1

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ ΙΑΣΟΝΑ

6.100 χλμ. στους δρόμους της Ανατολής στα χνάρια του μύθου της ιστορίας και του πολιτισμού.

Η διαδρομή
Γεννήθηκα στον τόπο που γέννησε τον Ιάσονα. Τα πρώτα παραμύθια τα άκουσα από το στόμα της μικρασιάτισσας γιαγιάς μου.

Τα δεύτερα, από το στόμα του δασκάλου μας στο δημοτικό, που φύτεψε μέσα μας ένα θαυμασμό για τις περιπέτειες των Αργοναυτών, καθώς ξεκίνησαν οι ήρωες από τα μέρη μας για την περιπέτεια της μακρινής Κολχίδας. Μικρό παιδί, ονειρευόμουνα το μεγάλο ταξίδι στην Κολχίδα.

Όταν κατασκευάστηκε η Αργώ – η δική μας αληθινή Αργώ, το δημιούργημα της πόλης μας και του “υλιήεντος” Πηλίου μας – όλοι ξέραμε ότι κάποτε θα έφτανε στην Κολχίδα. Ωστόσο όταν έγινε φανερό ότι η Αργώ δεν θα πήγαινε στην Κολχίδα με το κουπί, όταν συνειδητοποίησα ότι δεν θα μπορούσα να είμαι κι εγώ σε ένα από τα πενήντα κουπιά της, κατέστρωσα το σχέδιό μου: να πάω εκεί με το ποδήλατό μου. Για δύο χρόνια σχεδίαζα το ταξίδι και περίμενα τη στιγμή κατά την οποία η Αργώ θα πήγαινε στην Κολχίδα. Η στιγμή ανακοινώθηκε και θα έπρεπε εκείνη τη στιγμή να βρίσκομαι εκεί – τη στιγμή της πραγματοποίησης του παιδικού ονείρου.

Ξεκίνησα το πρωί της Παρασκευής 19 Ιουνίου 2009 με το φορτωμένο ποδήλατό μου από την Αγριά και από την αρχαία Ιωλκό, για τη δική μου Αργοναυτική Εκστρατεία, για το ραντεβού με την Αργώ στην Κολχίδα. Σε έξη ημέρες, ποδηλατώντας από το πρωί μέχρι το βράδυ, έφτασα στα ελληνοτουρκικά σύνορα. Σε άλλες τρεις ημέρες, αφού πέρασα την ιστορική Κωνσταντινούπολη, πρωτοαντίκρυσα τον Εύξεινο Πόντο. Μέρα τη μέρα, πεταλιά την πεταλιά, συνέχισα προς την ανατολή, στα παράλια του Πόντου, στα χνάρια του Ιάσονα. Στην Κολχίδα έφτασα στις 15 Ιουλίου, συνεπής στο ραντεβού με την Αργώ, ολοκληρώνοντας το πρώτο σκέλος του ταξιδιού, τη μετάβαση. Για πέντε ημέρες έζησα μαζί με τους Αργοναύτες από κοντά τα γεγονότα της Αργούς στο Μπατούμι και στο Πότι. Και στις 20 Ιουλίου άρχισε το δεύτερο σκέλος: η επιστροφή του Ιάσονα στην Ιωλκό, αλλά από μια διαφορετική, μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδρομή, από τα βάθη της Μικρασίας. Την Τρίτη 25 Αυγούστου 2009 το απόγευμα γράφτηκε ο επίλογος του ταξιδιού, με την άφιξή μου στην Ιωλκό.

Στο ταξίδι αυτό εκπλήρωσα τους στόχους που είχα εξαρχής θέσει. Πραγματοποίησα την Αργοναυτική Εκστρατεία σαν Αργοναύτης, μόνο με την ανθρώπινη δύναμη, χωρίς καμία υποστήριξη ή βοήθεια. Ανίχνευσα τα σημάδια της παρουσίας του ελληνικού πολιτισμού στον χώρο της Μικράς Ασίας, σε αυτόν ακριβώς τον χώρο που ανέκαθεν και σε όλες τις ιστορικές φάσεις συνιστούσε χωνευτήρι και γενέτειρα πολιτισμών και την πολιτισμική γέφυρα μεταξύ της Ασίας και της Ευρώπης. Και βεβαίως με ιδιαίτερη σημασία για τον ελληνικό πολιτισμό, καθώς από εκεί εκπορεύτηκε ο ελληνικός και στη συνέχεια ακολούθησε και ο δυτικός πολιτισμός, με αφετηρία τους Ίωνες φιλοσόφους. Στο μεταξύ όμως έκανα και ένα ταξίδι ακόμα πιο προσωπικό: αναζήτησα και βρήκα τη γη προγόνων, όπου γεννήθηκαν και έζησαν μέχρι τη στιγμή που έφυγαν το 1922 στην Ελλάδα – στα 49 μου χρόνια εκεί βρήκα και τις πηγές του πρώτου μου παιδικού μύθου.

