H ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ (του Γιάννη Ζήση)

Αν δεν είναι αυτό δεν της μένει να ‘ναι τίποτε άλλο από μηδενιστική μηχανιστική διακύμανση στερημένη – νοηματικά και αναφορικά – της ταυτότητας.  Συνεπώς είναι το πεδίο της Εργασίας για το Υπερβατικό, μόνο που αυτό οφείλει να συντελεσθεί με όρους στοχευμένης ενάργειας και εναρμόνισης σε συνάφεια και με το Λειτουργικό φυσικό πεδίο. Αυτό σημαίνει ότι προσεγγίζει το Υπερβατικό μέσα από την αναθεώρηση – την μετουσιωτική και μεταμορφωτική – του δεδομένου και υφισταμένου, μεγιστοποιώντας τα όρια του εφικτού και της εξέλιξης. Έτσι εξ’ άλλου λειτούργησε και η εξελικτική οργανισμική ταυτοποίηση, στην ίδια λογική της «προχώρησης» στην μεταφυσική οργανικότητα του Α.Ν. Ουάιτχεντ.

      Πρέπει δηλαδή αφ’ ενός να αντιληφθούμε ενορατικά την εσώτερη φύση και προοπτική της συνείδησης και αφ’ ετέρου αντίστοιχα την εσώτερη φύση και προοπτική του επιστητού της και να λειτουργήσουμε εξελικτικά. Αυτό το εγχείρημα στην ουσία είναι ενιαίο και δηλώνει μια ενοποιητικά διακρίνουσα αντίληψη και με ενορατική απόσπαση και αφαίρεση. Είναι η απόσπαση που επιφέρει υπερβατική ταύτιση και πρόθεση. 

Συνείδηση και αντίληψη του Όλου 
       Η συνείδηση είναι η ψυχική προβολή του Πνεύματος στην εξέλιξη και τη ζωή της μορφής. Είναι η υπερβατική και απελευθερωτική ζεύξη στην ζωή και την δημιουργό αφαιρετικοποίηση της μορφής. Αποτελεί βουλητικοποίηση των όντων στην προοπτική της υπερβατικής αυτοπραγμάτωσης, στην αντίληψη και την ταύτιση με το Όλο και την ένθεη Ενόρμησή του. Οι διαστάσεις αντίληψης του Όλου και των ζωντανών μερών του, αποτελούν μέρος αυτής της Ζωντανής Συνείδησης, της Υπερβατικής Κοινωνίας της συνειδητότητας.

       Η συνείδηση λειτουργεί ως διαμεσολαβητής στην σχέση πνεύματος και ύλης. Αυτή η διαμεσολάβηση δεν πρέπει να εξελιχθεί σαν αποκλειστική πύκνωση και αρνητική «απλοϊκά» τόσο προς την περιεκτική αραιότητα και απλότητα του Υπερβατικού ως προς την σκέψη μορφής και την μορφή σκέψης, όπως επίσης και ως προς την φυσιολογία της έμμορφης ζωής που υποβάλλεται βέβαια σε μια εξελικτική κάθαρση και διαύγαση αναγεννητική και εκφραστική για το πνεύμα. Τόσο η νοητική, όσο και η συναισθηματική πύκνωση της συνείδησης πρέπει να αποφευχθεί παρά το γεγονός ότι η πύκνωση αποτελεί ένα μέρος της δημιουργικής ανάπτυξης και της εξελικτικής προοπτικής. Η συμπληρωματικότητα, η υπερβατική εξισορρόπηση και αρμονία πρέπει να ελέγχουν τις διαδικασίες πύκνωσης – τόσο της συνείδησης, όσο και της φυσιολογικής οργάνωσης – σ’ όλα τα πεδία.

