1

ΑΣΥΜΒΑΤΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΣΤΗΝ Ε.Ε.

Το νέο δεκαετές σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Μεταφορές, το οποίο αποτελεί και το προπομπό μίας «Λευκής Βίβλου για τις Μεταφορές» για την περίοδο 2010-2020 δεν περιέχει παρά ελάχιστες αναφορές σε απαραίτητα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, απογοητεύοντας ακόμα και μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος
       Δεν είναι λίγοι μάλιστα αυτοί που αναφέρουν ότι η απουσία περιβαλλοντικών πολιτικών στις μεταφορές ίσως αντισταθμίσουν την μείωση που η Ευρώπη ισχυρίζεται ότι θα κατορθώσει έως το 2020 στις εκπομπές αερίων στους τομείς της ενέργειας και των κατασκευών.

 Η εστίαση σε θέματα περαιτέρω τεχνολογικής ανάπτυξης των μεταφορών, ασφάλειας των μέσων και άνεσης των επιβατών φαίνεται ότι αποτελούν σημαντικότερες συνισταμένες από ότι η αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής κρίσης για τις Μεταφορές στην Ευρώπη την δεκαετία 2010-2020. Χαρακτηριστική είναι η παραδοχή της ίδιας της Επιτροπής ότι «το Ευρωπαϊκό σύστημα μεταφορών σε αρκετά σημεία δεν είναι αειφορικό». 
       

       Σύμφωνα με το κείμενο το οποίο είδε το φως της δημοσιότητας οι κύριες προτεραιότητες του 10ετούς προγράμματος θα είναι η καλύτερη λειτουργία και επικοινωνία των διαφορετικών μεταφορικών μέσων στο συνολικό σύστημα μεταφορών προκειμένου να επιτευχθεί καλύτερη αποδοτικότητα,  η επιτάχυνση της ανάπτυξής των μεταφορικών μέσων καθώς και η ανάπτυξη καινοτομικών τεχνολογιών.

 

        Άλλες σημαντικές προτεραιότητες αποτελούν η μείωση των αυτοκινητιστικών τα οποία είναι υπεύθυνα για 39.000 θανάτους τον χρόνο, η προσβασιμότητα απομακρυσμένων περιοχών, η προστασία των δικαιωμάτων των επιβατών και η αύξηση της εμπιστοσύνης και της ικανοποίησης του επιβατικού κοινού, ιδιαιτέρως στα αστικά μέσα μαζικής μεταφοράς.

 

        Η απουσία αναφορών όμως σε περιβαλλοντικά προβλήματα και στους τρόπους αντιμετώπισής τους είναι κάτι παραπάνω από εμφανής, ιδίως αν αναλογιστεί κανείς ότι σύμφωνα με την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο τομέας των Μεταφορών παρουσιάζει την μεγαλύτερη άνοδο έκλυσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από το 1990, σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο τομέα
         Επίσης, δεν έχουν περάσει παρά μερικοί μήνες από τον καιρό που ο Επίτροπος Μεταφορών κ. Tajani δήλωνε ότι η Ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών θα έπρεπε να καλύπτει τις προκλήσεις του μέλλοντος και να βοηθήσει στην μετάβαση σε μια κοινωνία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.

         Μόνο οι προερχόμενοι από τις οδικές μεταφορές ρύποι μάλιστα είχαν αυξηθεί από το 1990 έως το 2004 κατά 26%. Παρόλα αυτά οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν καταφέρει να αναστείλουν ή να μειώσουν δεσμευτικές μειώσεις ορίων ρύπων
        Κάτι τέτοιο ίσως να μην είναι τόσο δύσκολο όταν Ευρωβουλευτές εργάζονται σταθερά προς την μείωση των δεσμευτικών ορίων ρύπων από τις αυτοκινητοβιομηχανίες.

       Επιπλέον ουσιαστική πρόοδος δεν έχει επιτευχθεί παρά το γεγονός ότι η ετήσια έκθεση της Κομισιόν τον Αύγουστο του 2006 είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι προερχόμενοι από τα οχήματα ρύποι μειώνονται με πάρα πολύ αργούς ρυθμούς.

 

         Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός τόσο μακρόχρονου σχεδιασμού εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο οποίος δεν λαμβάνει υπόψη του το περιβάλλον μόνο δραματικές μπορεί να είναι αν αναλογιστεί κανείς ότι στο διάστημα 1990-2005 οι συνολικοί επιβάτες των μεταφορικών συστημάτων εντός της Ε.Ε. είχαν αυξηθεί κατά 20% ενώ μόνο οι αερομεταφορές είχαν σημειώσει άνοδο που πλησίαζε το 100%.

         Έτσι η Ευρώπη μπορεί να καυχιέται για το μισό δισεκατομμύριο επιβατών, τις μεγάλες αεροπορικές εταιρίες και κάποια από τα γρηγορότερα τρένα του πλανήτη αλλά με την υιοθέτηση σχεδίων όπως αυτό, το οποίο υπόκειται πλήρως στα “business as usual” σενάρια, ίσως φτάσει το 2050 να εκλύει το 50% των συνολικών της ρύπων από τις μεταφορές της.  

 

(Πηγές: EU ObserverCorporate Europe Observatory-Παρατηρητήριο της Ευρώπης των ΠολυεθνικώνEnergy Pathways)


17 Ιουνίου 2009

Άρης Καπαράκης
Συνεργάτης της ΜΚΟ Σόλων