Σε 68 μέρες έκανα 6.150 χιλιόμετρα αποκλειστικά και μόνο με τη δική μου δύναμη, οδηγώντας το ποδήλατό μου με συνολικό βάρος 140 κιλά σε βουνά ψηλά μέχρι τα 2.265 μέτρα και επιβιώνοντας για 90 χλμ. την ημέρα σε δρόμους άγριους και επικίνδυνους. Μόνος, εκτεθειμένος στα στοιχεία της φύσης, την κούραση και τους κινδύνους των δρόμων της ανατολής, επέστρεψα σώος και αβλαβής και αζημίωτος χωρίς ασθένεια ή απώλεια. Και όμως ξέρω, ότι πάντα θα νιώθω αποζημιωμένος και πλούσιος, έχοντας ως μοναδική παρακαταθήκη τις μνήμες και τις εμπειρίες που αυτό το ταξίδι μού άφησε, μαζί με μια χούφτα γη της Κολχίδας που έφερα πίσω στην πατρίδα μου.

Από την Ιωλκό μέχρι την Κολχίδα – την αρχή του κόσμου όπως πίστευαν οι αρχαίοι ως τον τόπο που ανατέλλει ο ήλιος και εκεί όπου καταδικάστηκε ο Προμηθέας γιατί έφερε στους ανθρώπους το Φως – και πάλι πίσω από την Κολχίδα στην Ιωλκό, γνώρισα τόπους και ανθρώπους, λαούς και φυλές. Πέρασα βουνά κάμπους ποτάμια πολιτείες και χωριά. Χάθηκα μέσα στην εκπληκτική φύση του Εύξεινου Πόντου, σε βαθύσκια δάση όπου επιβιώνουν αυτάρκεις αγροτικές κοινωνίες ξεχασμένες από την σύγχρονη εποχή. Κοιμήθηκα πάνω στην ακρογιαλιά δίπλα στα κύματα του Πόντου, σαν Αργοναύτης. Στα χνάρια του μύθου της Αργοναυτικής Εκστρατείας, βρέθηκα σε χαρακτηριστικά μέρη όπως το Ακρωτήριο του Ιάσονα, εκεί όπου το ιερό που ίδρυσε με τη Μήδεια κατά την επιστροφή τους στην Ιωλκό επιβιώνει μέχρι σήμερα στη μορφή της βυζαντινής Εκκλησίας του Ιάσονα. Είδα την Αρητιάδα Νήσο, τον σημερινό προστατευμένο βιότοπο λόγω της ορνιθοπανίδας του, εκεί όπου οι Αργοναύτες χρειάστηκε να αντιμετωπίσουν τις Στυμφαλίδες Όρνιθες που ο Ηρακλής είχε διώξει από την Στυμφαλία. Πέρασα από την εύφορη πεδιάδα της γης των Αμαζόνων, την εκπληκτική πράσινη γη των τριών ποταμών. Μέσα και έξω από τις πόλεις του Πόντου είδα τα ανεξίτηλα σημάδια της ιστορικής παρουσίας των Ελλήνων.

Πάνω στον Ποντιακό Καύκασο, τα ψηλά βουνά που χωρίζουν τη Μαύρη Θάλασσα από την ανατολική ενδοχώρα, βρέθηκα σε επίγειους παραδείσους με ποτάμια, πανύψηλα δάση και καταπράσινες αλπικές λίμνες. Στα υψίπεδα της ανατολικής ενδοχώρας και όχι μόνο, είδα μνημεία και σημάδια από όλους τους γνωστούς πολιτισμούς από τα βάθη των αιώνων και της ιστορίας. Βρέθηκα στους τόπους όπου γεννήθηκαν ιστορικές θρησκείες και πρόσωπα, εκεί όπου καλόγεροι δερβίσηδες μυστικιστές σούφηδες μουσουλμάνοι και χριστιανοί ζούσαν ειρηνικά όλοι μαζί στα ίδια τζαμιά και τις ίδιες εκκλησίες. Δίψασα μέσα στις αχανείς στέππες της Καππαδοκίας, εκεί όπου για αιώνες σέρνονταν τα καραβάνια του Δρόμου του Μεταξιού. Καταμεσής στην ανατολική έρημο σε ένα καραβάν-σαράι του 13ου αιώνα, ανακάλυψα κομμάτια από ελληνικό ιερό. Περπάτησα στην Σαγαλασσό της Πισιδίας, μια πόλη με πολιτιστική ιστορία 10 χιλιετηρίδων, την οποία ο Αλέξανδρος ο Μακεδόνας και ο αυτοκράτορας Αδριανός έκαναν ό,τι μπορούσαν για να την ενσωματώσουν στο πολιτιστικό τους όραμα. 

