη σημαντικών ποσοτήτων των πάγων της είναι ικανή να επιφέρει άνοδο της στάθμης των υδάτων από 2,5 έως και 5 μέτρα και να επηρεάσει και την αλατότητα των ωκεανών. Ο χάρτης της πανίδας και της χλωρίδας της περιοχής μεταβάλλεται δραματικά, όχι μόνο εξαιτίας των ειδών που κινδυνεύουν ή εξαφανίζονται, αλλά και των νέων ειδών που εισβάλλουν στην περιοχή εξαιτίας των υψηλότερων θερμοκρασιών, δεδομένο εξαιρετικά επικίνδυνο για την βιοποικιλότητα της περιοχής. Μπορεί λοιπόν η Αρκτική λόγω θέσεως και των ταχύτατων δραματικών αλλαγών που έχει υποστεί να έχει «τραβήξει» τα βλέμματα της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας και των ΜΜΕ, αλλά φαίνεται ότι και η Ανταρκτική τα επόμενα χρόνια θα βρεθεί στο επίκεντρο της μελέτης και των επιπτώσεων της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, τόσο ως «θύμα» όσο και ωςως Νέμεση για την εκ μέρους του ανθρώπου κακή διαχείριση των φυσικών πόρων. |
|
Άρης Καπαράκης 12 Ιουλίου 2010 |