1

ΟΙ “ΒΟΛΕΜΕΝΟΙ”, ΟΙ “ΦΙΛΟΔΟΞΟΙ” ΚΑΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΗ ΜΕΣΗ.

To Νεπάλ, η ασιατική χώρα ανάμεσα στην Κίνα και την Ινδία με τις οχτώ από τις συνολικά δεκατέσσερις παγκοσμίως κορυφές άνω των 8.000 μέτρων στο έδαφός του, θα συμμετέχει μαζί με άλλα περίπου 100 κράτη, στη μονοήμερη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή στη Νέα Υόρκη στα πλαίσια της 64ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

         Σε μία συμβολική κίνηση με μεγάλη σημασία, ο πρωθυπουργός του Νεπάλ Μαντχάβ Κουμάρ θα πάρει μαζί του στη Νέα Υόρκη ένα κομμάτι βράχου από την οροσειρά των Ιμαλάϊων προκειμένου να τον παρουσιάσει στον Αμερικανό Πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα με στόχο να του δείξει τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών στη μεγαλύτερη οροσειρά του κόσμου, το λεγόμενο «Τρίτο Πόλο της Γης».

 Η οροσειρά των Ιμαλάϊων συνεισφέρει στους παγκόσμιους ρύπους μόλις το 0,025%, αλλά το λιώσιμο των παγετώνων της από την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας θεωρείται από τους επιστήμονες η τρίτη αιτία της ανόδου της στάθμης των υδάτων παγκοσμίως μετά από το αντίστοιχο λιώσιμο των πάγων σε Αρκτική και Ανταρκτική.

        Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα που δημοσίευσε το αρμόδιο για την καταγραφή σχετικών δεδομένων αμερικανικό κυβερνητικό ίδρυμα National Snow and Ice Data Center, οι πάγοι της Αρκτικής κάλυψαν το καλοκαίρι του 2009 την τρίτη μικρότερη επιφάνεια θάλασσας όλων των εποχών. Οι δύο προηγούμενες μικρότερες καλύψεις των υδάτων από πάγο, είχαν καταγραφεί το 2007 και το 2008. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι υπήρξε βελτίωση των συνθηκών φέτος, αφού σύμφωνα με όλα τα μέχρι τώρα στοιχεία η βιομηχανική παραγωγή λόγω της οικονομικής κρίσης γνώρισε τεράστια καμπή παγκοσμίως, με αποτέλεσμα μια μικρή και πρόσκαιρη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εντός του 2009.

         Στη Σύνοδο της Νέας Υόρκης, αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών με πρώτο τον γενικό γραμματέα Μπαν Κι Μουν θα προσπαθήσουν να ωθήσουν τους ηγέτες των ανεπτυγμένων κυρίως χωρών στην υιοθέτηση άμεσων και ριζοσπαστικών αποφάσεων προκειμένου να επιτευχθεί μια βιώσιμη συμφωνία ώστε να αποφευχθούν οι καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

       Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά διπλωματική πηγή στη βρετανική Guardian «πρέπει να ξεβολέψουμε τους ηγέτες» οι οποίοι είναι «καλοβολεμένοι και άνετοι» και οι οποίοι «πρέπει να ακούσουν τις βαρύτατες επιπτώσεις στις οποίες υπόκεινται κάποιοι από τους φτωχότερους λαούς του κόσμου».

         Στη Διάσκεψη αυτή δεν θα ακουστούν ομιλίες και μονόλογοι όπως συνηθίζεται: τα κράτη που θα συμμετέχουν θα εργαστούν από κοινού σε ομάδες εργασίας. Για παράδειγμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εργαστεί από κοινού με τη Μογγολία και η Ολλανδία με τα νησιά Τουβαλού. Αξιωματούχοι των Ηνωμένων Εθνών εναποθέτουν τις ελπίδες τους ακόμα και στις ώρες του φαγητού κατά τη διάρκεια  της Διάσκεψης, όταν για παράδειγμα μια ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία καθίσει στο ίδιο τραπέζι με την αντιπροσωπεία του Μπαγκλαντές. Προφανώς βέβαια και γνωρίζουν οι αντιπροσωπείες των ανεπτυγμένων χωρών τι περιβαλλοντικές επιπτώσεις έχει η κλιματική αλλαγή σε τέτοιες χώρες. Πιθανότατα όμως αποτελεί μια προσπάθεια-ευχή των Ηνωμένων Εθνών να φέρουν τις ισχυρότερες ηγεσίες ενώπιον των ευθυνών τους, ενόψει Κοπεγχάγης.