        Η συνείδηση χρειάζεται θεραπεία για να γίνει θεραπευτική δύναμη. Η συνείδηση στο πεδίο της φυσιολογικής δυναμικής της δεν έχει ουσιαστικά ερευνηθεί, καθώς δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη ισχυρές και ποιοτικές όψεις της – πέραν της ψυχοκοινωνικής, αισθητηριακής και επιστημονοτεχνολογικής αναφοράς της και τις στερεότυπες, μιμητικές και αναπαραγωγικές παραστάσεις της ενταγμένες στο πλαίσιο απλοϊκών εννοιακών και επιγνωσιακών προσεγγίσεων. 

Συνείδηση και ολιστική επιστημονική έρευνα 
       Ωστόσο αρχίζει να αναγνωρίζεται και φυσιολογικά ότι υφίσταται μια ολιστική ψυχόσφαιρα με μια επικοινωνιακή δυναμική και ανάδραση με ισχυρά αποτελέσματα στον οργανισμό – ακόμη και φαρμακολογικά – καθώς πλέον και οι φαρμακολογικές επιδόσεις οφείλουν όλο και πιο πολύ να συγκρίνονται με επιδόσεις placebo, ιδιαίτερα στα ψυχοφάρμακα.   
       Παράλληλα έχουν αρχίσει να διευρύνονται – με ευρύτητα εργαλείων έρευνας – ζητήματα ψυχονευρό-ανοσοβιολογίας παρά το γεγονός ότι ο κλάδος της νευροβιολογικής προσέγγισης του εγκεφάλου περνάει την πιο «υλιστική και μηχανιστική» του καμπή. Όμως η ολιστική αυστηρά επιστημονική προσέγγιση μέσα και από διεπιστημονική και διακλαδική συστημική σύνθεση αναδεικνύει – ακόμη και σε επίπεδο στατιστικών μελετών – όλο και πιο πολύ μια ολιστική ευθυγράμμιση της συνειδησιακής κατάστασης και επίδρασης στην φυσιολογική. Το σώμα δεν λειτουργεί μόνο με αναγωγική αναλυτική πόλωση, αλλά και με ολιστική πόλωση και διακυβέρνηση, με ουσιαστική τουλάχιστον ψυχολογική αναφορά.

       Η ολιστική έρευνα αρχίζει. Δεν αναιρεί την αναλυτική έρευνα, την συμπληρώνει και αυτό σημαίνει βέβαια και την υπέρβασή της γι’ όλους εκείνους που την θεωρούν «πλήρη και ικανή».

        Όπως όμως και να ‘χει το ζήτημα της συνείδησης στον τομέα της φυσιολογίας – και το οποίο θα επιλυθεί με χρόνο και ανοικτή έρευνα – υφίσταται το θέμα ότι η οργάνωση – σε ένα επίπεδο με νέες βάσεις – είναι εξαιρετικά και ολοκληρωτικά, αποτελεσματικά ουσιαστική σε δύο πεδία. 
        1.Το πρώτο πεδίο είναι αυτό κάθε ψυχοκοινωνικής αναφοράς. 
        2.Το δεύτερο πεδίο αφορά την ανάδυση νέων όψεων και καταστάσεων αισθαντικότητας, σκέψης και βιωματικής επίγνωσης ή σχέσης. 

Συνείδηση ως δικαίωμα απελευθέρωσης και ευθύνης 
        Ο φόβος μήπως απολεσθεί ο γραμμικός έλεγχος της συνείδησης από τους ανοιχτούς ορίζοντές της δεν πρέπει να αποβεί ολοκληρωτισμός της εκάστοτε «σύγχρονης επιστήμης και λογικής» καθώς και η τελευταία μ’ όλη την προσπάθεια της να είναι αντικειμενική δεν μπορεί να αποφύγει το γεγονός ότι είναι ανοικτή σε ιστορικές «αδράνειες νοοτροπίας», σε ερευνητικές πλάνες και ψυχολογικούς πατερναλισμούς, δομές και λειτουργίες. Αυτό δεν σημαίνει μια ανεξέλεγκτη μορφογένεση της συνείδησης και έναν ασύδοτο υποκειμενισμό που θα εμπνέεται από συνειδησιακή υπανάπτυξη, ρήξη και συγκαλυμμένη ιδιοτέλεια.

