1

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΣΤΟ ΝΕΡΟ & ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΓΟΡΑ (Oscar Oliveira & Κώστας Αθανασίου)

Μια συνέντευξη των, Oscar Oliveira (Eπιτροπή για την υπεράσπιση του νερού στην Βολιβία) και Κώστα Αθανασίου (Δίκτυο για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα) στο τηλεοπτικό κανάλι Star Κεντρικής Ελλάδας και στον Γιάννη Ζήση, με θέμα τον αγώνα που γίνεται στη Βολιβία και στην υπόλοιπη Λατινική Αμερική για την επανάκτηση των κοινών αγαθών, όπως το νερό, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τη βιοπικοιλότητα από τα χέρια των πολυεθνικών εταιριών, στα πλαίσια του 4ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ (06-05-2006) που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα. Επίσης, γίνεται συζήτηση για το παρόν και το μέλλον των Ζαπατίστας.

Τα τελευταία χρόνια στη Λατινική Αμερική γίνεται ένας αγώνας ανάκτησης των κοινών αγαθών, όπως το νερό, οι υδρογονάνθρακες και η βιοπικοιλότητα από τα χέρια των πολυεθνικών εταιριών.


Χρειάστηκαν έξι χρόνια αγώνων από τους κατοίκους της πόλης Κοτσαμπάμπα, την τρίτη σε μέγεθος πόλη της Βολιβίας, με 1.500.000 κατοίκους, για να διώξουν μια πολυεθνική εταιρία εκμετάλλευσης πόσιμου νερού, η οποία εκτός από το μονοπώλιο που επέβαλε, έφτασε στο σημείο να απαγορεύσει ακόμη και τη συλλογή του βρόχινου νερού από τους κατοίκους.

Το κίνημα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, δημιουργήθηκε από τους ιθαγενείς, μετά την  επιβολή ενός εξαχρειωμένου μονοπωλιακού καθεστώτος. Η εγκατάσταση της πολυεθνικής εταιρίας στην περιοχή μετά τη δέσμευση από αυτήν όλων των υδάτινων πόρων, (λίμνες, πηγάδια, ποτάμια)  προκάλεσε τρομακτική αύξηση στην τιμή του νερού. Για τις ανάγκες της μια οικογένεια χρειαζόταν πλέον το 1/5 των εισοδημάτων της αποκλειστικά για την χρήση του νερού που κατανάλωνε! Με βάση νόμου απαγορεύτηκε η συλλογή του νερού της βροχής και τέθηκε μίνιμουμ κέρδος 16% με βάση το δολάριο.  

Αυτή η πρωτοπόρα και επιτυχής δυναμική του κινήματος των πολιτών της Βολιβίας, ενάντια στη «λεηλασία» των φυσικών τους πόρων, εξαπλώθηκε και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής όπως την Αργεντινή, την Παραγουάη και το  Εκουαδόρ. Το «βασικό μάθημα που έδωσε αυτός ο αγώνας ενάντια στις πολυεθνικές αλλά και στους διεθνείς οργανισμούς που είναι πίσω από αυτές, όπως είναι η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου,  δεν είναι ανίκητοι» και αυτό είναι δυνατόν «όταν ο λαός είναι ικανός να ενωθεί και να κινητοποιηθεί».        

Ο Oscar Oliviera περιγράφει τα βασικά περιβαλλοντικά προβλήματα της Βολιβίας. Πρώτο θεωρεί το πρόβλημα της μόλυνσης των νερών των ποταμών και των λιμνών από τα ορυχεία και τις πετρελαϊκές εταιρίες. Το πρόβλημα της μόλυνσης των νερών έχει τόσο μεγάλες διαστάσεις όπου το ψάρεμα πλέον είναι εξαφανισμένο.Τα αμέσως επόμενο μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα που αναφέρει είναι αυτό της υποβάθμισης της ποιότητας του χώματος από τη μονοκαλλιέργεια της μεταλλαγμένης σόγιας και της χρήσης πολλών χημικών λιπασμάτων.

Στο Μεξικό, το 1994, γεννήθηκε το κίνημα των Ζαπατίστας και ήταν η πρώτη «φωνή», μετά το 1989 και την εμφάνιση απόψεων που πρέσβευαν το τέλος της ιστορίας, που έκφραζε με σαφή τρόπο την ανάγκη για την καθολική εφαρμογή των πολιτικών και κοινωνικών  δικαιωμάτων σε όλες τις χώρες του κόσμου. Τα προοδευτικά κινήματα της κοινωνίας των πολιτών της Λατινική Αμερικής χρειάζονται αυτά της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και αντίστροφα. Σε μια εποχή όπου το κεφάλαιο δρα με κανόνες παγκοσμιοποίησης, οι κοινωνίες των πολιτών πρέπει να γίνουν κοινωνίες των παγκόσμιων πολιτών, για να απελευθερωθούν, επιτέλους, από τη φτώχεια και τον φόβο και να επιτύχουν συνθήκες ελευθερίας έκφρασης και πίστης.

Η ευθύνη για τη φτώχεια και τις μεγάλες ανισότητες στον κόσμο ανήκει κυρίως σε συγκεκριμένες μεγάλες ομάδες ανθρώπων που κατέχουν τρομακτικό πλούτο και κατ’ επέκταση ασκούν τεράστιο έλεγχο πάνω στα δημοκρατικά και μη κράτη.  Αυτά τα πολυεθνικά συμφέροντα ασκούν μακροχρόνια στρατηγική για τον έλεγχο των φυσικών πόρων παντού στον κόσμο όπως πχ του πόσιμου νερού. Ο ΟΗΕ τονίζει τους κινδύνους πολεμικών συρράξεων στο άμεσο μέλλον, με αφορμή τον έλεγχο του νερού και για εξασφάλισή του στην αγροτική και καθημερινή χρήση. Μέσα σε ένα τέτοιο διαμορφούμενο άμεσο μέλλον, αποτελεί ανάγκη και ελπίδα η αναγνώριση, επιτέλους, της σημασίας της εφαρμογής της αρχής του μερισμού στη διαχείριση όλων των φυσικών πόρων για όλο τις ανάγκες όλου του κόσμου, μέσα σε ένα διεθνές σύστημα ασφάλειας στο οποίο το δίκαιο δεν επιβάλλεται κατά το δοκούν με δύο μέτρα και σταθμά. Ο μερισμός αυτός για να είναι δίκαιος θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους τους τομείς εξασφαλίζοντας ελευθερία από την φτώχεια και από τον φόβο, ελευθερία λόγου και πίστης σε όλους τους ανθρώπους.


Σχολιασμός: Αλέξανδρος Μπέλεσης
Μέλος της ΜΚΟ Σόλων


31 Ιανουαρίου 2009