Φωτό:Wikimedia

       Όπως και σε ολόκληρη την πορεία για την Κοπεγχάγηο ρόλος των δύο μεγαλύτερων μολυντών, ΗΠΑ και Κίνας θα είναι για άλλη μια φορά ζωτικός. Όλοι περιμένουν από τον Μπαράκ Ομπάμα να δώσει το στίγμα της αλλαγής της περιβαλλοντικής πολιτικής των ΗΠΑ και από τον Κινέζο Πρόεδρο Χου Τζιντάο να ανακοινώσει τα φημολογούμενα δεσμευτικά όρια εκλύσεως ρύπων στο νέο οικονομικό σχεδιασμό της χώρας.

        Ο Μπαν Κι Μουν στηρίζει ουσιαστικά τις ελπίδες του στον Μπαράκ Ομπάμα, προκειμένου να αναλάβει τον ρόλο του παγκόσμιου ηγέτη στην προσπάθεια αυτή. «Τους παροτρύνω να μιλήσουν και να δράσουν σαν παγκόσμιοι ηγέτες» ανέφερε χαρακτηριστικά ο γ.γ. των Ηνωμένων Εθνών φωτογραφίζοντας ουσιαστικά την Ευρωπαϊκή Ένωση.

          Η επιτυχία ή η αποτυχία αυτών των προπαρασκευαστικών στην ουσία ενόψει Κοπεγχάγης συνόδων, έγκειται στην κατανόηση του μεγέθους του προβλήματος από τις πλούσιες οικονομίες, οι είκοσι πλουσιότερες εκ των οποίων θα βρεθούν και στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου και τους τρεις αναπτυσσόμενους γίγαντες, Κίνα, Ινδία και Βραζιλία.

         Με τις διαμάχες για τις ευθύνες και τις όποιες μελλοντικές δεσμεύσεις να συνεχίζονται, παραμένουν ταυτόχρονα -ενόψει της Διάσκεψης του ΟΗΕ και ενόψει της Συνόδου της Κοπεγχάγης το Δεκέμβριο- αναπάντητα όλα τα καίρια  ερωτήματα:

1) Ποιός θα αναλάβει και σε τί αναλογία το «χρέος» που έχει δημιουργήσει η βιομηχανική Δύση και η -τμηματικά- ταχέως εκβιομηχανιζόμενη Ανατολή απέναντι στο σύνολο του Τρίτου Κόσμου, που εξαιτίας της ανυπαρξίας υποδομών και των γεωγραφικών συνθηκών νοιώθει πολύ πιο έντονα τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής;

2) Θα αναλάβουν τα πλούσια κράτη και οι μεγαλύτεροι μολυντές υψηλά δεσμευτικά όρια στις εκπομπές ρύπων, ανάλογα με αυτά που το σύνολο της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας επιτάσσει ώστε να υπάρξει επιστροφή για τον πλανήτη; Ή θα συνεχίσουν οι ηγέτες των περισσότερων πλούσιων χωρών να κρύβονται και να επιδίδονται σε ευχολόγια παραμένοντας «καλοβολεμένοι και άνετοι»;

3) Θα συνεχίσουν οι «φιλόδοξοι» νέοι γίγαντες της παγκόσμιας οικονομίας να επιλέγουν το δρόμο της οικονομικής γιγάντωσης τους χωρίς να υπολογίζουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, θεωρώντας ότι θα μπορούν να τηρήσουν κάποια δεσμευτικά όρια μόνο με τη μαζική αρωγή των «πλουσίων»;

          Μέχρι να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, θα μάθουμε για νέες φυσικές καταστροφές απόρροια της κλιματικής αλλαγής, νέα επιδεινωμένα στατιστικά στοιχεία για την καταστροφή του περιβάλλοντος σε όλα τα επίπεδα και θα συνεχίσουμε να μετράμε τις ημέρες ανάποδα έως τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, αναρωτώμενοι εάν οι «καλοβολεμένοι» των ανεπτυγμένων και οι «φιλόδοξοι» των αναπτυσσόμενων καταφέρουν να συμβιβάσουν τις οικονομικές τους βλέψεις με μια υπεύθυνη αντιμετώπιση του προβλήματος…
 

(ΠηγέςEnvironmental News NetworkNew York TimesAFPGuardian)


21 Σεπτεμβρίου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr