1

ΜΕΓΑ ΚΟΡΑΛΛΙΟΓΕΝΕΣ ΦΡΑΓΜΑ: ΕΝΑ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΥΠΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΗ

Το Μέγα Κοραλλιογενές Φράγμα στον Ειρηνικό Ωκεανό, ένα από τα «θαύματα της φύσης» του πλανήτη απειλείται με αφανισμό εξαιτίας των ανθρωπίνων δραστηριοτήτων στην περιοχή.
Για άλλη μία φορά ο σύγχρονος άνθρωπος σε μερικές μόνο δεκαετίες κατάφερε όπως φαίνεται να σβήνει 20.000 και πλέον χρόνια ζωής ενός από τα πλέον εντυπωσιακά και ταυτόχρονα κρίσιμα οικοσυστήματα του πλανήτη και να επιφέρει μια ανείπωτη καταστροφή που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια αρμονική συμβίωση των ιθαγενών της περιοχής με το Φράγμα.

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες το Φράγμα, ένα εξαιρετικά ιδιότυπο οικοσύστημα που εκτείνεται σε μία απόσταση μεγαλύτερη των 2.500 χλμ. και ξεπερνά σε μέγεθος χώρες όπως η Ιταλία, σύντομα θα αποτελεί παρελθόν, κάτι που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για ολόκληρο το οικοσύστημα της Ωκεανίας και του πλανήτη εν γένει.

Η έρευνα, που διεξήχθη από τον φορέα που είναι υπεύθυνος για το θαλάσσιο πάρκο του Φράγματος (Great Barrier Reef Marine Park Authority) για λογαριασμό της κυβέρνησης της Αυστραλίας, αναφέρει ότι «η καταστροφή του οικοσυστήματος ίσως να είναι μη αναστρέψιμη».

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η περίπτωση του Φράγματος, όπως και πάμπολλων κοραλλιογενών περιοχών και οικοσυστημάτων δεν είναι συγκρίσιμη με άλλες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης των θαλασσών ή το λιώσιμο των πάγων, καθώς στη συγκεκριμένη περίπτωση έχουμε να κάνουμε με πλήρη καταστροφή.

Τα ευαίσθητα κοραλλιογενή φράγματα υποφέρουν από την απόθεση διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων σε ποσότητες τις οποίες δεν μπορούν να απορροφήσουν. Επιπλέον τεράστιες ποσότητες χημικών αποβλήτων και λυμάτων κάθε είδους φτάνουν στην περιοχή μέσω των ποταμών, την ίδια στιγμή που η υπεραλιεία συνεχίζεται.
Η άνοδος της θερμοκρασίας των υδάτων και της εντονότερης ηλιακής ακτινοβολίας έχει επίσης ως αποτέλεσμα τα φύκια να παράγουν συστατικά με μεγάλη περιεκτικότητα σε τοξικό οξυγόνο, τα οποία καταστρέφουν τα κοράλλια.

Εκτός των άμεσων επιπτώσεων που έχουν για τις περιοχές αυτές οι ανθρώπινες δραστηριότητες, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι ως ευαίσθητα οικοσυστήματα συχνά δοκιμάζονται και από φυσικά αίτια, όπως οι κυκλώνες, ή το καταστροφικό Ελ Νίνιο του 1998.
Αν όμως εξέλειπε ή ήταν προσεκτική η ανθρώπινη παρέμβαση, τα κοραλλιογενή φράγματα θα είχαν τη δυνατότητα, όπως έκαναν χιλιάδες χρόνια τώρα, να αντιπαρέρχονται τις φυσικές καταστροφές.

Οι τελευταίες όμως γίνονται καταστροφικές αν συνδυαστούν με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. 
Ο θαλάσσιος βιολόγος και θεωρούμενος ως ο μεγαλύτερος ειδικός επί του Κοραλλιογενούς Φράγματος Τσάρλι Βερόν δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας: «Το μέλλον είναι τρομακτικό. Δεν υπάρχει περίπτωση οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, όπως τους γνωρίζουμε σήμερα, να επιβιώσουν μέχρι και τα μέσα του αιώνα».    

Με τις περισσότερες κοραλλιογενείς περιοχές να βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση, λιγότερο ή και περισσότερο δυσχερή από το Μέγα Κοραλλιογενές Φράγμα ο κ. Βερόν αναφέρει ότι «αν καταστραφούν οι περιοχές αυτές, θα καταστραφεί περίπου το 1/3 της παγκόσμιας βιοιποικιλότητας», δεδομένο με καταστροφικές συνέπειες για τη φύση, τον άνθρωπο και τον πλανήτη. 

Σε ανάλογα απαισιόδοξα συμπεράσματα έχουν φτάσει επιστήμονες και για άλλες κοραλλιογενείς περιοχές στον πλανήτη, ενώ μια έρευνα υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών που δημοσιεύτηκε, αποτίμησε την οικονομική δραστηριότητα των υφάλων σε 172 εκατομμύρια δολλάρια ετησίως. Για τον Παντάν Σουκντέφ των ΗΕ πάντως το πρόβλημα δεν είναι οικονομικό αφού «από τις κοραλλιογενείς περιοχές εξαρτάται άμεσα η ζωή μισού δισεκατομμυρίου ανθρώπων και περισσότερο από το ένα τέταρτο ολόκληρης της θαλάσσιας ζωής».   

Διαβάστε εδώ την έρευνα των αυστραλιανών αρχών για το Μέγα Κοραλλιογενές Φράγμα

Πηγές: GuardianAFPGreat Barrier Reef Marine Park Authority 

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων
aris@solon.org.gr

3 Σεπτεμβρίου 2009