Ένα από τα πιο διάσημα και δυνατά ζώα του παγκόσμιου οικοσυστήματος, η τίγρης, κινδυνεύει άμεσα με πλήρη αφανισμό. Με τον παγκόσμιο πληθυσμό των εννέα σημαντικότερων ειδών της να έχει μειωθεί σε μόλις 3.200, το 2010, θεωρείται από τους περιβαλλοντολόγους και τους βιολόγους ως το κρισιμότερο έτος για τη σωτηρία του είδους.
Το ζώο που στις περισσότερες περιοχές της Ασίας θεωρείται από τις τοπικές κουλτούρες και παραδόσεις ως ο Βασιλιάς του ζωικού βασιλείου αντικαθιστώντας το λιοντάρι, βρίσκεται στην κορυφή των περισσότερων λιστών των ειδών που κινδυνεύουν προς εξαφάνιση.
|
Ο παγκόσμιος πληθυσμός των τίγρεων πριν από ένα αιώνα υπολογίζονταν σε 100.000. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν περισσότερες από 3.200 τίγρεις σε ολόκληρο τον πλανήτη. Από τα συνολικά εννέα σημαντικότερα είδη της, τρία τουλάχιστον υπολογίζεται ότι έχουν εξαφανιστεί. Πρόκειται για τις τίγρεις της Ιάβας (η τελευταία εθεάθη το 1979), του Μπαλί (η τελευταία πιστεύεται ότι θανατώθηκε το 1937) και της Κασπίας για την οποία δεν υπάρχει αποδεδειγμένη εμφάνιση από την δεκαετία του ‘50. Ένα τέταρτο είδος, η τίγρης της νότιας Κίνας θεωρείται και αυτό εξαφανισμένο καθώς δεν έχει εμφανιστεί εδώ και 25 χρόνια. Η τίγρης του Αμούρ σύμφωνα με τους βιολόγους και τους περιβαλλοντολόγους δίνει το παράδειγμα διατήρησης και των υπολοίπων, καθώς οι συντονισμένες ενέργειες και το πρόγραμμα προστασίας των ρωσικών αρχών είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή του κυνηγιού της και την αύξηση του πληθυσμού της από μερικές δεκάδες, σε περίπου 500 σήμερα. Βασικοί λόγοι της δραματικής μείωσης του πληθυσμού είναι το κυνήγι του ζώου και η κλιματική αλλαγή, η οποία επιφέρει πολύ μεγάλες αλλαγές στο φυσικό περιβάλλον στο οποίο ζουν. Η αποψίλωση των δασών, η αλλαγή θερμοκρασιών και ποσοστών βροχοπτώσεων και η άνοδος της στάθμης των υδάτων (σε περιοχές του Μπαγκλαντές και της Ινδίας κυρίως) έχουν επιφέρει φοβερά προβλήματα στη ζωή της, με αποτέλεσμα να αλλάζουν οι συνήθειες της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της μεταβολής και των δυσχερειών είναι η αύξηση επιθέσεων σε ανθρώπους τα τελευταία χρόνια. Παράδειγμα ανεξέλεγκτου κυνηγιού και αλλαγής του περιβάλλοντος στο οποίο ζει αποτελεί η τίγρης της νότιας Κίνας που πιθανόν να έχει εξαφανιστεί. Το ζώο αποτελεί ένα από τα ιστορικά σύμβολα της μεγάλης ασιατικής χώρας. Ο πληθυσμός του είδους τη δεκαετία του ’40 ήταν τόσο μεγάλος που το είδος δρούσε ακόμα και κοντά στα περίχωρα μεγάλων πόλεων, όπως του Χονγκ-Κονγκ. Μεγάλος αριθμός του είδους εξοντώθηκε στη λογική ότι το είδος αποτελούσε «μάστιγα» για τους ανθρώπινους πληθυσμούς. Η Κίνα έχει κρατήσει 60 τέτοιες τίγρεις τις οποίες τώρα θα πρέπει να προσέξει ιδιαίτερα καθώς η αναπαραγωγή της τίγρης είναι δύσκολη, εξαιτίας ότι οι τίγρεις έχουν μεταξύ τους δεσμούς αίματος. Μία από τις αιτίες που οι τίγρεις κινδυνεύουν με αφανισμό είναι και οι επιμιξίες. Άλλο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το είδος, είναι η εξαιρετικά δύσκολη επανένταξή του στην άγρια φύση από ζωολογικό κήπο ή κέντρο προστασίας της. Οι περιβαλλοντολόγοι ελπίζουν ότι η χρονιά του 2010 που σύμφωνα με το κινεζικό ημερολόγιο είναι η «Χρονιά της Τίγρης» θα βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης και θα ωθήσει την κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει προγράμματα για τη διατήρηση όσων τίγρεων έχουν απομείνει. Προς το παρόν όμως η κατάσταση για την τίγρη της νότιας Ασίας είναι τόσο δραματική που μια γέννηση ή ένας θάνατος μπορεί να τις σπρώξει προς την επιβίωση του είδους ή τον αφανισμό του αντίστοιχα. Η σημασία της τίγρης για την παγκόσμια βιοποικιλότητα είναι τεράστια καθώς αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους apex predators, είναι δηλαδή «αρπακτικό ζώο κορυφής», δεδομένο που το τοποθετεί στην κορυφή της διατροφικής αλυσίδας. Τα αρπακτικά ζώα κορυφής ή υπερκυνηγοί όπως η τίγρης δεν κυνηγιούνται από άλλα είδη. Έτσι βρίσκονται στο τέλος τεράστιων διατροφικών αλυσίδων προορισμένα να κυνηγούν.
|
|
(Πηγές: Reuters, Guardian) 12 Φεβρουαρίου 2010 Άρης Καπαράκης |
