Όταν το 2007 ο καθηγητής και ερευνητής της Ναυτικής Σχολής του Μοντερέι της Καλιφόρνια Βιέτσλαφ Μασλόφσκι δήλωνε ότι έως το 2013 ίσως όλη η Αρκτική μετατραπεί σε θάλασσα, πολλοί έκαναν λόγο για σενάρια επιστημονικής φαντασίας.
Τώρα όμως, που οι επιστήμονες ανά τον κόσμο συμφωνούν ότι η ημέρα αυτή δεν θα αργήσει δημιουργούνται νέα γεωπολιτικά και οικονομικά δεδομένα, στον βωμό του κέρδους εταιριών και κυβερνήσεων.
|
Ο καθηγητής Μασλόφσκι μπορεί να μην δικαιωθεί το 2013, αλλά η μετατροπή της Αρκτικής σε έναν νέο ωκεανό χωρίς πάγους ίσως είναι πολύ κοντά και με τους σημερινούς μάλιστα ρυθμούς λιωσίματος των πάγων, πολύ κοντύτερα από το 2050, χρονολογία για την οποία μιλούσαν οι περισσότεροι επιστήμονες. Η ειδικός επί του κλίματος της Αρκτικής επιστήμονας Παμ Πίρσον, προειδοποιούσε τον Δεκέμβριο ότι «η Αρκτική Θάλασσα έχει ήδη περάσει το σημείο καμπής της» προσθέτοντας ότι «σίγουρα πριν το 2050 θα υπάρξει καλοκαίρι στην Αρκτική χωρίς την παρουσία πάγου», δεδομένο που ο Αμερικανός περιβαλλοντολόγος Μπομπ Γουότσον τοποθετεί μέσα στα επόμενα 10 έως 20 χρόνια. Τα πέντε κράτη τα οποία διαθέτουν παράκτια ζώνη εντός του Αρκτικού Ωκεανού, δηλαδή οι ΗΠΑ, η Ρωσία, ο Καναδάς, η Νορβηγία και η Δανία (μέσω Γροιλανδίας) έχουν ξεκινήσει έναν άτυπο αγώνα για την «κατάκτηση» της περιοχής που αλλάζοντας γεωλογικά λόγω της παγκόσμιας υπερθέρμανσης, έχει μετατραπεί σε ένα πεδίο τεράστιων επενδύσεων για την έρευνα και την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων πετρελαίου (υπολογίζονται σε 10-15% των παγκοσμίων αποθεμάτων), αερίου και πολύτιμων μετάλλων που διαθέτει. Εκτός των αποθεμάτων των φυσικών πόρων, η διαμάχη συμπεριλαμβάνει και τις νέες ναυτικές οδούς που θα δημιουργηθούν. Το λιώσιμο των πάγων θα δημιουργήσει νέες ναυτικές διόδους, όπως για παράδειγμα αυτής από την Σκανδιναβία στον Ειρηνικό Ωκεανό μέσω του Αρκτικού Ωκεανού! Στον έλεγχο αυτών των ναυτικών οδών θα στηριχτεί και μεγάλο μέρος των επενδύσεων σε πιθανές στρατιωτικές βάσεις που θα επεκταθούν ή θα δημιουργηθούν. Οι πέντε ανταγωνίστριες βλέπουν την Αρκτική σαν μία νέα ήπειρο που ξεπροβάλλει και –προεξαρχόντων των ΗΠΑ και της Ρωσίας- συμπεριφέρονται ανάλογα, διεκδικώντας και μερίδιο των εδαφών της. Το ζήτημα που μέχρι πριν από λίγα χρόνια θεωρούταν ιδιαίτερα μακρινό, επανέρχεται με κάθε ευκαιρία στην πρώτη γραμμή της δημοσιότητας, αφού η καταστροφή της Αρκτικής συνεχίζεται με αυξανόμενους ρυθμούς. Η Ρωσία εχθές το επανέφερε στις πρώτες γραμμές των ειδησεογραφικών πρακτορείων, διαμηνύοντας προς κάθε ενδιαφερόμενο, επί της ουσίας δηλαδή τα κράτη-ανταγωνιστές της, ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί των δικαιωμάτων της στην περιοχή. Σε ανάλογες δηλώσεις έχουν προβεί στο παρελθόν όλες οι διεκδικήτριες της υπό δημιουργίας νέας ηπείρου. Έτσι οι πέντε χώρες βρίσκονται στην αναζήτηση λύσης όσον αφορά τα δικαιώματα τους και την εκμετάλλευση επί της αρκτικής γης, του θαλάσσιου και υποθαλάσσιου συστήματός της, των ναυτικών μιλίων στα οποία θα επεκτείνονται τα χωρικά τους υδάτα και μια σειρά άλλων διεκδικήσεων που μόνο σκοπό έχουν -όπως από τις πολιτικές τους φαίνεται- το κέρδος και μόνο θύμα –όπως από τις επιστημονικές έρευνες καταδεικνύεται- το περιβάλλον. (Πηγές-Αναφορές: Reuters, Environmental News Network, New York Times) |
|
27 Μαρτίου 2009 Άρης Καπαράκης |