        Σίγουρα όμως παραμένει δικαίωμα η ανοικτή βιωματική προοπτική για καθένα ιδιαίτερα στην υπαρξιακή αντιμετώπιση που έχει θιγεί ώριμα από την εξελικτική αναζήτηση του ανθρώπου και της συνειδητότητας, καθώς μάλιστα αυτή είναι εξοπλισμένη με ψυχοβιολογικά και υπαρξιακά ένστικτα που έχουν το ιστορικό βάθος όλης της φύσης, της εξέλιξης και του πολιτισμού.

         Είναι υποχρέωσή μας αυτοί οι ανοιχτοί ορίζοντες για μια νέα συνειδητότητα να προσεγγισθούν στην βάση μιας σύνθεσης, αμοιβαίας αλληλεπίδρασης και συστημικής συνέπειας που βασίζεται παράλληλα στην μείζονα ελευθερία. Παραμένει η συνείδηση πάντα ως δικαίωμα αυτοβελτίωσης, επικοινωνίας και υπαρξιακής ικανοποίησης, υπό την ευθύνη της αναγνώρισης της ολότητας και της αβλαβούς συνεισφοράς και αμοιβαιότητας για την ολοκλήρωση της έκφρασης και της εξέλιξης της. 

Συνείδηση, πνεύμα και ομορφιά 
        Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε παράλληλα ότι υπάρχει μια παραδοσιακή πνευματικότητα, όπως και μια σύγχρονη πνευματικότητα με ποικιλομορφία, όπως θα υπάρξει και μια νέα πνευματικότητα, και όλες αυτές θα συνθέτουν ένα πνευματικά ανελισσόμενο πεδίο μάθησης. Μέσα στην πνευματική ανέλιξη δεν μπορεί να συμπεριληφθεί τίποτε ως υπανάπτυξη, αλλά μόνο ως πνευματικός έλεγχος, μέτρο, ισορροπία, αρμονία, συμπλήρωση και ολοκλήρωση.  

       Στην επικοινωνία αυτού του πνευματικού ορίζοντα ενυπάρχουν πυκνότητες και αραιότητες μέσων, πεδίων, ποιοτήτων και περιεχομένων ποικίλες.  
   Η ομορφιά αυτή υπηρετεί την ολότητα της αλήθειας και την κοινότητα του αγαθού. 
  Η ομορφιά αυτή ατενίζει το πρίσμα του απείρου και της ολότητας όπως αντανακλούν οι γαλήνιες θάλασσες, το φως του ήλιου. 
  Η ομορφιά αυτή συνθέτει τις ακτίνες όπως ένα περιστρεφόμενο διαμάντι. 
  Η ομορφιά αυτή μας απελευθερώνει ποιητικά στον δρόμο του εγκάρδιου στοχασμού. 
  Η ομορφιά αυτή οικοδομεί τον βιωματικό ναό της πνευματικής ελευθερίας. 
  Η ομορφιά αυτή είναι γιορτή του πνεύματος. 
  Η ωραιότητα είναι πηγή έμπνευσης από την Βεβαιότητα της Ύπαρξης. 
  Είναι το Όνειρο Αυτογνωσίας που συνεισφέρουν πνεύμα και ύλη και το άρωμα της Ζωής στην    Ενότητα της Ενέργειας. 
  Μ’ αυτή ο λόγος γίνεται Τραγούδι και το τραγούδι Χαρά και αγάπη της δημιουργίας.      

21 Ιουνίου 2010

Γιάννης Ζήσης, συγγραφέας
Μέλος της γραμματείας της ΜΚΟ Σόλων
ioanniszisis@solon.org.gr