Πέρασα από την ιερή γη της Ιωνίας, εκεί όπου οι Ίωνες στοχαστές πρώτοι έθεσαν τις πανανθρώπινες βάσεις των καίριων εκφάνσεων του πολιτισμού, με τη φιλοσοφία, την επιστήμη, την τέχνη, την πολιτική, την θρησκεία. Σε μια γωνιά της Ιωνίας βρέθηκα στον αρχαιολογικό χώρο της Μαγνησίας, της πόλης που ίδρυσαν Θεσσαλοί Μάγνητες. Αφέθηκα στη φιλοξενία των κατοίκων της γης, απολαμβάνοντας το αρχαίον κάλλος του ανθρώπου μέσα στα ίδια τους τα μάτια. Έζησα μαζί με τους απλούς ανθρώπους των χωριών και της ερήμου, σε έναν χωροχρόνο που κυλά διαφορετικά, ήπια από το νερό τους, έφαγα από το φαγητό τους, κοιμήθηκα μέσα στις αυλές τους και στα σπίτια τους, άκουσα τις ιστορίες και τους πόνους τους.

Πριν τον Όμηρο και τα έπη της εποχής του, πριν το μαχητή Αχιλλέα της επικής Ιλιάδας και τον πολύτροπο Οδυσσέα της δραματικής Οδύσσειας, ο Ιάσονας πραγματικά αποτέλεσε τον πρώτο πολιτισμικό περιηγητή της ανθρωπότητας. Πρωτίστως αυτό το ταξίδι ήταν μια πολιτισμική διαδρομή. Αυτό το ταξίδι με έκανε να αισθάνομαι υπερήφανος για την καταγωγή μου και την ιστορία του τόπου μου. Η βασικότερη διαχρονική πανανθρώπινη αξία και εμπειρία είναι ο πολιτισμός, γιατί είναι κοινός, ανήκει σε όλους. Πολιτισμός είναι ό,τι έχουμε χωρίς να είναι δικό μας. Ο πολιτισμός δεν είναι θέμα των γονιδίων αλλά των μιμιδίων, είναι το πιο κολλητικό μικρόβιο του ανθρώπου, η ποιητική δύναμη που διαπερνά τους ανθρώπινους αιώνες. Πολιτισμένος είναι αυτός που πιστεύει στη διαχρονικότητα του ανθρώπου. Αυτό το ταξίδι με έκανε να αναθεωρήσω ιστορικούς μύθους και με έκανε να δω με καινούργιο μάτι τον άνθρωπο και τον πολιτισμό του. Αυτό το ταξίδι ζωής με έκανε να αισθάνομαι υπερήφανος για τον Ανθρώπινο Πολιτισμό.

Εικόνες
Μετά από παρακλήσεις φίλων, στρώθηκα στη δουλειά και ανέβασα μερικές φωτογραφίες. Μερικές εικόνες από το ταξίδι αυτό μπορείτε να δείτε εδώ.

Για τα περαιτέρω…

Αγαπητοί φίλοι, ένα τέτοιο μεγάλο ταξίδι δεν είναι εύκολο να περιγραφεί. Μη μου ζητήσετε να σας το περιγράψω. Αυτό που σάς ζητώ είναι την επόμενη φορά να προσπαθήσετε και εσείς. Μην το φοβηθείτε, αν κάτι έχουμε να φοβηθούμε είναι μόνο ο εαυτός μας. Νιώθω υποχρέωσή μου να μοιραστώ αυτή τη μοναδική εμπειρία με τους συμπολίτες μου, και αν γίνει κάποια σχετική εκδήλωση θα το μάθετε.

Πηγή άρθρου: http://i-alli-ellatha.blogspot.com/2009/09/blog-post.html


11 Νοεμβρίου 2009